Zasady etyki wydawniczej

Zasady etyki publikacyjnej

Wydawnictwo Medycyna Praktyczna podejmuje wszelkie starania w celu utrzymania najwyższych standardów etycznych procesu wydawniczego. Obowiązują one całe wydawnictwo, w tym zespoły redakcyjne, autorów i recenzentów.
Zasady etyki wydawniczej przyjęte i stosowane przez wydawnictwo Medycyna Praktyczna mają na celu przeciwdziałanie nieuczciwym praktykom publikacyjnym i są zgodne z wytycznymi Komitetu ds. Etyki Publikacyjnej (COPE, ang. Committee on Publication Ethics) dostępnymi pod adresem: http://publicationethics.org/.
Przed akceptacją do wydania publikacje zgłoszone do wydawnictwa są weryfikowane pod kątem zgodności z zasadami etyki wydawniczej, rzetelności i wartości naukowej.

  • O przyjęciu propozycji wydawniczej decyduje Kolegium Wydawnicze, które przy podejmowaniu decyzji bierze pod uwagę tematykę, oryginalność i wkład omawianej propozycji w rozwój dyscypliny naukowej i/lub poprawę praktyki klinicznej. Redakcja może zwrócić się z prośbą o ocenę do osób spoza Kolegium.
  • Wydawnictwo stosuje wszelkie dostępne środki w celu zapobiegania plagiatom i publikacji fałszywych informacji. Zgodnie z zaleceniami Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, wydawnictwo podejmuje działania, aby przeciwdziałać tzw. ghostwritingowi (publikowaniu pod nieswoim nazwiskiem) i guest authorship (przypisaniu autorstwa monografii osobom, które nie uczestniczyły w jej tworzeniu) i może w tym celu żądać od autorów stosownych oświadczeń oraz dokonywać kontroli manuskryptów stosownymi programami antyplagiatowymi.
  • Wydawnictwo przestrzega praw autorskich, a w szczególności prawa do autorstwa oraz decydowania o sposobie oznaczenia autorstwa, dbania o renomę oraz dobrą sławę autorów oraz utworu.
  • Wydawnictwo zapewnia rzetelny i profesjonalny proces wydawniczy, w tym proces redakcyjny monografii naukowych.
  • Wydawnictwo publikuje recenzowane monografie naukowe wnoszące istotny wkład w rozwój polskiej i światowej nauki. Prowadzi politykę wydawniczą przyczyniającą się do rozpowszechniania monografii naukowych w skali światowej.
  • Wydawnictwo stosuje jednolite standardy kwalifikowania monografii naukowych do publikacji, niezależnie od wniesienia opłaty za publikację monografii naukowej i wysokości tej opłaty.
  • Wydawnictwo zapewnia poufność i bezpieczeństwo przetwarzania danych osobowych zgodnie z obowiązującymi przepisami (w tym RODO).

Dodatkowe zasady obowiązujące wydawcę

Wydawca stale czuwa nad przestrzeganiem obowiązujących standardów wydawniczych i zasad etyki wydawniczej oraz zapobiega praktykom niezgodnym z przyjętymi standardami.
Rasa, płeć, wyznanie, pochodzenie, obywatelstwo czy przekonania polityczne autorów w żaden sposób nie wpływają na ocenę tekstów. Teksty oceniane są wyłącznie pod względem merytorycznym.
Wydawca nie ujawnia osobom nieupoważnionym żadnych informacji na temat zgłaszanych do publikacji prac. Osobami upoważnionymi do posiadania tych informacji są: autor, wyznaczeni recenzenci, redaktorzy oraz inne osoby uczestniczące w procesie wydawniczym.
Nieopublikowane teksty nie mogą być bez pisemnej zgody autorów wykorzystywane przez pracowników wydawnictwa, ani żadne inne osoby uczestniczące w procesie wydawniczym.

Zasady etyczne obowiązujące Autorów

  • Autor jest zobowiązany do przekazania wydawnictwu dzieła oryginalnego, które nie może stanowić w żadnej części plagiatu ani autoplagiatu (całości lub fragmentów publikacji książek opublikowanych przez autora w innych wydawnictwach).
  • Autor zapewnia, że przekazane wydawnictwu prawa autorskie do utworu w dacie jego przyjęcia przez wydawnictwo nie będą ograniczone jakimikolwiek prawami osób trzecich, korzystanie z utworu i rozporządzanie nim przez wydawnictwo nie będzie naruszać dóbr osobistych ani praw osób trzecich.
  • Przekazane przez autorów teksty są publikowane na podstawie umów wydawniczych autorskich, które regulują wszelkie sprawy związane z prawem autorskim.
  • W przypadku prac zbiorowych autor zgłaszający publikację do wydania jest zobowiązany określić autorstwo poszczególnych fragmentów dzieła.

Dodatkowe zasady obowiązujące Autora

Autor jest zobowiązany do rzetelnego opisu wykonanych prac badawczych oraz obiektywnej interpretacji wyników. Prace powinny zawierać informacje umożliwiające identyfikację źródeł danych, a także powtórzenie badań. Niezgodne z zasadami etyki wydawniczej prezentowanie i interpretowanie danych oraz wyników badań jest niedopuszczalne i może skutkować wycofaniem tekstu.
Autor może zgłaszać do publikacji wyłącznie własne, oryginalne teksty. Wykorzystane w publikacji badania i/lub informacje innych naukowców powinny być oznaczone w sposób wskazujący, że jest to cytat. Plagiat czy fałszowanie danych są niedopuszczalne.
Autor poproszony o przedstawienie nieprzetworzonych wyników badań wykorzystanych w tekście zobowiązany jest zapewnić dostęp do tych danych, także po opublikowaniu pracy.

Zasady autorstwa pracy:

  • autorzy zgłaszający do publikacji teksty wieloautorskie mają obowiązek ujawnić wkład poszczególnych autorów w jego powstanie,
  • ghostwriting, guest authorship są przejawem nierzetelności naukowej i wszelkie wykryte ich przypadki są demaskowane, łącznie z powiadomieniem odpowiednich podmiotów, takich jak instytucje zatrudniające autora, towarzystwa naukowe, stowarzyszenia edytorów naukowych itp.

Autor jest zobowiązany wymienić w bibliografii załącznikowej publikacje, które zostały przez niego wykorzystane przy tworzeniu tekstu.
Jeśli autor odkryje znaczące błędy lub nieścisłości w swoim tekście, zobowiązany jest niezwłocznie powiadomić o tym wydawcę w celu skorygowania zaistniałych błędów przy kolejnym wydaniu lub dodruku.

Zasady obowiązujące redaktora naukowego (w przypadku publikacji zbiorowych)

Redaktor naukowy decyduje, które materiały zostaną opublikowane. Przy przyjmowaniu tekstów do publikacji zbiorowej brane są pod uwagę: wartość naukowa pracy, oryginalność ujęcia problemu, przejrzystość wywodu.
Redaktor naukowy dba o rzetelność naukową publikowanych prac. Dla jej zachowania może nanosić stosowne zmiany i poprawki. W przypadku podejrzeń o nieuczciwe praktyki (plagiat, fałszowanie wyników badań) zobowiązany jest podjąć decyzję o wycofaniu tekstu z publikacji zbiorowej.
Obowiązek upewnienia się, że osoby mające wkład w powstanie publikacji akceptują jej kształt po redakcji naukowej, leży po stronie redaktora naukowego zgłaszającego publikację do wydawcy.

Wydawca i Redaktor naukowy mają prawo do wycofania publikacji po jej wydaniu w przypadku gdy:

  • istnieją dowody świadczące o braku wiarygodności wyników badań i/lub fałszowaniu danych, jak również w przypadku popełnienia niezamierzonych błędów (np. błędy w obliczeniach, błędy metodologiczne);
  • praca nosi znamiona plagiatu bądź narusza zasady etyki wydawniczej.

Procedura wydawnicza

Zgłoszenia monografii można dokonywać osobiście lub drogą elektroniczną (pod adresem sekretariat@mp.pl). Po otrzymaniu zgłoszenia monografii do wydania zostaje ona poddana dwustopniowej recenzji. Wstępnej oceny dokonuje Kolegium Wydawnicze, a po uzyskaniu pozytywnej opinii monografia zostaje wysłana do recenzji przez 2 niezależnych recenzentów (zasady recenzowania prac – p. niżej).
Pozytywne recenzje są warunkiem przyjęcia monografii do wydania i przekazania jej do dalszych prac redakcyjnych. Wydawca zapewnia: opracowanie redakcyjne, profesjonalny skład i łamanie, korektę językową i techniczną, projekt okładki i druk.
Wydawca zawiera z autorami stosowne umowy wydawnicze regulujące wszelkie kwestie prawne. Obowiązkiem wydawcy jest również rezerwacja numeru ISBN dla wnioskującego autora.

Zasady recenzowania monografii naukowych

Wydawca decyduje, które teksty zostaną opublikowane. Przy przyjmowaniu tekstów do publikacji brane są pod uwagę opinie recenzentów dotyczące wartości naukowej pracy, oryginalności ujęcia problemu, przejrzystości wywodu. Do oceny każdej monografii wydawca powołuje dwóch niezależnych recenzentów – ekspertów w danej dyscyplinie naukowej, której dotyczy monografia. Przez niezależność rozumie się zaangażowanie w odrębnych ośrodkach naukowych, innych niż ten, w którym pracuje Autor oraz niepozostawanie w bezpośrednich relacjach osobistych (pokrewieństwo, związki prawne, konflikt).
Recenzent recenzuje pracę na zlecenie wydawnictwa. Wydawca w pierwszej kolejności wysyła recenzentom spis treści i streszczenie monografii. Po wyrażeniu zgody na zrecenzowanie monografii recenzenci otrzymują pełny tekst utworu wraz z formularzem recenzji i pouczeniem o konieczności zachowania poufności. Wszystkie recenzowane prace oraz ich recenzje mają charakter poufny. Ujawnianie prac osobom trzecim jest niedopuszczalne (z wyjątkiem osób, które biorą udział w procesie wydawniczym).
Recenzent ma wpływ na decyzje podejmowane przez wydawnictwo. Może także, w porozumieniu z autorem, wpływać na ostateczny kształt i doskonalenie publikowanej pracy. Zobowiązany jest dostarczyć recenzję w ustalonym terminie. Jeżeli z jakichś względów (merytorycznych, braku czasu, konfliktu interesów itp.) nie jest w stanie dotrzymać terminu bądź podjąć się recenzji, powinien niezwłocznie poinformować o tym wydawcę.
Recenzja powinna mieć charakter obiektywny. Personalna krytyka autora pracy jest uważana za niestosowną. Wszystkie uwagi recenzenta powinny zostać odpowiednio uargumentowane.
Recenzent, jeśli zachodzi taka potrzeba, powinien wskazać odpowiednie prace związane z tematyką tekstu niezacytowane przez autora. Recenzent powinien wskazać i zgłosić wydawcy wszelkie istotne podobieństwa recenzowanego tekstu do innych prac.
Recenzent nie może wykorzystywać recenzowanej pracy do swoich osobistych potrzeb i korzyści. Nie powinien również oceniać tekstu w przypadku, kiedy może występować konflikt interesów z autorem.
Recenzja musi mieć formę pisemną i kończyć się jednoznaczną opinią o dopuszczeniu pracy do publikacji, dopuszczeniu pracy do publikacji pod warunkiem dokonania określonych zmian bądź jej odrzuceniu.
W przypadku otrzymania sprzecznych recenzji decyzję o wydaniu monografii podejmuje Wydawca, może w tym celu powołać trzeciego recenzenta.

Recenzja zawiera:

  • ocenę sposobu i kompletności ujęcia tematu,
  • ocenę zastosowanej metodyki (w tym metody wyszukiwania i kryteriów selekcji danych w publikacjach wtórnych),
  • ocenę zakresu pracy na tle innych publikacji o tej tematyce,
  • ocenę roli i miejsca na tle innych publikacji naukowych z danej dyscypliny, wskazanie kręgu odbiorców,
  • ocenę poziomu merytorycznego monografii; zauważone przez recenzenta ewentualne nieprawidłowości merytoryczne w treści monografii,
  • określenie trafności podjętej problematyki oraz jej oryginalność na rynku wydawniczym,
  • propozycje zmian w treści utworu, które mogą się przyczynić do zwiększenia atrakcyjności monografii na rynku wydawniczym.

Podejmując decyzję o wyborze recenzenta, wydawnictwo może skorzystać z listy potencjalnych recenzentów wskazanych przez Autora monografii we wniosku o wydanie publikacji. Recenzentem monografii naukowej może być osoba posiadająca tytuł doktora habilitowanego lub profesora.