Metoksalen (opis profesjonalny)

Działanie - Metoksalen

Mechanizm działania
Lek z grupy furanokumaryn. Aktywowany przez światło nadfioletowe (UVA, 320–400 nm) daje odczyn fototoksyczny. W postaci aktywnej wiąże się z DNA, hamując procesy podziałów komórkowych. Powoduje w ten sposób zwiększenie wrażliwości skóry na promienie ultrafioletowe. Działa też prozapalnie, co prowadzi do zwiększenia liczby melanocytów i wytwarzania melaniny, a także zgrubienia warstwy rogowej naskórka.

Farmakokinetyka
Po podaniu p.o. tmax wynosi 1 h, a t1/2 – 2 h. Metabolizm zachodzi w wątrobie, na drodze hydroksylacji i glukuronizdacji. 90% podanej dawki jest wydalane z moczem po 6–8 h.

Wskazania do stosowania - Metoksalen

Łuszczyca
Leczenie bardzo ciężkiej łuszczycy pospolitej.

Przeciwwskazania stosowania - Metoksalen

Nadwrażliwość na którykolwiek składnik preparatu lub inne psoraleny, ciężkie zaburzenia czynności wątroby lub nerek, choroby związane z nadwrażliwością na światło (np. porfiria skórna późna, porfiria mieszana lub erytropoetyczna, kseroderma pigmentowa, fotodermatozy wielopostaciowe), toczeń rumieniowaty, albinizm, czerniak złośliwy, rak płaskokomórkowy skóry, nowotwory skóry w wywiadzie, jednoczesne leczenie cytostatykami lub promieniowaniem jonizującym, bezsoczewkowość. Nie stosować u dzieci, kobiet w ciąży i w okresie karmienia piersią.

Wcześniejsze leczenie innymi metodami
Nie zaleca się stosowania leczenia PUVA u osób uprzednio leczonych dziegciem, promieniowaniem UVB lub RTG albo preparatem z arszenikiem.

Stany bezwzględnej konieczności
U osób młodych, pacjentów ze skórą typu I i II oraz pacjentów z zaburzeniami sercowo-naczyniowymi należy stosować leczenie PUVA tylko w przypadku bezwzględnej konieczności (tych ostatnich należy naświetlać w pozycji leżącej).

Antykoncepcja
Mężczyźni i kobiety w wieku rozrodczym podczas leczenia powinni stosować skuteczną metodę antykoncepcji.

Ochrona narządów płciowych
U mężczyzn podczas naświetlania należy dokładnie okrywać narządy płciowe (również u kobiet, jeśli naświetlanie następuje w pozycji leżącej).

Ochrona wzroku
Aby uniknąć uszkodzenia wzroku, należy nosić okulary bardzo dobrze chroniące przed promieniowaniem UVA co najmniej 8 h po przyjęciu leku, a w czasie naświetlania osłonić oczy odpowiednim nieprzepuszczalnym materiałem.

Ekspozycja na światło słoneczne
Pacjenci powinni unikać ekspozycji na światło słoneczne na 24 h przed i 8 h po podaniu leku (u chorych z niewydolnością wątroby okres ten powinien być przedłużony) i nie opalać się przez cały czas trwania terapii.

Drgawki
Należy kontrolować pacjentów z padaczką podczas naświetlania fluorescencyjnymi lampami UVA ze względu na potencjalne ryzyko wystąpienia napadu drgawek.

Dodatkowe składniki preparatu
Nie stosować u osób z dziedziczną nietolerancją fruktozy.

Zmiana zabarwienia skóry
Dawkę promieniowania UVA stosowaną w trakcie leczenia należy stopniowo zwiększać ze względu na zmieniające się zabarwienie naświetlanych rejonów skóry.

Podrażnienie skóry
W przypadku wystąpienia podrażnienia skóry z powodu zbyt intensywnych naświetlań początkowych należy natychmiast przerwać leczenie.

Kontrola przebiegu leczenia
W czasie leczenia należy okresowo kontrolować czynność wątroby i nerek, morfologię krwi i miano przeciwciał przeciwjądrowych.

 

Interakcje - Metoksalen

Substancje zwiększające wrażliwość na promieniowanie UV
Należy zachować ostrożność podczas równoległego stosowania leków cytotoksycznych i innych substancji zwiększających wrażliwość na promienie UV, takich jak ditranol, smoła pogazowa i jej pochodne, gryzeofulwina, pochodne fenotiazyny, kwas nalidyksowy, sulfonamidy, tetracykliny, tiazydy, pochodne chlorowcowanych salicyloanilidów, pochodne kumaryny, niektóre barwniki organiczne (błękit metylenowy, błękit toluidynowy, róż bengalski, oranż metylowy).

Tolbutamid
Tolbutamid może wypierać metoksalen z połączeń z białkami, co prowadzi do zwiększenia fotowrażliwości.

Fenytoina
Fenytoina może zaburzać działanie metoksalenu.

Retinoidy
Jednoczesne stosowanie retinoidów może zmniejszać ryzyko nawrotu.

Działania niepożądane - Metoksalen

Niezbyt często: bóle głowy, nerwowość, bezsenność, nudności i wymioty bezpośrednio po podaniu leku, reakcje fototoksyczne (rumień, wysypka pęcherzowa, świąd).

Rzadko: odwracalne zblaknięcie koloru włosów.

Podczas długotrwałej terapii PUVA: nadmierne rogowacenie, przedwczesne starzenie się skóry, plamy na skórze,

Bardzo rzadko: zaburzenia obrazu krwi, uszkodzenia nerek i wątroby.

Podczas leczenia występuje zwiększone ryzyko rozwoju raka płaskokomórkowego skóry, zwłaszcza w obrębie narządów płciowych.

Przedawkowanie
W przypadku przedawkowania należy sprowokować wymioty i pozostawić pacjenta w zaciemnionym pomieszczeniu na co najmniej 24 h, kontrolując czynność układu sercowo-naczyniowego.

Ciąża i laktacja - Metoksalen

Nie stosować w ciąży i okresie karmienia piersią.

Kobiety w wieku rozrodczym podczas leczenia powinny stosować skuteczną metodę antykoncepcji.

Dawkowanie - Metoksalen

P.o. pacjentom <40 kg mc. podaje się 10 mg, 40–50 kg mc. – 20 mg, 50–60 kg mc. – 30 mg, >60 kg mc. – 40 mg. Aby zminimalizować działania niepożądane w postaci nudności i wymiotów bezpośrednio po podaniu, lek należy przyjmować z pożywieniem lub mlekiem. Naświetlanie ściśle określoną dawką promieniowania UVA przeprowadza się 1 h po podaniu leku. Dawka promieniowania zależy od wyniku próby wrażliwości skóry. Leczenie stosuje się 1 ×/d 4×/tyg. Po 2 kolejnych dniach naświetlania należy zachować dzień przerwy.

Po ustąpieniu objawów klinicznych łuszczycy terapię ciągłą można zamienić na przerywaną z zastosowaniem tych samych dawek: terapia UVA 2 ×/tyg. przez 1 mies., następnie 1 ×/tyg. przez kolejny mies., jeśli nie wystąpią objawy łuszczycy. Po tym okresie można zakończyć leczenie, ponieważ możliwa jest długotrwałą remisja.

Przeczytaj też artykuły

Preparaty na rynku polskim zawierające metoksalen

Oxsoralen (kapsułki miękkie)
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta