Tokoferol (opis profesjonalny)

Działanie - Tokoferol

Mechanizm działania
Pochodna tokoferolu, z których największą aktywność wykazuje α-tokoferol; występuje w olejach roślinnych, zbożach, jajach i liściach sałaty. Charakteryzuje się właściwościami przeciwutleniającymi (m.in. zapobiega utlenianiu struktur wchodzących w skład błon komórkowych, utrudnia powstawanie wolnych rodników i przyspiesza ich „wymiatanie”). Wit. E stosowana w postaci octanu dobrze się wchłania po podaniu p.o. (stosuje się również domięśniowe roztwory olejowe). Jest magazynowana w tkance tłuszczowej, a częściowo metabolizowana w wątrobie; nadmiar jest wydalany z żółcią i moczem. Dobrze przenika do pokarmu kobiecego, natomiast słabo przez barierę łożyskową. Ponieważ wit. E jest szeroko rozpowszechniona w przyrodzie, jej niedobór u człowieka występuje rzadko. Przewlekły, długotrwały niedobór wit. E może towarzyszyć zespołom złego wchłaniania, wadom dróg żółciowych u dzieci, abetalipoproteinemiom oraz karmieniu wcześniaków pokarmem sztucznym. Występują wówczas zaburzenia rdzeniowo-móżdżkowe wynikające z nasilonych procesów utleniania w błonach komórkowych komórek nerwowych. Awitaminoza E u zwierząt doświadczalnych objawia się skróceniem czasu życia krwinek czerwonych, niedokrwistością, dystrofią mięśniową, degeneracją nerwowych dróg rdzeniowych (sznurów tylnych i rogów przednich), a także poronieniami, nieodwracalnym uszkodzeniem zdolności wytwarzania plemników oraz różnego stopnia uszkodzeniem m. sercowego.

Farmakokinetyka
Z przewodu pokarmowego wchłania się 20–60% tokoferolu. Stopień wchłaniania zwiększa się w obecności tłuszczów i zależy od prawidłowej czynności trzustki. Tokoferol ulega dystrybucji do wszystkich tkanek, powoli gromadzi się w wątrobie, mięśniach i tkance tłuszczowej. Gromadzi się także w gałce ocznej, głównie w naczyniówce, ciele szklistym i siatkówce. Wydalany jest z żółcią, często ulega transformacji biologicznej w wątrobie do glukuronidów, kwasu tokoferonowego i γ-laktonów, które są wydalane z moczem. t1/2 tokoferolu wynosi ok. 2 tyg.

Wskazania do stosowania - Tokoferol

Pomocniczo w zapobieganiu poronieniom nawykowym, oligospermii, zanikom mięśniowym, kolagenozom, mukowiscydozie, miażdżycy, chromaniu przestankowemu, zaburzeniom potencji, β-talasemii, niedoborowi syntazy glutationowej i dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej oraz leczeniu ich. Również w zapobieganiu retinopatii wcześniaków.

Miejscowo w owrzodzeniach podudzi, guzkach krwawniczych, zmianach troficznych skóry w przebiegu kolagenoz, żylaków.

Przeciwwskazania stosowania - Tokoferol

Nadwrażliwość na którykolwiek składnik preparatu, hiperwitaminoza E, zespół upośledzonego wchłaniania tłuszczów, hipoprotrombinemia wywołana niedoborem wit. K. 

Inne preparaty zawierające tokoferol
Nie stosować z innymi preparatami zawierającymi tokoferol ze względu na możliwość wystąpienia hiperwitaminozy.

Stany wymagające zachowania ostrożności
Ostrożnie u chorych z zaburzeniami czynności wątroby lub nerek, a także stosujących środki przeciwzakrzepowe pochodne kumaryny lub indandionu.

Reakcje nadwrażliwości
Tokoferol może powodować reakcje nadwrażliwości typu późnego.

Interakcje - Tokoferol

Cholestyramina, kolestypol, oleje mineralne, neomycyna
Cholestyramina, kolestypol, oleje mineralne lub neomycyna stosowane doustnie mogą zmniejszać wchłanianie tokoferolu.

Witamina K, estrogeny
Działa antagonistycznie w stosunku do wit. K. Równoległe stosowanie wit. K lub estrogenów zwiększa ryzyko wystąpienia krwotoków.

Żelazo
Równoczesne stosowanie preparatów zawierających żelazo zmniejsza skuteczność działania wit. E.

Insulina, glikozydy naparstnicy, witamina A
Wit. E niekiedy zmniejsza zapotrzebowanie na insulinę i glikozydy naparstnicy, a zwiększa wchłanianie, odkładanie w organizmie i utylizację wit. A.

Działania niepożądane - Tokoferol

Występują rzadko, przede wszystkim w następstwie stosowania dużych dawek leku; mogą obejmować: bóle brzucha, biegunkę, bóle głowy, uczucie nadmiernego zmęczenia, zaburzenia widzenia, zakrzepowe zapalenie żył, zaburzenia dotyczące gonad, bóle piersi, zwiększenie aktywności CPK, kreatyninurię, zwiększenie stężenia cholesterolu i triglicerydów, niecharakterystyczne zmiany skórne, zaburzenia wydzielania hormonów steroidowych i hormonów tarczycy. Leczenie za pomocą preparatów o działaniu miejscowym może prowadzić do kontaktowego zapalenia skóry.

Ciąża i laktacja - Tokoferol

Brak danych potwierdzających bezpieczeństwo stosowania α-tokoferolu w ciąży i w okresie karmienia piersią.

Dawkowanie - Tokoferol

Lek podaje się najczęściej p.o.

Mukowiscydoza: dzieci do 1. rż. 50 mg/d, dzieci po 1. rż. 100 mg/d.

Niedobory wit. E u dzieci z zaburzeniami wydzielania żółci: 150–200 mg/d.

Niedokrwistość hemolityczna wcześniaków: 100–200 mg/d.

Abetalipoproteinemina dorosłych lub dzieci 50–100 mg/d.

Pozostałe wskazania u dorosłych i dzieci po 15. rż. 100–500 mg/d. I.m. dorośli i dzieci po 15. rż. 30–300 mg/d.

Miejscowo: po umyciu i osuszeniu skóry 2 ×/d nałożyć niewielką ilość maści.

Przeczytaj też artykuły

Preparaty na rynku polskim zawierające tokoferol

Tokovit E 400 natural (kapsułki elastyczne) Tokovit E 200 natural (kapsułki elastyczne) Tokovit E 100 natural (kapsułki elastyczne) Vitagal Witamina E (kapsułki miękkie) Vitaminum E 400 mg Hasco (kapsułki miękkie) Vitaminum E Hasco (kapsułki miękkie) Vitaminum E Hasco (krople doustne, roztwór) Vitaminum E Medana (kapsułki elastyczne) Vitaminum E Medana (płyn doustny) Vitaminum E Synteza (kapsułki twarde) Witamina E 200 IU FORTE, MCT (krople) Witamina E (krople)

Zobacz substancje złożone zawierające tokoferol

Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta