Badania i zabiegi

• 

  24-godzinny automatyczny pomiar ciśnienia tętniczego (holter)

  Lekarz zleca to badanie jeśli z jego oceny wynika, że pomiar gabinetowy nie odzwierciedla rzeczywistych wartości ciśnienia tętniczego u pacjenta.

• 

  Aceton

  Aceton należy do tzw. ciał ketonowych, czyli związków chemicznych będących produktami przemian kwasów tłuszczowych, głównie w wątrobie. Prawidłowo tylko niewielkie ilości ciał ketonowych są uwalniane do krwi. Ich ilość wzrasta podczas zaburzeń metabolicznych. Badanie stężenia acetonu można wykonywać we krwi oraz moczu.

• 

  Adrenalina

  Badanie polega na oznaczeniu stężenia adrenaliny – hormonu, w osoczu krwi. Ściślej, dwóch pokrewnych hormonów – adrenaliny i noradrenaliny, czyli katecholamin, których głównym zadaniem w organizmie człowieka jest szybka mobilizacja w warunkach ostrego stresu (zagrożenia).

• 

  Aktywność disacharydaz w skrawkach błony śluzowej jelita cienkiego

  Badanie aktywności disacharydaz w skrawkach błony śluzowej jelita cienkiego wykonuje się w przypadku podejrzenia braku lub niedoboru disacharydaz.

• 

  Albuminy

  Albuminy produkowane są przez wątrobę, więc ilość ich we krwi odzwierciedla czynność tego narządu. Odpowiadają za utrzymanie tzw. ciśnienia onkotycznego w naczyniach krwionośnych, czyli – w  uproszczeniu – ściągają, płyn z tkanek do naczyń, zabezpieczając w ten sposób organizm przed obrzękami, zwłaszcza w niżej położonych częściach ciała.

• 

  Aldosteron – hormon nadnerczowy

  Aldosteron bierze udział w regulacji gospodarki wodno-mineralnej, odpowiadając za wydalanie odpowiednich ilości potasu z moczem, wchłanianie zwrotne jonów sodu w nerkach, zapobiegając ich wydaleniu i nadmiernej utracie

• 

  Alergie skórne - testy

  W rutynowej diagnostyce alergologicznej wykonuje się przede wszystkim dwa rodzaje testów: skórne testy punktowe oraz naskórkowe testy płatkowe.

• 

  Alfa-fetoproteina (AFP)

  Badanie AFP we krwi zleca się u kobiet w ciąży, w chorobach nowotworowych oraz czasem w celu wykrycia raka wątroby.

• 

  α₁-antytrypsyna w kale

  Wskazaniem do oznaczenia stężenia α₁-antytrypsyny są zespoły utraty białka, alergie pokarmowe, żółtaczka, obrzęki, nieprawidłowe wyniki proteinogramu.

• 

  α₁-globuliny

  α₁-antytrypsyna to białko, które neutralizuje enzymy trzustkowe i proteolityczne. Niedobór α₁-antytrypsyny może wywołać rozedmę płuc, a także stanowić przyczynę przedłużonej żółtaczki noworodków. Nadmiar α₁-antytrypsyny może być spowodowany ciążą, stosowaniem estrogenowej substytucji hormonalnej, stanami zapalnymi, a także niedokrwistością z niedoboru żelaza.

• 

  α₂-globuliny

  Wskazaniem do badania stężenia α₂-globulin są choroby wątroby, choroby przewodu pokarmowego oraz choroby nerek, a także niedobory białek nośnikowych.

• 

  Aminopeptydaza leucynowa (LAP)

  Aminopeptydaza leucynowa (LAP) to enzym, który występuje prawidłowo wewnątrz komórek wątroby i kanalików żółciowych, w niewielkim stopniu w jelicie cienkim i w trzustce. Jeśli komórki tych narządów – zwłaszcza wątroby – ulegną uszkodzeniu, aktywność LAP się zwiększa we krwi.

• 

  Aminotransferazy alaninowa i asparaginowa (AlAT i AspAT)

  Aminotransferazy to enzymy występujące głównie w wątrobie oraz mięśniach, wliczając mięsień sercowy. Fizjologicznie występują wewnątrzkomórkowo, zatem zwiększenie ich aktywności we krwi będzie się wiązało z uszkodzeniem komórek, w których występują.

• 

  Amylaza

  Amylaza jest enzymem produkowanym głównie przez trzustkę (występuje w soku trzustkowym) oraz przez ślinianki (wydzielana jest do śliny). Rozkłada skrobię i inne cukry złożone do maltozy.

• 

  Androgeny (hormony androgenowe)

  Androgeny to hormony płciowe przeważające u mężczyzn, w niewielkich ilościach występujące także u kobiet. Androgeny odpowiadają między innymi za kształtowanie się męskich narządów płciowych u płodu oraz wykształcenie się tzw. wtórnych cech płciowych (budowa ciała, owłosienie, głos).

• 

  Angiografia fluoresceinowa

  Angiografia fluoresceinowa to badanie polegające na wykonaniu serii fotografii dna oka lub tęczówki po dożylnym podaniu środka cieniującego (fluoresceiny). Badanie pozwala na uwidocznienie krążenia w naczyniach siatkówki i pośrednio błony naczyniowej oraz umożliwia ocenę stanu nabłonka barwnikowego siatkówki i naczyń krwionośnych siatkówki.

• 

  Angiografia indocyjaninowa

  Angiografia indocyjaninowa polega na wykonaniu serii fotografii dna oka po dożylnym podaniu środka cieniującego (zieleni indocyjaniny). Do wzbudzenia fluorescencji wykorzystuje się podczerwień, która w mniejszym stopniu ulega blokowaniu przez barwniki w oku. Dzięki temu w badaniu można uwidocznić krążenie w naczyniach błony naczyniowej.

• 

  Angiografia tętnic i żył obwodowych

  Badanie angiograficzne naczyń krwionośnych można wykonać w niemal całym organizmie. Dzięki temu można ocenić krążenie mózgowe, krążenie w naczyniach doprowadzających krew do głowy, w płucach, w tętnicach wieńcowych (angiografia wieńcowa, inaczej koronarografia), naczyniach jamy brzusznej, rąk czy nóg. Wynik badania pomaga nie tylko zdiagnozować nieprawidłowości naczyń, ale i niejednokrotnie zaplanować i najbardziej optymalne leczenie.

• 

  Angiografia wieńcowa (koronarografia)

  Badanie to polega na podaniu środka kontrastowego bezpośrednio do wybranego naczynia wieńcowego. Następnie obserwuje się na monitorze specjalnego aparatu rentgenowskiego jak naczynie wypełnia się środkiem kontrastowym.

• 

  Antygen rakowo-płodowy (CEA)

  CEA to glikoproteina produkowana w okresie płodowym, której synteza zostaje niemal całkowicie zahamowana po urodzeniu. W przypadku pojawienia się nowotworu, może dojść do uaktywnienia genów odpowiedzialnych za syntezę antygenu CEA – a tym samym do zwiększenia stężenia CEA we krwi.