Pytanie nadesłane do redakcji
Mam 18 lat, od 12. rż. miesiączkuję i moje cykle trwały 28 dni. Od marca 2012 r. są one długie, tzn. trwają od 39 do 42 dni. Martwię się, czy powinnam iść do ginekologa?
Odpowiedziała
prof. dr n. med. Violetta Skrzypulec-Plinta
ginekolog położnik, endokrynolog, seksuolog
Kierownik Katedry Zdrowia Kobiety Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach
Witam! Bardzo dobrze, że zwracasz się do nas z tym pytaniem. Nieregularne cykle miesiączkowe są częstym problemem, dotyczącym zwłaszcza młodych kobiet. Prawidłowe cykle miesiączkowe powinny trwać od 21 do 35 dni, a nie, jak się nieraz uważa, dokładnie 28 dni. Każda kobieta miesiączkuje według swojego cyklu, a jej miesiączki mogą być krótsze (ok. 22-25 dni) lub dłuższe (ok. 34-35 dni), lecz ważne jest, by się powtarzały regularnie. Nawet u zdrowej kobiety może się zdarzyć przesunięcie terminu spodziewanej miesiączki, np. na skutek sytuacji stresowych. Niektórzy uważają, iż wystąpienie minimum 10 miesiączek w roku świadczy o regularności cykli. Jeżeli cykle trwają poniżej 22 dni, mówimy o częstym miesiączkowaniu, natomiast miesiączki występujące w okresie dłuższym niż 35 dni nazywamy rzadkimi. Czas trwania prawidłowego krwawienia miesiączkowego mieści się w przedziale 2-7 dni, a w tym czasie kobieta traci średnio ok. 30 ml krwi. Utrata krwi nie powinna przekraczać 80 ml.
W przypadku młodych kobiet najczęstszą przyczyną nieregularnych miesiączek są cykle bezowulacyjne. W trakcie takiego cyklu nie dochodzi do uwolnienia dojrzałej, gotowej do zapłodnienia komórki jajowej. U podłoża zaburzeń miesiączkowania leżą najczęściej dysregulacje hormonalne, spowodowane zaburzeniami czynnościowymi, związanymi z nagłymi zmianami stylu życia, takimi jak gwałtowne odchudzanie się, zmiana klimatu, silne sytuacje stresowe.
Około 5-10% kobiet w okresie rozrodczym dotyka zespół wielotorbielowatych jajników (polycystic ovary syndrome - PCOS), uważany za jedną z najczęstszych przyczyn braku owulacji, niepłodności oraz hiperandrogenizmu u kobiet. W przebiegu PCOS stosunkowo często obserwuje się: zmniejszenie płodności, zaburzenia owulacji, tj. brak, rzadkie lub skąpe miesiączki, wzrost częstości poronień, dysregulację hormonów płciowych, a także hiperandrogenizm, czyli nadmiar hormonów androgennych, powodujący trądzik i hirsutyzm (nadmierne owłosienie typu męskiego). Ponadto u kobiet z PCOS, oprócz zaburzeń endokrynnych, mogą dodatkowo występować zaburzenia metaboliczne: otyłość, hiperinsulinemia, insulinooporność, zespół metaboliczny, cukrzyca typu 2 oraz dyslipidemia ze zwiększeniem ryzyka wystąpienia chorób układu krążenia.
Gdy twoje miesiączki od dłuższego czasu występują co 39-42 dni powinnaś się zgłosić do ginekologa. Lekarz zbada Cię, dokładnie wysłucha, wykona badanie USG oraz sprawdzi stężenia niektórych hormonów. Najczęściej oznacza się hormony, takie jak: FSH, LH, estradiol, testosteron, androstendion, których zaburzone stężenia mogą wpływać na wahania cyklu. Badania te wykonuje się pomiędzy 3. a 5. dniem miesiączki.