Medycyna Praktyczna 2006/11

Zamów prenumeratę »

Od Redakcji
prof. dr hab. med. Andrzej Szczeklik, dr med. Piotr Gajewski
str. 23

ETYKA

Europejska Konwencja Bioetyczna
prof. PAT dr hab. Tadeusz Biesaga SDB
Katedra Bioetyki Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie
str. 24-28
Rada Europy od wielu lat zajmowała się sprawami związanymi z postępem biologii i medycyny.

ARTYKUŁY PRZEGLĄDOWE I WYTYCZNE

Nagroda Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny za rok 2006
dr hab. med. Marek Sanak
Zakład Biologii Molekularnej i Genetyki Klinicznej
II Katedry Chorób Wewnętrznych Collegium Medicum UJ w Krakowie
str. 29-35
Tegoroczną Nagrodą Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny uhonorowano dwóch amerykańskich biologów molekularnych: Andrew Z. Fire'a z kalifornijskiego Uniwersytetu Stanforda oraz Craiga C. Mello ze Szkoły Medycznej Uniwersytetu Massachusetts w Worcester.

Nagroda Nobla w dziedzinie chemii za rok 2006
dr hab. med. Marek Sanak
Zakład Biologii Molekularnej i Genetyki Klinicznej II Katedry Chorób Wewnętrznych CM UJ w Krakowie
str. 36-38
Laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie chemii za rok 2006 został Roger David Kornberg. Od ponad 30 lat Kornberg, który ma teraz 59 lat, prowadzi badania nad procesem przepisywania informacji genetycznej zakodowanej w niciach DNA jądra komórki do cząsteczek RNA. RNA pełni funkcję posłańca, który tę informację dostarcza do cytoplazmy w celu jej przepisania do sekwencji aminokwasowej białek.

Postępowanie w zastawkowych wadach serca - wady zastawki aorty
Aktualne (2006) wytyczne American College of Cardiology i American Heart Association
opracowanie na podstawie: ACC/AHA 2006 guidelines for the management of patients with valvular heart disease
A Report of the American College of Cardiology/American Heart Association Task Force on practice guidelines (Writing Committee to Revise the 1998
Guidelines for the Management of Patients With Valvular Heart Disease) developed in collaboration with the Society of Cardiovascular Anesthesiologists
R.O. Bonow, B.A. Carabello, K. Chatterjee, A.C. de Leon, D.P. Faxon, M.D. Freed, W.H. Gaasch, B.W. Lytle, R.A. Nishimura, P.T. O'Gara, R.A. O'Rourke, C.M. Otto, P.M. Shah, J.S. Shanewise, S.C. Smith, A.K. Jacobs, C.D. Adams, J.L. Anderson, E.M. Antman, D.P. Faxon, V. Fuster, J.L. Halperin, L.F. Hiratzka, S.A. Hunt, B.W. Lytle, R. Nishimura, R.L. Page, B. Riegel
http://www.acc.org/clinical/guidelines/valvular/index.pdf (cyt. 21.06.2006)
Journal of the American College of Cardiology, 2006; 48 (3): e1-e148
str. 41-66
Poniżej przedstawiamy wybrane informacje z najnowszych wytycznych dotyczących postępowania w zastawkowych wadach serca, które w całości w przekładzie na język polski ukazały się w formie wydania specjalnego nr 6/2006 "Medycyny Praktycznej".

Wykrywanie przewlekłej choroby nerek u osób z chorobą sercowo-naczyniową lub obciążonych zwiększonym ryzykiem jej wystąpienia
Stanowisko American Heart Association
Detection of chronic kidney disease in patients with or at increased risk of cardiovascular disease
A Science Advisory From the American Heart Association Kidney and Cardiovascular Disease Council; the Councils on High Blood Pressure Research, Cardiovascular Disease in the Young, and Epidemiology and Prevention; and the Quality of Care and Outcomes Research Interdisciplinary Working Group, developed in collaboration with the National Kidney Foundation
F.C. Brosius III, T.H. Hostetter, E. Kelepouris, M.M. Mitsnefes, S.M. Moe, M.A. Moore, S. Pennathur, G.L. Smith, P.W.F. Wilson
Circulation, 2006; 114: 1083-1087
komentarz: prof. dr hab. med. Franciszek Kokot
str. 67-75

Rozpoznanie i leczenie zapalenia zatok przynosowych
Aktualizacja wytycznych American Academy of Allergy, Asthma and Immunology, American College of Allergy, Asthma and Immunology oraz Joint Council on Allergy, Asthma and Immunology
The diagnosis and management of sinusitis: a practice parameter update
R.G. Slavin, S.L. Spector, I.L. Bernstein, M.A. Kaliner, D.W. Kennedy, F.S. Virant, E.R. Wald, D.A. Khan, J. Blessing-Moore, D.M. Lang, R.A. Nicklas, J.J. Oppenheimer, J.M. Portnoy, D.E. Schuller, S.A. Tilles, L. Borish, R.A. Nathan, B.A. Smart, M.L. Vandewalker; American Academy of Allergy, Asthma and Immunology, American College of Allergy, Asthma and Immunology; Joint Council on Allergy, Asthma and Immunology
Journal of Allergy and Clinical Immunology, 2005; 116: S13-S47
komentarz: prof. dr hab. med. Antoni Krzeski
str. 76-103
Po zapoznaniu się z niniejszymi wytycznymi Czytelnik będzie w stanie zapewnić choremu na zapalenie zatok leczenie zgodne z wynikami najbardziej wiarygodnych badań. Przedstawiono w nich informacje dotyczące metod obrazowania, diagnostyki różnicowej oraz leczenia ostrych i przewlekłych zapaleń zatok przynosowych. Czy warto zatem zlecać RTG zatok? Kiedy należy włączyć antybiotyk i jakie są antybiotyki pierwszego wyboru? Jakie sytuacje wymagają dokładniejszego postępowania diagnostycznego lub skierowania chorego do leczenia specjalistycznego? Zapraszamy do lektury wraz z komentarzem, w którym omówiono dodatkowo odrębności dotyczące dzieci młodszych.

Choroby czynnościowe żołądka i dwunastnicy
Wytyczne rzymskie III
Functional gastroduodenal disorders
J. Tack, N.J. Talley, M. Camilleri, G. Holtmann, P. Hu, J.R. Malagelada, V. Stanghellini
Gastroenterology, 2006; 130: 1466-1479
konsultacja: prof. dr hab. med. Witold Bartnik
str. 105-122

Farmakologiczne i operacyjne leczenie otyłości w podstawowej opiece zdrowotnej
Wytyczne American College of Physicians
Pharmacologic and surgical management of obesity in primary care: a clinical practice guideline from the American College of Physicians
V. Snow, P. Barry, N. Fitterman, A. Qaseem, K. Weiss, for the Clinical Efficacy Assessment Subcommittee of the American College of Physicians
Annals of Internal Medicine, 2005; 142: 525-531
komentarz: prof. dr hab. med. Barbara Zahorska-Markiewicz
str. 123-132

Diagnostyka i leczenie raka tarczycy
Rekomendacje Polskiej Grupy do spraw Nowotworów Endokrynnych
Polska Grupa do spraw Nowotworów Endokrynnych Centrum Onkologii-Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie Oddział w Gliwicach na III Konferencji Naukowej Rak Tarczycy, Szczyrk, 25 marca 2006 roku
komentarz: prof. dr hab. med. Barbara Jarząb
str. 133-157
Rak tarczycy jako choroba gruczołu dokrewnego o złożonej patogenezie i przebiegu powinien być konsultowany na każdym etapie diagnostyki i leczenia przez doświadczonego lekarza o dobrym przygotowaniu endokrynologicznym i onkologicznym. Diagnostyka i terapia raka tarczycy wymaga współpracy specjalistów z różnych dziedzin medycyny.

Zapobieganie zachorowaniom na wirusowe zapalenie wątroby typu B u osób nieodpowiadających na podstawową serię szczepień
Prevention of hepatitis B in nonresponders to initial hepatitis B virus vaccination
Maria H. Sjogren
The American Journal of Medicine, 2005; 118 (10A): 34S-39S
komentarz: dr med. Paweł Grzesiowski
str. 159-166

PRZEGLĄD AKTUALNYCH BADAŃ

Kryteria wyboru badań i słownik podstawowych pojęć
str. 167-169

Wpływ rozyglitazonu na ryzyko rozwoju cukrzycy u osób ze stanami przedcukrzycowymi - badanie DREAM
opracowanie na podstawie: Effect of rosiglitazone on the frequency of diabetes in patients with impaired glucose tolerance or impaired fasting glucose: a randomized controlled trial
The DREAM Trial Investigators
The Lancet, 2006; 368: 1096-1105
komentarze: Sonia Anand MD i prof. dr hab. med. Andrzej Budaj oraz prof. dr hab. med. Jacek Sieradzki
str. 170-174
U osób ze stanami przedcukrzycowymi (IFG lub IGT) rozyglitazon, w porównaniu z placebo, zmniejszył ryzyko wystąpienia cukrzycy oraz zwiększył szansę ustąpienia stanu przedcukrzycowego. Stosowanie rozyglitazonu wiązało się z niewielkim zwiększeniem ryzyka wystąpienia niewydolności serca.

Wpływ ramiprylu na ryzyko rozwoju cukrzycy u osób ze stanami przedcukrzycowymi - badanie DREAM
opracowanie na podstawie: Effect of ramipril on the incidence of diabetes
The DREAM Trial Investigators
The New England Journal of Medicine, 2006; 355: 1551-1562
komentarz: Sonia Anand MD i prof. dr hab. med. Andrzej Budaj oraz prof. dr hab. med. Jacek Sieradzki
str. 176-182
U osób ze stanem przedcukrzycowym (IFG lub IGT) ramipryl, w porównaniu z placebo, nie wpłynął na ryzyko wystąpienia cukrzycy, zgonu i incydentów sercowo-naczyniowych, natomiast zwiększył szansę ustąpienia stanu przedcukrzycowego oraz zmniejszył glikemię w doustnym teście tolerancji glukozy.

Wpływ doustnej suplementacji witaminy D₃ (cholekalcyferolu) i wapnia na ryzyko upadku u osób w podeszłym wieku
opracowanie na podstawie: Effect of cholecalciferol plus calcium on falling in ambulatory older men and women - a 3-year randomized controlled trial
H.A. Bischoff-Ferrari, E.J. Orav, B. Dawson-Hughes
Archives of Internal Medicine, 2006; 166: 424-430
str. 183-184
Suplementacja witaminy D₃ i wapnia, w porównaniu z placebo, zmniejszyła ryzyko upadku u kobiet w podeszłym wieku, zwłaszcza mało aktywnych fizycznie, natomiast nie miała takiego wpływu u mężczyzn, niezależnie od poziomu aktywności fizycznej.

Skuteczność 4-walentnej szczepionki przeciwko ludzkim wirusom brodawczaka (HPV) - badanie z randomizacją
opracowanie na podstawie: Prophylactic quadrivalent human papillomavirus (types 6, 11, 16, and 18) L1 virus-like particle vaccine in young women: a randomised double-blind placebo-controlled multicentre phase II efficacy trial
L.L. Villa, R.L.R. Costa, C.A. Petta, R.P. Andrade, K.A. Ault, A.R. Giuliano, C.M. Wheeler, L.A. Koutsky, C. Malm, M. Lehtinen, F.E. Skjeldestad, S.-E. Olsson, M. Steinwall, D.R. Brown, R.J. Kurman, B.M. Ronnett, M.H. Stoler, A. Ferenczy, D.M. Harper, G.M. Tamms, J. Yu, L. Lupinacci, R. Railkar, F.J. Taddeo, K.U. Jansen, M.T. Esser, H.L. Sings, A.J. Saah, E. Barr
The Lancet Oncology, 2005; 6: 271-278
str. 186-189
Szczepienie kobiet w wieku 16-23 lat, seronegatywnych wobec HPV typu 6, 11, 16 i 18, 4-walentną rekombinowaną szczepionką przeciwko HPV zapobiegało, w porównaniu z placebo, przewlekłemu zakażeniu lub związanym z nim zmianom patologicznym wywołanym przez typy HPV zawarte w szczepionce, w tym śródbłonkowej neoplazji szyjki macicy. Szczepienie było dobrze tolerowane i nie powodowało poważnych ani ciężkich niepożądanych odczynów poszczepiennych.

Wpływ kawy i drzemki na prowadzenie samochodu w nocy
opracowanie na podstawie: The effects of coffee and napping on nighttime highway driving: a randomized trial
P. Phillip, J. Taillard, N. Moore, S. Delord, C. Valtat, P. Sagaspe, B. Bioulac
Annals of Internal Medicine, 2006; 144: 785-791
str. 190-191
U zdrowych młodych mężczyzn wypicie kawy bezkofeinowej, w porównaniu z wypiciem 125 ml normalnej kawy lub z 30-minutową drzemką, wiązało się podczas jazdy nocą z częstszym niezamierzonym przekraczaniem linii pasa jezdni, większą sennością oraz częstszym osłabieniem uwagi. Korzyści z wypicia kawy lub 30-minutowej drzemki były podobne. We wszystkich grupach, również po drzemce i wypiciu kawy, jazda nocą wiązała się z osłabieniem uwagi.

PRAKTYKA KLINICZNA

Rutynowy elektrokardiogram wykonany u 60-letniego mężczyzny
prof. dr hab. med. Barbara Dąbrowska, Warszawa
str. 192-194

Kardiologia
64-letnia kobieta po zawale serca, z niedomykalnością zastawki dwudzielnej i trójdzielnej, nasileniem duszności i pogorszeniem tolerancji wysiłku
lek. Marcin Wojtczak
dr med. Dorota Kustrzycka-Kratochwil
prof. dr hab. med. Waldemar Banasiak
Ośrodek Chorób Serca; Wojskowy Szpital Kliniczny we Wrocławiu
str. 196-205

Diabetologia
52-letni mężczyzna z cukrzycą typu 2 leczony niesystematycznie
dr med. Tomasz Klupa, prof. dr hab. med. Jacek Sieradzki
Katedra i Klinika Chorób Metabolicznych CM UJ w Krakowie
str. 206-208

Reumatologia
68-letnia kobieta z bólem pleców
dr med. Mariusz Korkosz, dr med. Beata Kwaśny-Krochin, dr hab. med. Piotr Głuszko
Zakład Reumatologii CM UJ w Krakowie
str. 209-216

Alergeny
Odcinek 113: jęczmień (piwo)
prof. dr hab. med. Edward Rudzki
Klinika Dermatologiczna AM w Warszawie
str. 217-218

MISCELLANEA

Definicje zakażeń u chorych na oddziałach intensywnej terapii przyjęte na Konferencji Uzgodnieniowej International Sepsis Forum
prof. dr hab. med. Andrzej Kübler
str. 219-224

PROGRAMY EDUKACYJNE

Zasady uczestnictwa w programach edukacyjnych Medycyny Praktycznej
str. 226-227

Podstawy Evidence Based Medicine
str. 228-230

Profilaktyka chorób sercowo-naczyniowych
str. 231-233

Nadciśnienie tętnicze
str. 234-235

Diabetologia
str. 236-239

Choroby układu oddechowego
str. 240-242

Choroby reumatyczne
str. 243-244

Postępy w chorobach wewnętrznych
str. 245-250