Opracowała: lek. Iwona Rywczak
W 2009 r. w Finlandii wprowadzono program powszechnych szczepień przeciwko rotawirusom (RV), który realizowano wyłącznie szczepionką 5-walentną (RV-5). Na podstawie prospektywnie zbieranych danych z dwóch szpitali pediatrycznych oceniono skuteczność rzeczywistą (efektywność) RV-5 w zapobieganiu biegunce RV wymagającej hospitalizacji.
W trakcie 3-letniej obserwacji zarejestrowano 509 epizodów ostrej biegunki u 493 dzieci. W 127 przypadkach potwierdzono zakażenie RV – u 117 nieszczepionych dzieci oraz u 10 dzieci, które zaszczepiono co najmniej 1 dawką szczepionki przeciwko RV (w tym po 3 przypadki zaszczepionych kompletnie RV-5 lub szczepionką monowalentną). Wśród kompletnie zaszczepionych dzieci objętych programem, skuteczność szczepienia w zapobieganiu biegunce RV wymagającej hospitalizacji oszacowano na 92,1% (95% CI: 50,0–98,7).
W trakcie analizowanego okresu w populacji objętej programem szczepień obserwowano zmniejszanie się zapadalności na biegunkę RV wymagającą hospitalizacji – od 1,886/1000 u dzieci w wieku 6–11 miesięcy w trakcie pierwszego roku obserwacji do 0,245/1000 u dzieci w wieku 6–35 miesięcy w trzecim roku obserwacji. Takiego trendu nie stwierdzono u dzieci >4. roku życiu, tj. nieobjętych programem szczepień przeciwko RV.
Dodatkowo retrospektywnie zidentyfikowano wszystkie przypadki biegunki RV u dzieci w wieku <16 lat hospitalizowanych w latach 2001–2006 oraz 2009–2012. W porównaniu z okresem przed wprowadzeniem szczepień, zapadalność na biegunkę RV wymagającą hospitalizacji zmniejszyła się z 0,66/1000 do 0,14/1000 w okresie realizacji programu, co oznacza redukcję o 78,2% (p <0,001).
Autorzy badania wyciągnęli wniosek, że wprowadzenie programu powszechnych szczepień niemowląt przeciwko RV spowodowało znaczące zmniejszenie zapadalności na biegunkę RV wymagającą hospitalizacji wśród objętych nim dzieci. Szczepionka RV-5 charakteryzuje się dużą skutecznością rzeczywistą w zapobieganiu biegunce RV wymagającej hospitalizacji.