Opracowały: mgr Małgorzata Ściubisz, lek. Iwona Rywczak
W amerykańskim badaniu obserwacyjnym oceniono wskaźniki hospitalizacji z powodu ropniaka opłucnej towarzyszącego zapaleniu płuc u dzieci do 18. roku życia przed wprowadzeniem powszechnych szczepień przeciwko pneumokokom oraz po ich wprowadzeniu. W badaniu wykorzystano dużą bazę danych Nationwide Inpatient Sample, w której rocznie rejestruje się około 35 milionów hospitalizacji. Analizą objęto lata 1997–2013: okres przed wprowadzeniem szczepień przeciwko pneumokokom (1997–1999), wczesny okres szczepień PCV-7 (2001–2005), późny okres szczepień PCV-7 (2006–2009) oraz okres po wprowadzeniu PCV-13 (2011–2013). Ogólnie ropniak opłucnej był rzadkim powikłaniem zapalenia płuc – rozpoznano go u 1,3% wszystkich chorych hospitalizowanych z powodu zapalenia płuc. W 23,2% przypadków przyczyną ropniaka opłucnej było zakażenie pneumokokiem, w 11,4% zakażenie gronkowcem, w 9,6% zakażenie paciorkowcem, a w 55,7% przypadków zakażenie innym lub nieokreślonym drobnoustrojem. Przed wprowadzeniem szczepień PCV-7 roczny wskaźnik hospitalizacji we wszystkich grupach wiekowych wynosił 2,1/100 000 osób, a w późnym okresie realizacji szczepień PCV-7 zwiększył się do 3,6/100 000 osób (iloraz wskaźników [RR]: 1,70 [95% CI: 1,11–2,60]). Wskaźnik ten zmniejszył się po wprowadzeniu szczepionki PCV-13 do wartości 2,0/100 000 osób i był podobny do obserwowanego przed rozpoczęciem szczepień PCV-7 (RR: 0,95 [95% CI: 0,76–1,18]). Biorąc pod uwagę różne grupy wiekowe, w okresie szczepień PCV-13, w porównaniu z okresem przed wprowadzeniem powszechnych szczepień przeciwko pneumokokom, stwierdzono zmniejszenie wskaźników hospitalizacji z powodu ropniaka opłucnej w grupie dzieci do 2. roku życia (RR: 0,77 [95% CI: 0,61–0,96]), natomiast w pozostałych grupach wiekowych nie odnotowano statystycznie istotnych zmian. Z kolei w analizie uwzględniającej etiologię ropniaka opłucnej, w okresie szczepień PCV-13, w porównaniu z późnym okresem szczepień PCV-7, a także z okresem przed wprowadzeniem PCV-7, stwierdzono zmniejszenie wskaźników hospitalizacji z powodu zachorowań wywołanych przez pneumokoki we wszystkich grupach wiekowych. Takie same zmiany zaobserwowano u dzieci do 2. roku życia w odniesieniu do ropniaków o nieustalonej etiologii.
Autorzy badania wyciągnęli wniosek, że po wprowadzeniu szczepień PCV-7 wskaźnik hospitalizacji dzieci z powodu ropniaka opłucnej uległ zwiększeniu, jednak zmiana PCV-7 na PCV-13 wiązała się z jego istotnym zmniejszeniem.