Co oznacza temperatura ciała niższa od prawidłowej (36,6–37°C)? Temperatura mojego ciała mierzona pod pachą wynosi 35,6°C o godz. 7:00, 35,7°C o godz. s16:00 i 36°C o godz. 23:00.
Odpowiedziała
Dr n. med. Magdalena TwardowskaSpecjalista chorób wewnętrznych, chorób płuc, anestezjologii i intensywnej terapii
W przypadku prawidłowości wymienionych pomiarów (tzn. prawidłowo działający termometr [sprawdź temperaturę dwoma] i pomiar trwający minimum 5 minut; końcówka termometru ściśle i bezpośrednio przylega do skóry pachy) uzyskane wartości wymagają konsultacji z Twoim lekarzem pierwszego kontaktu.
Należy przestrzegać zasad prawidłowego pomiaru oraz pamiętać o czynnikach, które mogą powodować jej zmiany. Zasada pomiaru zależy od typu stosowanego termometru i miejsca pomiaru. Zawsze należy dokładnie zapoznać się z instrukcją obsługi używanego termometru. Analizując wynik, należy być pewnym jakości wykonanego pomiaru i prawidłowego działania stosowanego urządzenia.
Podstawowa temperatura ciała z definicji jest to najniższa temperatura osiągana przez ciało podczas odpoczynku (zwykle w czasie snu). Mierzona jest bezpośrednio po przebudzeniu i przed jakąkolwiek aktywnością fizyczną. W Polsce temperatura ciała powszechnie mierzona jest pod pachą; prawidłowy wynik mieści się w przedziale 36,4–37,0 °C. Mierzona o tej samej porze w kolejnych dniach może różnić się do 0,5°C. Temperatura ciała zależy od wieku, płci i rytmu okołodobowego. Wieczorem jest wyższa niż rano, u kobiet zmienia się w zależności od fazy cyklu menstruacyjnego.
Na temperaturę ciała wpływają także czynniki zewnętrzne, takie jak: upał i zimno, stres, wysiłek fizyczny, głód, zmęczenie, gorąca lub zimna kąpiel. U małych dzieci wzrost temperatury może być następstwem przegrzania i krzyku. Stosowane leki, takie jak np. aspiryna, paracetamol i wiele innych powodują pewne obniżenie temperatury ciała. Temperatura ciała może zmieniać się w pewnych przedziałach zależnie od pór roku i stref klimatycznych. Temperatura mierzona w naturalnych otworach ciała (usta, ucho, odbyt, pochwa) jest wyższa niż na powierzchni ciała. Temperatura w odbycie jest najwyższa, a pod pachą najniższa. Pomiar temperatury jest podstawowym parametrem oceny stanu pacjenta.
Miejsca pomiaru temperatury ciała – wartości prawidłowe:
- pod pachą: u dzieci małych w pachwinie 36,4°C (35,5–37°C)
- na skórze czoła: 36,4°C
- w ustach: 36.8°C
- w odbycie: 37,6°C
- w uchu: 37,6°C
- w pochwie: 37,6°C.
Każde miejsce pomiaru ma pewien zakres wartości prawidłowych (np. temperatura mierzona w ustach może mieścić się w przedziale od 36,1 do 37,5°C). Nie ma pojedynczej wartości, która odpowiada normalnej temperaturze ciała lub temperaturze zdrowego człowieka. Powszechnie akceptowana wartość wewnętrznej temperatury ciała to 37,0°C.
Powszechnie używane termometry szklane wykorzystujące rtęć lub alkohol jako substancje wskaźnikową są zastępowane urządzeniami elektronicznymi z ogniwem termoelektrycznym. Termometry paskowe służące do pomiaru temperatury ciała na skórze czoła mają znaczenie jedynie orientacyjne ze względu na bardzo duży wpływ temperatury otoczenia i właściwości krążenia kapilarnego skóry. Dostępne od paru lat termometry uszne dokonują pomiarów wewnątrz przewodu słuchowego wewnętrznego; stałe środowisko pomiarowe zapewnia szybki pomiar i wartości zbliżone do tych, które odpowiadają temperaturze wewnętrznej.