1

5–25%

Następuje uspokojenie oraz słabe znieczulenie pacjenta: zauważa się wyraźne odprężenie oraz zmniejszenie lęku i napięcia psychicznego z osłabieniem odczuwania bólu i dotyku oraz reakcji na bodźce słuchowe i wzrokowe. Pacjent jednak szybko i sprawnie reaguje na polecenia i odpowiada na pytania. Fizycznie może odczuwać lekkie mrowienie palców, policzków, języka, pleców, głowy lub klatki piersiowej.

2

20–55%

Pojawia się dysocjacjaa i częściowa analgezja – zjawiska stanowiące główne składowe tego rodzaju znieczulenia. Taki stan wybitnie ułatwia wykonanie zabiegu. Pacjenci są spokojni i odprężeni psychicznie, niczemu się nie sprzeciwiają, a pozostawanie w tym stanie jest dla nich bardzo przyjemne; przypomina to uczucie pływania lub unoszenia się w wodzie, powietrzu, chmurach lub kosmosie. Pojawiają się bardzo plastyczne halucynacje typowe dla marzeń sennych (zwłaszcza u dzieci; dorośli nie tracą tak łatwo kontroli nad swoim ciałem i psychiką). Szczególnie u dzieci, ale także u dorosłych, wskazane jest sugerowanie treści tych snów. Nie tracimy kontaktu z pacjentem, można z nim nawet prowadzić rozmowę. Spełnia on polecenia lekarza (np. otwiera i nie zamyka ust u stomatologa), choć odpowiedzi na pytania mogą się pojawiać z opóźnieniem lub nie mają związku z pytaniem. Występuje częściowa amnezja: pacjent nie pamięta tego, co się działo w gabinecie, a jedynie sen, którego treść może opowiedzieć tuż po zabiegu. Fizycznie nasila się uczucie mrowienia różnych części ciała, pacjent rzadziej mruga powiekami, następuje rozluźnienie mięśni z niewymuszonym ułożeniem kończyn górnych i dolnych. Wyraźnemu osłabieniu ulega także wrażliwość na ból (np. na nakłucie igłą), przy czym odruch kaszlowy pozostaje w pełni sprawny. W przypadku mało inwazyjnych zabiegów (stomatologiczne, nakłucia naczyń krwionośnych, bolesna zmiana opatrunków, usuwanie szwów czy drenów z ran, zwłaszcza z jamy opłucnej, biopsja aspiracyjna szpiku, choć już nie trepanobiopsja) można zakończyć dalsze zwiększanie stężenia N2O.

3

50–70%

Następuje całkowita analgezja i często całkowita amnezja. Wszystkie opisane wyżej objawy ulegają znacznemu pogłębieniu. Odruch kaszlowy nieznacznie się osłabia, ale utrzymuje się np. kontrolowany objaw otwarcia ust na życzenie.

a Dysocjacja polega na oddzieleniu świadomości pacjenta od otaczającej go rzeczywistości. Pacjent ma świadomość miejsca, w którym się znajduje, oraz czynności wykonywanych przez lekarza, ale wszystko wydaje mu się bardzo odległe.