Tabela 27.2-1. Badanie ogólne moczu

Oznaczenie

Wartości prawidłowe

Interpretacja wyniku

badanie testami paskowymi

pH

4,5–8,0, zwykle 5,0–6,0

↓ dieta bogatobiałkowa, gorączka

↑ dieta ubogobiałkowa, kwasica cewkowa

gęstość względna

1,023–1,035 g/ml

↓ upośledzenie czynności nerek, moczówka prosta, zaburzenia elektrolitowe (hiperkalcemia, hipokaliemia), niedoczynność/nadczynność tarczycy

↑ znaczna glukozuria, leki (mannitol, dekstran), radiologiczne środki kontrastowe

białko

nieobecnea

↑ białkomocz przednerkowy, kłębuszkowy, cewkowy lub mieszany

glukoza

nieobecnaa

↑ niewyrównana cukrzyca, glukozuria cewkowa, leczenie inhibitorami SGLT2

związki ketonowe (acetooctan)

nieobecnea

↑ ketoza/kwasica ketonowa

bilirubina

nieobecnaa

↑ żółtaczka miąższowa/mechaniczna, stany hemolityczne

urobilinogen

<1 mg/dl

↑ stany hemolityczne

↓ żółtaczka mechaniczna

erytrocyty/Hb

nieobecnea

↑ krwinkomocz/krwiomocz

esteraza leukocytów

nieobecnaa

↑ leukocyturia, zakażenie dróg moczowych

azotyny

nieobecnea

↑ bakteriomocz, zakażenie dróg moczowych

badanie morfologiczne moczu

erytrocyty

 <3 wpw

↑ krwinkomocz/krwiomocz kłębuszkowy (erytrocyty dysmorficzne), pozakłębuszkowy (erytrocyty izomorficzne)

leukocyty

<4 wpw

↑ leukocyturia, zakażenie dróg moczowych

bakterie

nieobecne

↑ bakteriomocz bezobjawowy, zakażenie dróg moczowych

uwaga: do jakościowej i ilościowej identyfikacji bakteriomoczu służy posiew moczu; obecność bakterii w moczu w większości przypadków jest wynikiem zanieczyszczenia próbki moczu

nabłonki płaskie

3–5 wpw

↑ zakażenia dróg moczowych

nabłonki okrągłe

nieobecne

↑ uszkodzenie cewek nerkowych

wałeczki

szkliste

≤3 wpw

nie mają znaczenia diagnostycznego

ziarniste

nieobecne

↑ uszkodzenie miąższu nerkowego

leukocytowe

nieobecne

↑ możliwe odmiedniczkowe lub śródmiąższowe zapalenie nerek

erytrocytowe

nieobecne

↑ możliwe zapalenie kłębuszków nerkowych

nabłonkowe

nieobecne

↑ uszkodzenie cewek nerkowych

a granica oznaczalności badania powyżej ilości wydalanej w warunkach fizjologicznych

wpw – w polu widzenia