Opracowały: Iwona Rywczak, Małgorzata Ściubisz
W norweskim badaniu populacyjnym porównano ryzyko zachorowania na inwazyjną chorobę pneumokokową (IChP) u wcześniaków i dzieci urodzonych w fizjologicznym terminie porodu oraz oceniono wpływ powszechnych szczepień 7-walentną skoniugowaną szczepionką przeciwko pneumokokom (PCV-7). Populację badania wybrano spośród dzieci urodzonych między 1 stycznia 2000 roku a 31 grudnia 2010 roku. Szczepienia PCV-7 rozpoczęto w Norwegii w 2006 roku, stosując schemat 2+1 (wiek 3, 5 i 12 mies.), niezależnie od wieku ciążowego.
Badaniem objęto 628 138 dzieci, w tym 41 931 (6,7%) wcześniaków. Odnotowano łącznie 411 przypadków IChP potwierdzonej laboratoryjnie – u 323 chorych pneumokoka wyizolowano z krwi, u 46 z płynu mózgowo-rdzeniowego, u 37 z krwi i płynu mózgowo-rdzeniowego, a u 5 z innego materiału. 50 (12,2%) dzieci chorych na IChP urodziło się przedwcześnie – 42 po ukończeniu 32–36 tygodni ciąży, 5 po ukończeniu 28–31 tygodni, a 3 po ukończeniu 23–27 tygodni ciąży.
Ryzyko zachorowania na IChP w wieku 0–23 miesięcy oraz w grupach wiekowych 0–5 i 6–23 miesięcy było istotnie większe u wcześniaków niż u dzieci urodzonych w fizjologicznym terminie porodu – iloraz współczynników zapadalności (IRR) wyniósł odpowiednio: 1,83 (95% CI: 1,36–2,47), 2,95 (95% CI: 1,44–6,06) i 1,69 (95% CI: 1,22–2,34). Biorąc pod uwagę wyłącznie okres przed wprowadzeniem szczepień PCV-7, ryzyko to było istotnie większe u wcześniaków w wieku 0–23 miesięcy oraz 6–23 miesięcy – IRR odpowiednio: 1,68 (95% CI: 1,13–2,49) i 1,66 (95% CI: 1,09–2,51). W okresie prowadzenia powszechnych szczepień PCV-7 większe ryzyko u wcześniaków stwierdzono w grupach wiekowych 0–23 miesięcy oraz 0–5 miesięcy (IRR odpowiednio: 2,18 [95% CI: 1,15–4,13] i 5,71 [95% CI: 2,25–14,5]).
W analizie porównującej okres po wprowadzeniu szczepień PCV-7 (lata 2007–2010) z okresem przed ich wprowadzeniem (2002–2005) u dzieci urodzonych w terminie odnotowano zmniejszenie zapadalności na IChP w wieku ≤23 miesięcy oraz w podgrupie wiekowej 6–23 miesięcy – IRR odpowiednio 0,33 (95% CI: 0,25–0,43) i 0,28 (95% CI: 0,21–0,38). Zmniejszenie zapadalności stwierdzono również u wcześniaków – IRR wyniósł odpowiednio 0,40 (95% CI: 0,20–0,80) i 0,20 (95% CI: 0,08–0,53). U wcześniaków w wieku ≤5 miesięcy zmiany w zapadalności na IChP nie były statystycznie istotne (IRR: 1,94 [95% CI: 0,48–7,8]).
Autorzy badania wyciągnęli wniosek, że dzieci urodzone przedwcześnie są narażone na większe ryzyko zachorowania na IChP niż dzieci urodzone w fizjologicznym terminie porodu. Wprowadzenie powszechnych szczepień PCV-7 skutkowało zmniejszeniem zapadalności na IChP w wieku 6–23 miesięcy zarówno u wcześniaków, jak i dzieci urodzonych w terminie, czego nie odnotowano u dzieci <6. miesiąca życia.
