Tabela 1. Charakterystyczne objawy migreny, bólu głowy typu napięciowego i klasterowego bólu głowy

Migrena

Ból głowy typu napięciowego

Klasterowy ból głowy

lokalizacja

dorośli: jednostronna w 60–70% przypadków, obustronna lub uogólniona w 30%

dzieci i młodzież: u większości obustronna

obustronny

zawsze jednostronny, zwykle zaczyna się w obrębie oczodołu, nad oczodołem lub w okolicy skroni

charakterystyka bólu

stopniowy początek, tętniący/pulsujący, średnie lub znaczne nasilenie, nasila się podczas aktywności fizycznej

ściskający, niepulsujący, łagodne lub umiarkowane natężenie, nie nasila się podczas aktywności fizycznej

ból zaczyna się szybko, osiąga maksymalne natężenie w ciągu kilku minut, ciągły, rozdzierający, przypomina porażenie prądem, rwący, parzący, kłujący lub przeszywający

częstotliwość występowania

zwykle do 2 napadów w tygodniu, ≥15 dni w miesiącu przez 3 miesiące – migrena przewlekła

zwykle do kilku napadów w tygodniu, ≥15 dni w miesiącu przez 3 miesiące – przewlekły ból głowy typu napięciowego

1–8 dziennie w okresie występowania napadów

wygląd pacjenta

pacjent preferuje odpoczynek w ciemnym, cichym pokoju

pacjent może pozostać aktywny lub potrzebować odpoczynku

pacjent pozostaje aktywny, często jest pobudzony, objawy często zmniejszają się po podjęciu aktywności

czas trwania

2–72 h

30 min do 7 dni

15 min do 3 h

objawy towarzyszące

nudności, wymioty, fonofobia, osmofobia; może wystąpić aura (zwykle wzrokowa, ale może obejmować inne zmysły lub powodować zaburzenia mowy i motoryki)

brak

po stronie bólu może występować łzawienie i przekrwienie spojówek, uczucie zatkania nosa, wodnisty wyciek z nosa, obrzęk powieki, pocenie się czoła i twarzy, zaczerwienie czoła i twarzy, uczucie pełności w uchu, zwężenie źrenicy, opadanie powieki, bladość, zespół Hornera, niepokój lub pobudzenie, ogniskowe objawy neurologiczne (rzadko), wrażliwość na alkohol