×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

POChP czy PZO?

Pytanie nadesłane do redakcji

Od ponad roku mam poranny kaszel, który ustępuje po wykrztuszeniu plwociny, potem cały dzień mam spokój. Jestem osobą niepalącą i nikt z mojego otoczenia nie pali. Pracuję w biurze, w dzieciństwie bardzo często chorowałam na zapalenie oskrzeli. Obecnie mam 44 lata. Czy te objawy mogą wskazywać na to, że mam POChP?

Odpowiedziała

lek. med. Iwona Witkiewicz
specjalista chorób płuc
Ordynator Oddziału Chorób Płuc i Gruźlicy Specjalistycznego Szpitala im. Prof. A. Sokołowskiego w Szczecinie
Konsultant wojewódzki w dziedzinie chorób płuc i gruźlicy województwa zachodniopomorskiego

Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) jest chorobą, poddającą się prewencji i leczeniu, charakteryzuje się ograniczeniem przepływu powietrza w drogach oddechowych, które nie jest w pełni odwracalne. Ograniczenie to jest zwykle postępujące i powiązane z nieprawidłową odpowiedzią zapalną tkanki płucnej na szkodliwe cząstki lub gazy, z których najlepiej udowodnione jest szkodliwe działanie dymu tytoniowego. Mimo że uważa się, iż jest to choroba czynnych i biernych palaczy tytoniu, coraz liczniejsze badania dowodzą, że całkiem spora grupa osób chorujących na POChP nigdy nie paliła tytoniu. W badaniu BOLD opublikowanym w czasopiśmie "Chest" w 2011 roku, w którym przebadano 4291 osób z POChP z 14 krajów (w tym z Polski) aż 23,3% chorych w II-IV stopniu zaawansowania choroby nigdy nie paliło tytoniu.

Czynniki ryzyka rozwoju POChP u osób niepalących nie są do końca jednoznacznie określone. Zalicza się do niech genetycznie uwarunkowany niedobór α1 antytrypsyny, narażenie na pyły i gazy w miejscu pracy, rodzaj i stopień zanieczyszczenia gazu używanego w kuchenkach gazowych. Ryzyko choroby może wzrastać w przypadku zaburzeń rozwoju płuc w życiu płodowym czy niemowlęctwie, czy przechorowaniu poważnych zakażeń układu oddechowego w dzieciństwie. Jak z tego wynika, POChP w Pani przypadku - chociaż mało prawdopodobne ze względu na wiek, fakt niepalenia tytoniu i brak obciążeń zawodowych - nie jest jednak zupełnie niemożliwe.

Podane przez Panią objawy mogą, z dużą dozą prawdopodobieństwa, wskazywać na proste przewlekłe zapalenie oskrzeli (PZO) opisane po raz pierwszy w 1808 roku, a charakteryzujące się kaszlem suchym lub z odkrztuszaniem śluzowym trwającym minimum 3 miesiące w roku przez co najmniej dwa kolejne lata. Choroba ta polega na rozroście gruczołów śluzowych i przeroście komórek kubkowych, a w konsekwencji zaleganiu wydzieliny i kaszlu. Choroby te różnią się obecnością obturacji w badaniu spirometrycznym u chorych z POChP i brakiem takich zaburzeń w przewlekłym prostym zapaleniu oskrzeli (PZO). Wystarczy wykonać to badanie.

Analizując podane przez Panią w wywiadzie częste zapalenia oskrzeli w dzieciństwie, w różnicowaniu Pani dolegliwości należy uwzględnić również rozstrzenia oskrzeli. Rozstrzenia oskrzeli to trwałe rozszerzenia dróg oddechowych ze zniszczeniem elementów sprężystych mięśniowych ściany oskrzeli, najczęściej na skutek przechorowanych ostrych lub przewlekłych infekcji dróg oddechowych. Objawy rozstrzeni są różne w zależności od stopnia zaawansowania zmian, ale podejrzewać je należy zawsze w przypadkach produktywnego kaszlu trwającego dłużej niż 12 tyg. W przypadkach bardziej zaawansowanych rozstrzeniom towarzyszą nawracające zakażenia oskrzeli, krwioplucia, zapalenia płuc, ropnie płuc czy zakażenia grzybicze.

Najbardziej przydatnym badaniem potwierdzającym rozstrzenia oskrzeli jest tomografia komputerowa wysokiej rozdzielczości (HRCT). Jak wynika z powyższego, wymaga Pani diagnostyki układu oddechowego, a zwłaszcza: zdjęcia RTG klatki piersiowej, spirometrii, a być może nawet tomografii komputerowej klatki piersiowej.

Poza tym warto pamiętać, że kaszel - często traktowany przez nas jako banalny objaw infekcji - może, choć oczywiście nie musi, być wykładnikiem dokładnie każdej choroby płuc (w tym gruźlicy i raka). Kaszel pojawia się też w chorobach górnych dróg oddechowych (zapalenia zatok przynosowych, zespołu ściekania wydzieliny po tylnej ścianie gardła), chorobach krążenia (niewydolność serca, wady serca), gastrologicznych (refluksowa choroba przełyku) i choć Pani objawy nie wskazują na te choroby, zawsze warto sprawdzić, co jest naprawdę przyczyną kaszlu.

Piśmiennictwo:

Antczak A. (red.): Pulmonologia. Medical Tribune POLSKA
Chazan R.: Pneumonologia praktyczna. α-medica Press, Warszawa 2005
Kuna P., Pierzchała W., Jankowski M.: Astma i POChP w pytaniach i odpowiedziach. Medycyna Praktyczna, Kraków 2008
Lamprecht B., McBurnie M.A., Vollmer W.M. i wsp.: BOLD Collaborative Research Grup COPD in never smokers; results from the population-based burden of obstructive lung disease study. Chest, 2011; 139 (4): 752-763
26.03.2012
Inne pytania
  • Kaszel palacza
  • „Śpiączka farmakologiczna” u chorych na POCHP
  • Przeszczep płuc
  • Wnęki naczyniowe
  • Problemy z oddychaniem i ucisk w klatce piersiowej u wieloletniego palacza
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta