Nabumeton

Nabumeton zaliczany jest do grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ). Jest jedynym NLPZ, który jest pochodną kwasu naftalenooctowego. Nabumeton nie ma charakteru kwasowego co wpływa korzystnie na jego profil bezpieczeństwa. Nabumeton został wprowadzony do leczenia na początku lat 90-tych XX wieku. Na rynku w Polsce dostępne są 2 preparaty zawierające go w swoim składzie.
Nabumeton wykazuje działania charakterystyczne dla grupy NLPZ tj. działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe i przeciwgorączkowe. Działanie farmakologiczne samego nabumetonu jest słabe, natomiast aktywność farmakologiczną wykazuje jego metabolit. Podstawą mechanizmu jego działania, podobnie jak innych NLPZ, jest hamowanie aktywności cyklooksygenazy, enzymu biorącego udział w syntezie prostaglandyn z lipidów błon komórkowych. Istnieją przynajmniej 2 izoformy tego enzymu COX-1 i COX-2. Pierwsza z nich (COX-1) jest enzymem aktywnym w warunkach fizjologicznych w wielu tkankach, w tym w płytkach krwi, nerkach, naczyniach krwionośnych i żołądku. Druga izoforma (COX-2) jest enzymem, którego aktywność gwałtownie rośnie w tkankach objętych procesem zapalnym. NLPZ różnią się między sobą specyficznością działania wobec tych dwóch izoform cyklooksygenazy. Klasyczne NLPZ wykazują aktywność wobec obu izoform, zarówno COX-1 jak i COX-2. Należy podkreślić, że aktywny metabolit nabumetonu wykazuje preferencyjne działanie w stosunku do COX-2, a jego wpływ na COX-1 jest stosunkowo niewielki.
Preferencyjność wobec COX-2 sprzyja hamowaniu syntezy prostaglandyn wybiórczo w tkankach objętych procesem zapalnym. Wiadomo, że prostaglandyny prozapalne odgrywają znaczącą rolę w rozwoju objawów stanu zapalnego. Zahamowanie aktywności COX-2, a co za tym idzie zwiększonej syntezy prostaglandyn, leży u podstaw przeciwbólowego i przeciwzapalnego działania leku. Ponieważ nabumeton (a dokładniej jego aktywny metabolit) preferencyjnie hamuje COX-2, jego działanie hamujące agregację płytek krwi jest bardzo słabe. Działanie przeciwagregacyjne NLPZ jest bowiem związane z hamowaniem COX-1 w płytkach krwi, co prowadzi do zahamowania syntezy tromboksanu.
Nabumeton rzadko powoduje działania niepożądanego związane z podrażnieniem i uszkodzeniem błony śluzowej przewodu pokarmowego. Wynika to z faktu, że nabumeton nie ma charakteru kwasowego i przyjmowany oraz wchłaniany jest w nieczynnej formie proleku, co redukuje prawdopodobieństwo powikłań wrzodowych. Nie można jednak wykluczyć wystąpienia działań niepożądanych charakterystycznych dla innych NLPZ, w tym związanych z hamowaniem fizjologicznej aktywności COX-1. I tak hamowanie syntezy prostaglandyn o działaniu ochronnym na błonę śluzową przewodu pokarmowego może przyczyniać się do podrażnień, owrzodzeń i krwawień z żołądka i dwunastnicy. Hamowanie syntezy prostaglandyn w nerkach może powodować zmiany przepływu krwi przez nerki i prowadzić do zaburzeń czynności nerek, zaburzeń elektrolitowych oraz do wystąpienia nadciśnienia tętniczego. Zahamowanie aktywności COX-1 w oskrzelach może prowadzić do wzmożonej aktywności szlaku metabolicznego prowadzącego do syntezy leukotrienów. Jest to bowiem alternatywna do syntezy prostaglandyn droga metabolizmu lipidów. Nadmierna produkcja leukotrienów, substancji silnie kurczących oskrzela może doprowadzić do wystąpienia napadu tzw. astmy aspirynowej. Chorzy na astmę i alergicy, zwłaszcza z nadwrażliwością na kwas acetylosalicylowy powinni zachować szczególną ostrożność z powodu zwiększonego ryzyka wystąpienia napadu astmy lub skurczu oskrzeli powodującego trudności w oddychaniu po zastosowaniu NLPZ. Ponadto nabumeton, podobnie jak wiele innych NLPZ, może zwiększać ryzyko wystąpienia incydentów zakrzepowych, zawału serca lub udaru mózgu, które mogą prowadzić do zgonu. Ryzyko to zwiększa się podczas długotrwałego stosowania dużych dawek oraz u osób z chorobami serca.
Po podaniu doustnym nabumeton dobrze wchłania się z przewodu pokarmowego i następnie w wątrobie szybko metabolizowany jest do głównego aktywnego metabolitu, który odpowiedzialny jest za działanie terapeutyczne nabumetonu. Maksymalne stężenie czynnego metabolitu we krwi uzyskiwane jest w ciągu 3–6 godzin po podaniu. Metabolit charakteryzuje się długim okresem półtrwania w osoczu wynoszącym około 24 godziny. Jest to istotne z praktycznego punktu widzenia, ponieważ zwykle wystarcza przyjmowanie leku 1 raz na dobę.
Nabumeton jest stosowany w leczeniu objawowym chorób reumatycznych i zwyrodnieniowych (w tym reumatoidalne zapalenie stawów). Dawkowanie zależy od wskazania i stanu pacjenta. Zwykle stosuje się 1 g na dobę w dawce pojedynczej. Maksymalna dawka dobowa wynosi 2 g (w dawkach podzielonych).

Przeczytaj też artykuły

• Choroba zwyrodnieniowa stawów
• Reumatoidalne zapalenie stawów

Preparaty na rynku polskim zawierające nabumeton