Aktualne (2018) polskie wytyczne dotyczące suplementacji witaminy D w populacji ogólnej oraz w grupach ryzyka jej niedoboru

Wiek

Zalecana dawka witaminy D (IU/24 h)

Uwagi

populacja osób zdrowych

0–6. mż.

400

suplementację należy rozpocząć od pierwszych dni życia, niezależnie od sposobu karmienia

7.–12. mż.

400–600

w zależności od dawki w pokarmach

1.–10. rż.

600–1000

u zdrowych dzieci i nastolatków przebywających na słońcu z odkrytymi przedramionami i podudziami przez ≥15 min dziennie w godz. 10.00–15.00 bez kremów z filtrem w okresie od maja do września suplementacja nie jest konieczna, choć bezpieczna

jeżeli powyższe warunki nie są spełnione, zaleca się suplementację przez cały rok w dawkach wymienionych w tab. 2., w zależności od masy ciała i spożycia wit. D z pokarmami

11.–18. rż.

800–2000

19.–65. rż.

800–2000

>65.–75. rż.

800–2000

w zależności od masy ciała, suplementację należy prowadzić przez cały rok

>75. rż.

2000–4000

w zależności od masy ciała, suplementację należy prowadzić przez cały rok

kobiety w ciąży i karmiące piersią

2000

kobiety planujące ciążę – dawka jak w populacji ogólnej dorosłych, jeżeli to możliwe pod kontrolą stężenia 25(OH)D

po potwierdzeniu ciąży – suplementacja pod kontrolą stężenia 25(OH)D w surowicy (zalecany zakres stężenia: 30–50 ng/ml); jeżeli oznaczenie stężenia 25(OH)D nie jest możliwe, zaleca się stosowanie wit. D w dawce 2000 IU/24 h, przez cały okres ciąży i laktacji

grupy ryzyka niedoboru witaminy D

noworodki urodzone ≤32. tc.

800

od pierwszych dni życia (o ile możliwe jest żywienie enteralne), niezależnie od sposobu karmienia, pod kontrolą stężenia 25(OH)D w surowicy

gdy łączna dawka wit. D z suplementów oraz z diety wynosi >1000 IU/24 h, istnieje ryzyko przedawkowania (zwłaszcza u dzieci z urodzeniową masą ciała <1000 g)

noworodki urodzone między 33. a 36. tc.

400

od pierwszych dni życia, niezależnie od sposobu karmienia

suplementację pod kontrolą stężenia 25(OH)D należy rozważyć tylko u dzieci z grup ryzyka (żywienie pozajelitowe przez >2 tyg., ketokonazol przez >2 tyg., leczenie przeciwdrgawkowe, cholestaza, urodzeniowa masa ciała <1500 g)

otyłe dzieci i młodzież (BMI >90. centyla dla wieku i płci):
1.–10. rż.
11.–18. rż.




1200–2000
1600–4000

w zależności od stopnia otyłości, w okresie od września do kwietnia, a jeśli w okresie letnim nie jest zapewniona odpowiednia synteza skórna, suplementację należy prowadzić przez cały rok

otyli dorośli (BMI >30 kg/m2):
19.–75. rż.
>75. rż.



1600–4000
4000–8000

w zależności od stopnia otyłości przez cały rok; przy racjonalnej ekspozycji na promieniowanie słoneczne dodatkowa doustna suplementacja witaminy D jest bezpieczna

U pacjentów z grup ryzyka nadwrażliwości na wit. D przed rozpoczęciem suplementacji, jeśli to możliwe, należy ocenić prawdopodobieństwo nadwrażliwości na wit. D (hiperkalcemia, hiperkalciuria, nefrokalcynoza, kamica nerkowa, mutacja genu CYP24A1, mutacja genu SLC34A1 lub inne postaci nadwrażliwości na wit. D w wywiadzie u pacjenta lub jego krewnych) – zalecenie to dotyczy wszystkich grup wiekowych, także osób z grup ryzyka niedoboru wit. D. W grupach ryzyka nadwrażliwości na wit. D suplementację należy ustalać indywidualnie, zachowując ostrożność, najlepiej pod kontrolą wskaźników gospodarki wapniowo-fosforanowej, szczególnie kalcemii, kalciurii i stężenia parathormonu, 25(OH)D i 1,25(OH)2D.

IU – jednostki międzynarodowe