Kwas azelainowy (opis profesjonalny)

Działanie

Mechanizm działania
Kwas azelainowy wykazuje działanie keratolityczne, przez co zmniejsza tworzenie się czopów łojowych. Hamuje również rozwój bakterii odpowiedzialnych za powstawanie trądziku (Propionibacterium acnes, Staphylococcus epidermidis) oraz wytwarzanie kwasów tłuszczowych, mających istotne znaczenie w powstawaniu zmian trądzikowych. Hamuje również wzrost i nadmierną aktywność melanocytów. Mechanizm działania w leczeniu przebarwień wiąże się z hamującym wpływem kwasu azelainowego na sytezę DNA i oddychanie komórkowe melanocytów.

Farmakokinetyka
Po zastosowaniu miejscowym lek przenika do wszystkich warstw skóry. Dostępność biologiczna po miejscowym podaniu 1 g kwasu azelainowego w postaci kremu lub żelu wynosi ok. 3,6%. Wchłonięty lek jest częściowo wydalany z moczem w postaci niezmienionej, częściowo ulega oksydacji, której produkty również są wydalane z moczem.

Wskazania

Leczenie trądziku, leczenie przebarwień
Trądzik pospolity, przebarwienia (chloasma, melasma), trądzik różowaty grudkowo-krostkowy.

Przeciwwskazania

Nadwrażliwość na którykolwiek składnik preparatu.

Kontakt z oczami, ustami, błonami śluzowymi
Unikać kontaktu z oczami, ustami i błonami śluzowymi; w przypadku kontaktu należy je przepłukać dużą ilością wody.

Osoby o ciemnej karnacji
W leczeniu trądziku u osób o ciemnej karnacji, ze względu na właściwości wybielające produktu, należy szczególnie wnikliwie obserwować skórę w miejscu aplikacji.

Czynniki drażniące skórę
Należy unikać czynników drażniących skórę, np. mycia twarzy twardą, chlorowaną wodą, używania mydeł zapachowych, stosowania preparatów zawierających alkohol. Należy chronić skórę przed mrozem, wiatrem i słońcem.

Typy przebarwień
Typ naskórkowy przebarwień i typ mieszany naskórkowo-skórny łatwo poddają się leczeniu, natomiast postać skórna przebarwień jest oporna na leczenie.

Interakcje

Nie są znane.

Działania niepożądane

Bardzo często: pieczenie, rumień i świąd.

Często: łuszczenie się skóry, suchość, odbarwienie, podrażnienie w miejscu podania

Niezbyt często: łojotokowe zapalenie skóry, trądzik, odbarwienie skóry, parestezje, zapalenie skóry, uczucie dyskomfortu, obrzęk w miejscu podania;.

Rzadko: nadwrażliwość, nasilenie objawów astmy, zapalenie warg, pęcherze, egzema, uczucie ciepła, owrzodzenie w miejscu podania.

Miejscowe objawy podrażnienia zwykle ustępują w trakcie dalszego leczenia.

Ciąża i laktacja

Dane pochodzące z badań na zwierzętach nie wykazały ryzyka embiotoksyczności i teratogeności. Ze względu na brak odpowiednich danych dotyczących stosowania u ludzi należy unikać stosowania w ciąży i okresie karmienia piersią. Należy unikać kontaktu noworodka z leczoną skórą.

Dawkowanie

Dorośli i młodzież po 12. rż. Miejscowo 2 ×/d na skórę chorobowo zmienioną, lekko wklepując. Skóra przed nałożeniem leku musi być umyta wodą lub preparatem oczyszczającym.

Czas trwania leczenia
Czas stosowania leku zależy od nasilenia zmian, aby uzyskać optymalne wyniki leczenia, lek należy stosować regularnie. W przypadku trądziku poprawę obserwuje się po ok. 4 tyg., leczenie trwa zwykle kilka miesięcy; w przypadku braku poprawy po 4–8 tyg. leczenia preparat należy odstawić i rozważyć stosowanie innej metody leczenia. W leczeniu przebarwień lek w postaci kremu stosuje się przynajmniej przez 3 mies., używając jednocześnie produktów z filtrami UV.

Podrażnienie
W przypadku wystąpienia objawów podrażnienia stosować 1 ×/d, zmniejszyć ilość nakładanego leku lub przerwać leczenie na kilka dni, do czasu ustąpienia działań niepożądanych.

Trądzik różowaty
W trądziku różowatym nie zaleca się stosowania u dzieci do 18. rż.

Uwagi

Nie przerywać leczenia z powodów innych niż podrażnienie.

Preparaty na rynku polskim zawierające kwas azelainowy

Hascoderm Lipożel (żel)
Skinoren (krem)
Skinoren (żel)
Skinoren Rosacea (żel)

Zobacz też

Fundacja "Tak, mam łuszczycę"
Pomorskie Stowarzyszenie Chorych na Łuszczycę "Fala Nadziei"
Świętokrzyskie Stowarzyszenie Chorych na Łuszczycę
Zachodniopomorskie Stowarzyszenie Chorych na Łuszczycę PSORIASIS
Dolnośląskie Stowarzyszenie Pomocy Chorym na Łuszczycę i LZS
Stowarzyszenie Chorych na Łuszczycę w Lublinie