medycyna praktyczna dla pacjentów
medycyna praktyczna dla pacjentów
Mechanizm działania
Noradrenalina – amina sympatykomimetyczna powstająca w warunkach fizjologicznych w pozazwojowych neuronach adrenergicznych i komórkach chromochłonnych rdzenia nadnerczy; otrzymywana syntetycznie nosi nazwę norepinefryna. Aktywuje głównie receptory α1, co powoduje skurcz naczyń tętniczych i żylnych, wzrost obciążenia następczego, podniesienie skurczowego i rozkurczowego ciśnienia tętniczego oraz zmniejszenie pojemności minutowej serca. W znacznie mniejszym stopniu pobudza receptory β1 w m. sercowym, czego następstwem jest zwiększenie częstotliwości rytmu serca oraz zwiększenie siły skurczowej m. sercowego. Ponieważ na drodze odruchowej pobudzany jest również nerw błędny, dlatego w efekcie następuje zmniejszenie częstotliwości rytmu serca, a objętość skurczowa i pojemność minutowa serca zmniejszają się tylko nieznacznie. Uogólniony skurcz naczyń krwionośnych zwiększa opory przepływu, co prowadzi do zmniejszenia ukrwienia nerek, wątroby i mięśni szkieletowych. Nie zmniejsza przepływu wieńcowego. Pobudza receptory α w mięśniu macicy, powodując zawsze działanie skurczowe. Stymulacja receptorów α w trzustce powoduje zmniejszenie wydzielania insuliny.
Farmakokinetyka
Norepinefryna nie powinna być podawana p.o. (jest bardzo szybko unieczynniana w przewodzie pokarmowym) ani s.c. (powoduje martwicę tkanek). t1/2 po podaniu i.v. wynosi 1–2 min. Jest metabolizowana przez MAO i COMT, a następnie wydalana z moczem w postaci nieczynnych metabolitów.
Niedociśnienie tętnicze
Groźne stany niedociśnienia tętniczego w celu przywrócenia prawidłowego ciśnienia tętniczego.
Dodatek do środków znieczulenia miejscowego
Dodawana jest do środków znieczulenia miejscowego w celu opóźnienia wchłaniania leku w miejscu podania.
Nadwrażliwość na którykolwiek składnik preparatu, niedociśnienie po zawale serca, dławica Prinzmetala, choroby zakrzepowe (zwłaszcza zakrzepica naczyń wieńcowych, krezkowych oraz obwodowych), równoległe stosowanie anestetyków wziewnych (halotan, cyklopropan) oraz innych leków zwiększających wrażliwość serca, znacznego stopnia hipoksja lub hiperkapnia (może wywołać ciężkie zaburzenia rytmu serca).
Stany zagrożenia życia
W stanach zagrożenia życia nie ma bezwzględnych przeciwwskazań do zastosowania norepinefryny.
Nawodnienie organizmu
Podawać wyłącznie po odpowiednim nawodnieniu.
Kontrola przebiegu leczenia
Podczas stosowania zaleca się kontrolę ciśnienia tętniczego oraz szybkości wlewu. Należy często kontrolować miejsce infuzji, ponieważ podanie pozanaczyniowe leku może prowadzić do lokalnej martwicy tkanek.
Osoby w podeszłym wieku
Stosować ostrożnie u osób w podeszłym wieku.
Stany wymagające zachowania ostrożności
Zachować szczególną ostrożność u chorych z ciężkim nadciśnieniem tętniczym, dławicą piersiową lub zaburzeniami rytmu serca.
WynaczynienieW przypadku wstrzyknięcia poza żyłę, miejsce podania należy natychmiast ostrzyknąć roztworem fentolaminy; istnieją doniesienia, że fentolaminę można dodać bezpośrednio do butelki z roztworem do wlewu, przez co może przeciwdziałać martwicy tkanek, nie wpływając na aktywność wazopresyjną noradrenaliny.
Wziewne środki znieczulenia ogólnego
Nasila arytmogenne działanie wziewnych środków znieczulenia ogólnego (np. halotanu, cyklopropanu).
Inhibitory MAO, TLPD
Należy zachować szczególną ostrożność w przypadku równoległego stosowania z inhibitorami MAO lub trójpierścieniowymi lekami przeciwdepresyjnymi ze względu na ryzyko wystąpienia długotrwałego, ciężkiego nadciśnienia tętniczego.
Doustne leki przeciwcukrzycowe
Norepinefryna może osłabiać działanie doustnych leków przeciwcukrzycowych.
Guanetedyna
Nie zaleca się równoległego stosowania guanetydyny ze względu na możliwy istotny wzrost ciśnienia tętniczego.
Leki przeciwdepresyjne
Zachować ostrożność w przypadku równoległego stosowania leków przeciwdepresyjnych o działaniu serotoninergicznym i noradrenergicznym ze względu na możliwość wystąpienia wzrostu ciśnienia tętniczego i zaburzeń rytmu serca.
Dodatkowe składniki preparatuPreparaty zawierające pirosiarczyn sodu mogą powodować reakcje nadwrażliwości o przebiegu zbliżonym do reakcji anafilaktycznej, z zagrożeniem życia lub o charakterze skurczu oskrzeli.
Ból głowy, bradykardia, zaburzenia rytmu serca (podczas stosowania z lekami zwiększającymi wrażliwość mięśnia sercowego zwłaszcza u osób z niedotlenieniem lub hiperkapnią), nadmierne zwiększenie ciśnienia tętniczego, któremu może towarzyszyć obwodowe niedokrwienie tkanek, w tym zgorzel kończyn, zmniejszenie objętości osocza po dłuższym stosowaniu leku.
Przedawkowanie
Przedawkowanie może prowadzić do wystąpienia ciężkiego nadciśnienia tętniczego, odruchowej bradykardii, znacznego zwiększenia oporu obwodowego, zmniejszenia pojemności minutowej; objawom tym może towarzyszyć nasilony ból głowy, światłowstręt, wymioty, ból zamostkowy, bladość, nadmierne wydzielanie potu. Leczenie objawowe.
Norepinefryna podana kobietom w ciąży może zaburzać przepływ krwi przez łożysko oraz powodować bradykardię u płodu, może również wywoływać skurcze macicy, a w końcowym okresie ciąży doprowadzić do niedotlenienia płodu. U kobiet ciężarnych lek można stosować jedynie w przypadku, gdy korzyść dla matki przeważa nad potencjalnym zagrożeniem dla płodu.
Nie wiadomo, czy lek przenika do pokarmu kobiecego. Lek w postaci pojedynczej substancji stosuje się w sytuacjach, które nie pozwalają na karmienie piersią; w przypadku preparatów złożonych należy sprawdzić zalecenia dotyczące danego preparatu.
Podawać wyłącznie i.v., przez żyłę centralną za pomocą pompy infuzyjnej, kontrolując ciśnienie i EKG. Indywidualnie, w zależności od stanu chorego. Dorośli początkowo 0,4–0,8 mg/h, dawka podtrzymująca zależy od ciśnienia tętniczego. Lek podawać do momentu uzyskania poprawy stanu pacjenta.
w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł
Pulmonolog – czym się zajmuje, jakie choroby leczy?
Gastrolog (gastroenterolog) - czym się zajmuje, jakie choroby leczy?
