Nelarabina (opis profesjonalny)

Działanie - Nelarabina

Mechanizm działania
Prolek analogu deoksyguanozyny ara-G. Nelarabina jest szybko demetylowana przez deaminazę adenozyny (ADA) do ara-G i następnie ulega wewnątrzkomórkowo fosforylacji przez kinazę deoksyguanozynową i kinazę deoksycytydynową do swojego metabolitu – 5’-monofosforanu, przekształcanego następnie do aktywnego 5’-trifosforanu – ara-GTP. Nagromadzenie ara-GTP w blastach białaczkowych pozwala na preferencyjne wbudowywanie ara-GTP do DNA komórki i prowadzi do zahamowania syntezy DNA oraz śmierci komórki. Do cytotoksycznego działania nelarabiny mogą przyczyniać się też inne mechanizmy. In vitro limfocyty T są bardziej wrażliwe na cytotoksyczne działanie nelarabiny niż limfocyty B.

Farmakokinetyka
U dorosłych cmax ara-G pojawia się zwykle pod koniec wlewu nelarabiny i jest większe niż cmax nelarabiny, co wskazuje na szybką i znaczną konwersję nelarabiny do ara-G. tmax wynosi 3–25 h. Nelarabina i ara-G są dystrybuowane w obrębie całego organizmu. Nie wiążą się w istotnym stopniu z białkami osocza. Nie stwierdza się kumulacji nelarabiny i ara-G w osoczu. Po wielokrotnym podaniu nelarabiny dochodzi do kumulacji wewnątrzkomórkowego ara-GTP. Metabolizm zachodzi głównie na drodze O-demetylacji przez deaminazę adenozyny do ara-G, która ulega hydrolizie do guaniny. Część nelarabiny ulega hydrolizie z wytworzeniem metyloguaniny podlegającej O-demetylacji do guaniny. Guanina ulega N-deaminacji, w wyniku czego powstaje ksantyna, która następnie utlenia się do kwasu moczowego. Nelarabina i ara-G są szybko eliminowane z osocza, t1/2 wynosi odpowiednio ok. 30 min i 3 h. Wydalanie następuje częściowo przez nerki.

Wskazania do stosowania - Nelarabina

Leczenie białaczki limfoblastycznej, leczenie chłoniaka limfoblastycznego
Ostra białaczka limfoblastyczna T-komórkowa lub chłoniak limfoblastyczny T-komórkowy, u osób, u których nie było reakcji na leczenie lub wystąpiła wznowa po zastosowaniu co najmniej dwóch schematów chemioterapii; wskazania oparte są na ograniczonych danych.

Przeciwwskazania stosowania - Nelarabina

Nadwrażliwość na którykolwiek składnik preparatu.

Zaburzenia neurologiczne
Podczas stosowania nelarabiny zgłaszano ciężkie zaburzenia neurologiczne, nie zawsze ustępujące całkowicie po odstawieniu leku; z tego względu zaleca się ścisłą obserwację pacjenta, czy nie występują zaburzenia neurologiczne; w przypadku wystąpienia pierwszych objawów zaburzeń neurologicznych przynajmniej 2. stopnia wg klasyfikacji NCI CTCAE należy przerwać stosowanie nelarabiny. Neurotoksyczność może ograniczać możliwą do zastosowania dawkę nelarabiny. U pacjentów leczonych uprzednio lub aktualnie chemioterapią dokanałową albo leczonych uprzednio napromienianiem czaszki i kręgosłupa ryzyko wystąpienia neurologicznych zdarzeń niepożądanych jest zwiększone i dlatego nie jest zalecane jednoczesne stosowanie chemioterapii dokanałowej i/lub napromieniania czaszki i kręgosłupa. Częstość występowania neurologicznych działań niepożądanych zwiększa się z wiekiem chorych, zwłaszcza u osób po 65. rż.

Szczepionki
U osób leczonych nelarabiną nie zaleca się stosowania szczepionek zawierających żywe drobnoustroje.

Zaburzenia hematologiczne
Ze względu na ryzyko wystąpienia zaburzeń hematologicznych należy regularnie kontrolować pełną morfologię krwi, w tym liczbę płytek.

Hiperurykemia
U osób otrzymujących nelarabinę zaleca się stosowanie nawadniania i.v., zgodnie ze standardowymi procedurami stosowanymi w celu opanowania hiperurykemii u pacjentów z ryzykiem wystąpienia zespołu rozpadu guza. U osób z ryzykiem hiperurykemii należy rozważyć zastosowanie allopurynolu.

Genotoksyczność
Lek działa genotoksycznie w stosunku do komórek ssaków.

Zawartość sodu
U osób kontrolujących zawartość sodu w diecie należy uwzględnić zawartość sodu w preparacie.

 

Interakcje - Nelarabina

In vitro nelarabina nie hamuje w istotnym stopniu aktywności głównych izoenzymów wątrobowego cytochromu P-450 (CYP1A2, CYP2A6, CYP2B6, CYP2C8, CYP2C9, CYP2C19, CYP2D6 i CYP3A4).

Inhibitory deaminazy adenozyny
Nie zaleca się skojarzonego stosowania nelarabiny i inhibitorów deaminazy adenozyny (np. pentostatyna); skojarzone stosowanie tych leków może zmniejszyć skuteczność nelarabiny i/lub zmienić profil działań niepożądanych każdej z tych substancji.

Działania niepożądane - Nelarabina

Dorośli.
Bardzo często: zakażenie, neutropenia (także z gorączką), małopłytkowość, niedokrwistość, senność, obwodowe zaburzenia neurologiczne, niedoczulica, parestezje, zawroty głowy, ból głowy, duszność, kaszel, biegunka, wymioty, zaparcia, nudności, ból mięśni, obrzęki (w tym obwodowe), gorączka, ból, zmęczenie, osłabienie.

Często: zespół rozpadu guza, leukopenia, hipokalcemia, hipomagnezemia, hipokaliemia, anoreksja, dezorientacja, drgawki, niepamięć, ataksja, zaburzenia równowagi, drżenia, zaburzenia smaku, niewyraźne widzenie, niedociśnienie tętnicze, wysięk opłucnowy, świszczący oddech, zapalenie błony śluzowej jamy ustnej, ból brzucha, hiperbilirubinemia, zwiększenie aktywności aminotransferazy asparaginowej, osłabienie siły mięśni, bóle stawów, bóle pleców, bóle kończyn, zwiększenie stężenia kreatyniny w surowicy, zaburzenia chodu.

Dzieci.
Bardzo często: zakażenie, neutropenia, leukopenia, małopłytkowość, niedokrwistość, hipokaliemia, obwodowe zaburzenia neurologiczne, ból głowy, zwiększenie aktywności aminotransferazy asparaginowej.

Często: neutropenia z gorączką, hipoglikemia, hipokalcemia, hipomagnezemia, dezorientacja, drgawki, senność, niedoczulica, parestezje, ataksja, drżenia, zapalenie błony śluzowej jamy ustnej, zaparcia, nudności, hiperbilirubinemia, bóle stawów, bóle kończyn, zwiększenie stężenia kreatyniny w surowicy, gorączka.

Ciąża i laktacja - Nelarabina

Nie stosować w okresie ciąży, jeśli nie jest to bezwzględnie konieczne. Jeśli pacjentka zajdzie w ciążę w czasie leczenia nelarabiną, należy poinformować ją o ryzyku dla płodu.

Zarówno mężczyźni, jak i kobiety aktywni seksualnie powinni stosować skuteczną antykoncepcję w trakcie leczenia nelarabiną i przynajmniej przez 3 mies. po zakończeniu jej stosowania. Nie można wykluczyć wpływu nelarabiny na płodność.

Podczas leczenia nelarabiną nie należy karmić piersią.

Dawkowanie - Nelarabina

Wyłącznie w postaci wlewu i.v. trwającego u dorosłych 2 h, u dzieci 1 h; leku nie rozcieńcza się przed podaniem.

Dorośli i młodzież po 16. rż. 1500 mg/m2 pc. w 1., 3. i 5. dniu; dawkę powtarza się co 21 dni.

Dzieci do 16. rż. 650 mg/m2 pc. przez 5 kolejnych dni; dawkę powtarza się co 21 dni. U osób 16.–21. rż. stosowano zarówno dawkę 650 mg/ m2 pc., jak i dawkę 1500 mg/m2 pc.; skuteczność i bezpieczeństwo stosowania obu schematów były podobne. Dane dotyczące pacjentów do 4. rż. są ograniczone. W przypadku wystąpienia pierwszych objawów zaburzeń neurologicznych przynajmniej 2. stopnia (wg klasyfikacji NCI CTCAE) należy przerwać podawanie leku. W przypadku wystąpienia innych działań toksycznych, w tym toksyczności hematologicznej, można opóźnić podanie kolejnych dawek.

Osoby w podeszłym wieku, zaburzenia czynności wątroby i/lub nerek
Dane dotyczące pacjentów w podeszłym wieku są ograniczone. Nie ma odpowiednich danych dotyczących modyfikacji dawkowania u osób z upośledzoną czynnością nerek lub wątroby.

Uwagi dla Nelarabina

Senność
U pacjentów leczonych nelarabiną istnieje ryzyko wystąpienia senności w trakcie leczenia i przez kilka dni po nim, co może wpływać na prowadzenie pojazdów.

Przeczytaj też artykuły

Preparaty na rynku polskim zawierające nelarabina

Atriance (roztwór do infuzji)
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta