Czy szczepienie ciężarnych przeciwko krztuścowi jest skuteczne w zapobieganiu krztuścowi u niemowląt?

15.06.2015
Omówienie artykułu: A case-control study to estimate the effectiveness of maternal pertussis vaccination in protecting newborn infants in England and Wales, 2012–2013
G. Dabrera i wsp.
Clinical Infectious Diseases, 2015; 60: 333–337 (DOI: 10.1093/cid/ciu821)

Opracowała: mgr Małgorzata Ściubisz
Skróty: dTpa – szczepionka błoniczo-tężcowo-krztuścowa (bezkomórkowa) ze zmniejszoną dawką antygenów, PCR – łańcuchowa reakcja polimerazowa

Metodyka: badanie kliniczno-kontrolne trwające 10 miesięcy

Populacja: niemowlęta do 8. tygodnia życia oraz ich matki z terenu Anglii i Walii

Przypadki (chorzy): 58 niemowląt chorych na krztusiec (dodatni wynik posiewu i/lub PCR)

Kontrola: 55 zdrowych niemowląt dobranych do przypadków (chorych) pod względem wieku i lekarza POZ

Ekspozycja (interwencja): szczepienie przypominające dTpa matki w ciąży (1 dawka)

Wyniki: Do badania zakwalifikowano łącznie 108 dzieci. Szczepienie przypominające dTpa w czasie ciąży (mediana odpowiednio: 31,5. i 33. tc.) otrzymały matki 10 chorych niemowląt (17%) oraz 39 matek zdrowych niemowląt (71%). Skuteczność rzeczywistą szczepienia dTpa w profilaktyce zachorowania dziecka w pierwszych 2 miesiącach życia na krztusiec oszacowano na 93% (95% CI: 81–97). W przypadku zachorowania czas leczenia dziecka w szpitalu był podobny w obu grupach.

Wnioski: Szczepienie przypominające ciężarnych przeciwko krztuścowi jest skuteczną pośrednią ochroną niemowląt przed zachorowaniem na krztusiec w pierwszych kilku miesiącach życia. Wyniki tego badania uzasadniają prowadzenie takich programów szczepień ciężarnych.

Komentarz Redakcji: Omawiany program szczepień ciężarnych (1 dawka dTpa w 28.–38. tc.) był odpowiedzią Ministerstwa Zdrowia Wielkiej Brytanii na epidemię krztuśca, która wybuchła w Anglii i Walii w 2011 roku, a w 2012 roku pociągnęła 14 ofiar śmiertelnych wśród niemowląt do 3. miesiąca życia niezaszczepionych w ramach rutynowego programu szczepień ze względu na zbyt młody wiek. W sumie w 2012 roku w tych rejonach krztusiec potwierdzono mikrobiologicznie aż u 429 niemowląt, a zapadalność u dzieci <3. miesiąca życia przekroczyła 240/100 000! To dla przestrogi, gdyby ktoś miał wątpliwości, czy krztusiec to jeszcze dziś – w erze antybiotyków i nowoczesnej intensywnej terapii – groźna choroba. W ramach tej kampanii w Wielkiej Brytanii szybko zaszczepiono aż 60% docelowej populacji ciężarnych. Podobne programy szczepień są już realizowane w Stanach Zjednoczonych, Nowej Zelandii, Belgii oraz Izraelu. Taka strategia jest nie tylko bardzo skuteczna, ale również bezpieczna (p. Podanie szczepionki przeciwko krztuścowi w czasie ciąży jest bezpieczne). Ponadto jest znacznie prostsza we wdrożeniu w praktyce niż typowa strategia kokonowa realizowana po urodzeniu się dziecka, która we wszystkich krajach napotyka na spore bariery organizacyjne. Także polscy pediatrzy i lekarze rodzinni, ale również ginekolodzy powinni wykorzystać wyniki tego badania do informowania ciężarnych i aktywnego promowania tej skutecznej i bezpiecznej metody profilaktyki, sytuacja epidemiologiczna krztuśca w Polsce także się ostatnio pogorszyła (p. Krztusiec – dlaczego wciąż groźny pomimo kilku dekad szczepień? - komentarz). Optymalnie byłoby, gdyby taki program został ufundowany w ramach szczepień bezpłatnych przez nasz system opieki zdrowotnej.

Reklama

Napisz do nas

Zadaj pytanie ekspertowi, przyślij ciekawy przypadek, zgłoś absurd, zaproponuj temat dziennikarzom.
Pomóż redagować portal.
Pomóż usprawnić system ochrony zdrowia.

Przegląd badań