Tabela 4.12-2. Różnicowanie celiakii, alergii na pszenicę i nieceliakalnej nadwrażliwości na gluten

Celiakia

Alergia na pszenicę

Nieceliakalna nadwrażliwość na gluten

patomechanizm

autoimmunologiczny

alergiczny

nieautoimmunologiczny, niealergiczny

częstość występowania w populacji

1%

0,4–4%

6%

objawy kliniczne

– ból brzucha, biegunka, brak przyrostu masy ciała

– niedokrwistość, hipoplazja szkliwa zębów stałych, osteoporoza

– możliwy przebieg bezobjawowy

– kurczowy ból brzucha, wymioty, nudności

– nieżyt nosa, pokrzywka, astma („płuco piekarza”), anafilaksja zależna od pszenicy indukowana wysiłkiem

– objawy jak w celiakii i/lub alergii na pszenicę

– zaburzenia zachowania, przewlekłe zmęczenie, ból stawów i mięśni, drętwienie kończyn dolnych

przeciwciała (TG2, EMA)

+

a

biopsja dwunastnicy

zanik kosmków

prawidłowa

prawidłowaa

testy skórne, alergenowo swoiste IgE

+

a

leczenie

ścisła dieta bezglutenowa

eliminacja pszenicy

dieta bezglutenowa; niewielkie ilości glutenu mogą być tolerowane

a Nie ma markerów choroby; rozpoznanie przez wykluczenie celiakii i alergii na pszenicę.

EMA – przeciwciała przeciw endomyzjum, TG2 – przeciwciała przeciw transglutaminazie typu 2 (tkankowej)