medycyna praktyczna dla pacjentów
Afazja oznacza niezdolność do mówienia. Zwykle afazja pojawia się nagle i jest objawem udaru mózgu. W przypadku afazji ruchowej pacjent nie jest w stanie powiedzieć tego, co chce. Może wydawać nieartykułowane dźwięki lub wypowiadać pojedyncze słowa. W przypadku afazji czuciowej pacjent nie rozumie mowy. Najczęściej występuje afazja mieszana – czuciowo-ruchowa. Afazja jest poważnym objawem, dlatego w razie jej wystąpienia należy wezwać karetkę pogotowia.
Akrocyjanoza (sinica kończyn) to łagodne zaburzenie polegające na stałym, bezbolesnym zasinieniu dłoni i stóp, które często nasila się po narażeniu na zimno. Zasinienie jest symetryczne i może towarzyszyć mu nadmierna potliwość dłoni i stóp. Akrocyjanoza może być pierwotna – wtedy nie jest związana z żadną chorobą i stanowi jedynie defekt kosmetyczny lub może być wtórna, wtedy jest wynikiem chorób krwi (np. czerwienicy prawdziwej, nadpłytkowości), skutkiem odmrożenia lub ucisku na żyły. Akrocyjanoza pierwotna nie wymaga leczenia.
U dzieci uczulonych na dany alergen objawy anafilaksji pojawiają się bardzo szybko, w ciągu kilku do kilkunastu minut (zwykle nie dłużej niż 30 minut) po kontakcie z alergenem, czyli substancją wywołującą uczulenie.
W każdym przypadku apraksji lub agnozji, niezależnie od tego, czy objaw jest elementem szerszego zespołu chorobowego, czy występuje jako jedyna dolegliwość, mamy do czynienia z poważną sytuacją kliniczną. Pacjent musi się pilnie znaleźć pod opieką lekarza.
Ataksja to zaburzenie koordynacji ruchowej, utrudniające płynne i dokładne wykonywanie ruchów, spowodowane procesami chorobowymi prowadzącymi do uszkodzenia móżdżku (ataksja móżdżkowa) lub dróg przewodzących czucie głębokie (ataksja czuciowa). Ataksja objawia się trudnością w wykonywaniu precyzyjnych ruchów, niezgrabnością, problemami z np. zapinaniem guzików, napiciem się wody ze szklanki bez rozlewania itp. Leczenie zależy od przyczyny ataksji.
Bezdech to zanik przepływu powietrza przez drogi oddechowe, który może prowadzić do zaburzeń wymiany gazowej i oddychania na poziomie tkankowym. Podczas snu u każdego, zdrowego człowieka mogą się pojawiać krótkotrwałe przerwy w oddychaniu. Trwają one zazwyczaj maksymalnie 15 sekund.
Bezmocz to wydalanie mniej niż 100 ml moczu na dobę.
Biegunka jest często występującym objawem, który zazwyczaj trwa krótko. Przewlekła biegunka może wskazywać na potencjalnie poważne choroby, dlatego zawsze należy ja zdiagnozować. Podczas biegunki należy dbać o odpowiednie nawodnienie i równowagę elektrolitową.
Biegunka tłuszczowa to rodzaj biegunki, w której stolec ma charakter stolca tłuszczowego – ze względu na dużą zawartość tłuszczu jest połyskliwy, trudno spłukać go w toalecie, na jego powierzchni mogą być widoczne krople tłuszczu. Stolec tłuszczowy ma także nieprzyjemny, gnilny zapach. Biegunka tłuszczowa jest wynikiem zaburzeń trawienia bądź wchłaniania tłuszczów w przewodzie pokarmowym.
Błyski w oku to wrażenia wzrokowe powstające w gałce ocznej lub w układzie nerwowym w wyniku pobudzania siatkówki, nerwu wzrokowego lub struktur ośrodkowego układu wzrokowego przez bodźce innego typu niż światło. Opisywane są one przez pacjentów jako „zygzaki”, „błyskawice”, przypominające kształtem te występujące w czasie burzy.
Ból w okolicy stawu barkowego i ramienia to częsta dolegliwość szczególnie osób starszych. Najczęściej związany jest z uszkodzeniem tkanek otaczających staw oraz choroby zwyrodnieniowej, chociaż może być wynikiem chorób zapalnych, a także niezwiązanych z narządem ruchu. Podstawą leczenia jest rehabilitacja, w tym zastosowanie odpowiednich ćwiczeń.
Ból brzucha bywa nieswoistym objawem chorób narządów jamy brzusznej oraz narządów położonych poza nią. Może być spowodowany uszkodzeniem narządów wewnętrznych, zaburzeniami metabolicznymi lub chorobami czynnościowymi. Jakie są najczęstsze przyczyny bólu brzucha?
Ból gardła jest powszechnie występującym objawem, który może mieć różne nasilenie, a niekiedy może być bardzo uciążliwy.
Skargi na bóle gardła są dość powszechne, a bóle mają bardzo różne nasilenie i charakter. Są one określane jako: drapanie, kłucie, swędzenie, uczucie ciała obcego, ból podczas przełykania, ból uniemożliwiający połykanie.
Do najczęstszych pierwotnych, samoistnych bólów głowy należą: migrena, ból głowy typu napięciowego i klasterowy ból głowy.
Ból jądra może mieć wiele przyczyn. Do najważniejszych należą stany, które mogą wymagać natychmiastowej interwencji chirurgicznej, są to między innymi: skręt jądra, skręt przyczepków jądra lub najądrza, zapalenie najądrza, choroba Schoenleina i Henocha, idiopatyczny obrzękiem moszny oraz uraz jądra.
Dziecko – zależnie od wieku i umiejętności – w różny sposób opisuje ból. Czasem odmawia poruszania bolącą kończyną lub unika jej obciążania (np. stawania na bolącej nodze).
Ból krzyża (ból w dole pleców, ból odcinka lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa) jest powszechną dolegliwością, rzadko kiedy oznaczającą poważną chorobę. Z reguły ustępuje samoistnie, ale ma tendencję do nawrotów – dlatego ważne jest zapobieganie mu poprzez modyfikację stylu życia. W niektórych przypadkach objaw ten wymaga jednak pilnej konsultacji z lekarzem.
Ból pleców u dzieci występuje znacznie rzadziej niż u osób dorosłych i zwykle istnieje konkretna przyczyna tych dolegliwości. Bólu pleców u dzieci nigdy nie wolno lekceważyć. Każdy ból pleców u dziecka powinien zostać zdiagnozowany przez lekarza.
Ból występujący podczas oddawania moczu jest najczęściej objawem zakażenia układu moczowego, ale może być również spowodowany chorobą przenoszoną drogą płciową (głównie u mężczyzn).
Ręka i nadgarstek zbudowane są z wielu drobnych stawów, co umożliwia precyzyjne wykonywanie ruchów. Są one narażone na liczne przeciążenia i urazy, mogą zostać również zaatakowane przez choroby zapalne. Oprócz samych stawów przyczyną bólu ręki i nadgarstka mogą być choroby innych struktur, np. ścięgien, nerwów i mięśni.
Ból stawów ma wiele przyczyn, m.in. zmiany zwyrodnieniowo-przeciążeniowe oraz zapalne choroby stawów. Ważne jest określenie czy ból stawów ma charakter „mechaniczny” czy „zapalny” oraz czy występują inne niepokojące objawy wymagające pilnej konsultacji z lekarzem.
Ból ucha jest częstą dolegliwością wieku dziecięcego, jednak określenie tego odczucia i chociaż przybliżonej jego lokalizacji możliwe jest dopiero powyżej 3.–4. roku życia. Dzieci najmłodsze i niemowlęta reagują na ból jako negatywne doznanie objawami ogólnymi, a dolegliwości możliwe do zauważenia to: niepokój, płaczliwość, przerywanie ssania, gorsze łaknienie, wybudzanie się ze snu z płaczem, czasem wymioty czy rozluźnione stolce.
Klatka piersiowa to rejon ciała, który zawiera kilka kluczowych dla życia narządów – przede wszystkim serce, płuca i aortę (największą tętnicę organizmu, rozprowadzającą krew do wszystkich narządów ciała). Nic więc dziwnego, że ból w klatce piersiowej budzi niepokój, a osoba doświadczająca go obawia się wystąpienia np. zawału serca. Ból w klatce piersiowej może być jednak zupełnie niegroźny i pochodzić z mięśni położonych na zewnątrz lub towarzyszyć zwykłej zgadze. Co zatem dzieje się w organizmie, kiedy odczuwamy ból w klatce piersiowej?
Ból w klatce piersiowej u dzieci jest objawem subiektywnym, który powoduje znaczny niepokój samego dziecka, jego opiekunów, jak również konsultującego lekarza. Jest on przyczyną absencji w szkole i na ćwiczeniach fizycznych.
Bodźce bólowe z twarzy przenoszone są przez włókna nerwu trójdzielnego. Ból twarzy pochodzący z głęboko położonych struktur jest tępy, słabo lokalizowany. Ból mający swoje źródło w skórze twarzy jest ostrzejszy.
Ból w okolicy lędźwiowej może być objawem różnych chorób nerek lub kręgosłupa.
Zwykle jest niezbyt nasilony, tępy i może się zmieniać w zależności od wypełnienia pęcherza.
Bóle stawów u dzieci są przykrym objawem, który może mieć rozmaite przyczyny. Mogą być spowodowane wieloma różnymi czynnikami, między innymi: stanem zapalnym, uszkodzeniem po urazie czy chorobą przewlekłą.
Choroby zawodowe są to choroby spowodowane przez czynniki obecne w miejscu pracy wykonywanej przez chorego. Najczęściej dotyczą one układu oddechowego.
Chrypka to szorstki i matowy głos, który pojawia się, gdy w czasie mówienia tzw. struny głosowe, czyli fałdy głosowe drgają w sposób nieprawidłowy i nie mogą się stykać lub występują zaburzenia ich elastyczności na skutek różnych procesów chorobowych.
Chrypka to nieprawidłowa fonacja manifestująca się szorstkim, matowym lub słabym głosem. Chrypka to objaw, a nie rozpoznanie choroby. Częstość występowania chrypki w całej populacji ocenia się na 30%.
Ciśnienie prawidłowe wysokie nie jest chorobą. U osób z takimi wartościami ciśnienia tętniczego częściej jednak dochodzi po pewnym czasie do rozwoju nadciśnienia tętniczego.
Częstomocz to nieprawidłowo częste (w porównaniu do częstości typowej dla danej osoby) oddawanie moczu.
Czkawka jest odruchem kontrolowanym przez specjalny ośrodek w mózgu. Jako odruch prawidłowy utrzymuje się nie dłużej niż kilka minut. Im dłużej trwa czkawka, tym bardziej prawdopodobne, że pod tym objawem ukrywa się choroba. U dorosłego czkawkę może przerwać stres, gorąca osłodzona herbata, emocje, zatrzymanie oddechu z zaciśnięciem nosa palcami.
Czkawka to nagle pojawiające się mimowolne skurcze przepony i mięśni międzyżebrowych poprzedzone nagłym zamknięciem głośni. Charakterystyczny dźwięk towarzyszący czkawce ma związek z przerywanym przepływem powietrza do płuc.
Duszność to subiektywne odczucie braku powietrza, trudności w oddychaniu lub zadyszki.
U małego dziecka, u którego wystąpi duszność, najczęściej obserwuje się przyspieszenie oddechu oraz rytmu serca. Dziecko może postękiwać, poruszać skrzydełkami nosa, mogą się pojawić problemy w karmieniu.
Dysfagia to zaburzenia połykania. Może to być wrażenie trudności w połykaniu lub przechodzeniu pokarmów i płynów z jamy ustnej do żołądka. Czasem wiąże się z uczuciem zalegania pokarmu za mostkiem, uczucia gniecenia w klatce piersiowej lub przeszkody w przełyku.
Dysfonia to wielopostaciowe zaburzenia głosu. Nieprawidłowości dotyczą jego składowych akustycznych (barwa, częstotliwość, poziom głośności, czas trwania). Wyróżnia się dysfonię czynnościową i organiczną.
Gazy jelitowe są naturalnie obecne w jelitach. Pochodzą z powietrza połykanego podczas posiłków, podczas mówienia, a także jako produkt fermentacji jelitowej, głównie w jelicie grubym. Gromadzeniu się gazów w jelitach sprzyja spożywanie niektórych pokarmów (np. roślin strączkowych, kapusty), a także niektóre choroby, np. zespół rozrostu bakteryjnego (SIBO) lub zespół jelita drażliwego. Leczenie jest zależne od przyczyny, w pierwszej kolejności należy przeanalizować, czy gazy nie stanowią skutku diety.
Gorączka jest wynikiem przestrojenia mechanizmów regulacji temperatury ciała z fizjologicznego (prawidłowego) zakresu na wyższy. Gorączka jest częstym objawem, który towarzyszy wielu różnym chorobom, zarówno infekcyjnym, jak i autoimmunologicznym, nowotworowym, zapalnym. Często przyczyną gorączki są banalne zakażenia wirusowe (np. przeziębienie). Gorączka jest objawem, a nie chorobą, dlatego jej leczenie polega na leczeniu choroby, której towarzyszy.
Guz szyi to nieprawidłowa masa wyczuwalna lub widoczna na szyi. W obrębie szyi wyróżnia się trójkąty wyznaczone strukturami anatomicznymi, które ułatwiają określenie w jakiej okolicy szyi zmiana jest zlokalizowana.
Halitoza to nieprzyjemny zapach z ust, który jest wyczuwany przez pacjenta i osoby w jego otoczeniu. Najczęściej nieprzyjemny zapach pochodzi z jamy ustnej. Halitoza może być fizjologiczna, związana np. ze zmniejszoną produkcja śliny (np. w nocy), paleniem tytoniu lub spożywaniem niektórych pokarmów, lub patologiczna, czyli będąca skutkiem choroby.
Hiperfosfatemia to zbyt duże stężenie fosforanów nieorganicznych we krwi, powyżej 1,6 mmol/l. Hiperfosfatemia jest przyczyną hipokalcemii oraz hamuje wytwarzanie witaminy D, co prowadzi do rozwoju nadczynności przytarczyc. Leczenie hiperfosfatemii polega na usunięciu przyczyny, która wywołała zwiększenie stężenia fosforu we krwi, oraz stosowaniu diety i leków w celu zmniejszenia stężenia fosforu
Hiperglikemia poranna to wzrost stężenia glukozy we krwi rano (po obudzeniu) do wartości przekraczającej górną granicę zalecanego zakresu, który wynosi 70-110 mg/dl (3,9-6,1 mmol/l). Gdy stężenie glukozy wyniesie 250 mg/dl (13,9 mmol/l), mogą wystąpić objawy, takie jak bóle głowy, nudności i wymioty.
Hiperkalcemia to zbyt duże stężenie wapnia we krwi powyżej 2,75 mmol/l (11 mg/dl). Hiperkalcemia jest najczęściej skutkiem nadczynności przytarczyc i nowotworów. W leczeniu hiperkalcemii kluczowe jest leczenie choroby podstawowej, prowadzące do usunięcia przyczyny hiperkalcemii
Hiperkaliemia to zbyt duże stężenie potasu we krwi, powyżej 5,5 mmol/l. Najczęstszą przyczyną jest stosowanie leków upośledzających nerkowe wydalanie potasu u osób z przewlekłą chorobą nerek. Ciężka hiperkaliemia jest stanem zagrożenia życia i wymaga leczenia w szpitalu
Hipermagnezemia to zbyt duże stężenie magnezu we krwi, powyżej 1,2 mmol/l. Hipermagnezemia jest rzadka. W większości przypadków występuje u osób z niewydolnością nerek nadużywających preparatów magnezu. Leczenie hipermagnezemii polega na usunięciu przyczyny, która wywołała zwiększenie stężenia magnezu we krwi
Hipofosfatemia to zmniejszone stężenie fosforanów we krwi, poniżej 0,9 mmol/l. Może być skutkiem niedostatecznej podaży fosforu z pożywieniem, np. u osób chorujących na alkoholizm lub anoreksję. Łagodna i przewlekła hipofosfatemia zazwyczaj nie powoduje objawów. Leczenie polega na uzupełnieniu fosforu
Hipoglikemia (niedocukrzenie) to zmniejszenie stężenia glukozy we krwi poniżej dolnej granicy normy (<3,9 mmol/l [70mg/dl]) niezależnie od tego, czy towarzyszą temu objawy.
Hipokalcemia oznacza zbyt małe stężenie wapnia we krwi, poniżej 2,25 mmol/l (9 mg/dl). Ostra przemijająca hipokalcemia jest częsta i rozwija się u osób reagujących zbyt intensywnym oddychaniem w sytuacjach stresu, emocji lub wskutek napadu paniki. Objawem hipokalcemii jest tężyczka. Leczenie polega na podawaniu wapnia i witaminy D
Hipokaliemia to zbyt małe stężenie potasu we krwi, poniżej 3,5 mmol/l. To częste zaburzenie. Najczęściej występuje u osób przyjmujących leki moczopędne powodujące utratę potasu z moczem. Leczenie hipokaliemii polega na uzupełnieniu niedoboru potasu.
Niedobór magnezu (hipomagnezemia) to zbyt małe stężenie magnezu we krwi. Prawidłowe stężenie magnezu w surowicy krwi wynosi 0,65–1,2 mmol/l. Niedobór magnezu to częste zaburzenie, łagodna i przewlekła hipomagnezemia zazwyczaj nie wywołuje żadnych objawów.
Hipowentylacja i hipoksemia w czasie snu to zaburzenia saturacji, czyli wysycenia krwi tlenem przy równoczesnym wzroście we krwi stężenia dwutlenku węgla, u osób z wcześniej rozpoznanymi różnymi chorobami, pojawiającymi się w czasie snu.
Zwykle o powiększeniu języka mówimy, gdy język jest w całości powiększony, wskutek czego w pozycji spoczynkowej nie mieści się w jamie ustnej i wystaje pomiędzy zębami lub dziąsłami.
Kaszel to najczęstszy objaw chorób układu oddechowego. Jest odruchem obronnym, mającym na celu oczyszczenie dróg oddechowych z nadmiaru wydzieliny lub z ciał obcych. Kaszel może być objawem wielu chorób, nie tylko układu oddechowego. Kaszel ostry (trwający krócej niż 3 tyg.) jest najczęściej objawem zakażenia wirusowego górnych dróg oddechowych. Kaszel przewlekły, trwający dłużej niż 8 tygodni, a przede wszystkim zmiana jego charakteru, jest jednym z podstawowych objawów raka płuca. Leki hamujące kaszel stosuje się przede wszystkim w męczącym, uporczywym kaszlu suchym.
Kaszel jest mechanizmem obronnym i jednocześnie jednym z ważnych objawów, który może wskazywać na zajęcie układu oddechowego.
Kolka nerkowa to nagły, silny ból umiejscowiony w okolicy nerki, tj. w prawym lub lewym boku. Przyczyną kolki nerkowej jest przemieszczenie się kamienia z nerki do moczowodu, co prowadzi do częściowego lub całkowitego zatkania moczowodu i wzrost ciśnienia moczu w miedniczce nerkowej. W przypadku wystąpienia kolejnej w życiu kolki nerkowej można samodzielnie rozpocząć jej leczenie, jednak zwykle lepiej zgłosić się do lekarza, a w niektórych sytuacjach konieczne jest niezwłoczna interwencja urologiczna
Kołatanie serca to nieprzyjemne uczucie bicia serca, zwykle związane ze zmianą częstotliwości lub siły skurczu serca. Jest to bardzo nieswoisty objaw, mogący mieć wiele przyczyn.
O kołataniu serca można mówić, gdy serce bije nadmiernie silnie, zwiększona jest częstotliwość jego uderzeń lub też gdy częstotliwość uderzeń serca jest nieznacznie zmieniona, a pacjent odczuwa je nieadekwatnie jako nadmierne. Może wystąpić u osób zdrowych lub może być objawem choroby.
Krwistek to obecność krwi w przedniej komorze gałki ocznej. Krew pojawia się w niej zazwyczaj na skutek urazu tępego lub ostrego. Większość przypadków pourazowego krwistka występuje u osób przed 20. rokiem życia, trzykrotnie częściej u chłopców. Najczęstszą przyczyną są urazy tępe spowodowane uderzeniem w oko.
Za każdym razem, kiedy dojdzie do niespodziewanego pojawienia się krwawienia międzymiesiączkowego, należy zgłosić się do ginekologa, szczególnie gdy sytuacja się powtarza i nie znamy jej przyczyny. Nigdy nie należy odwlekać wizyty aż do momentu, gdy krwawienie ustąpi samoistnie, nie przeszkadza ono w badaniu ginekologicznym.
W większości przypadków krwawieniami młodocianych są tak zwane bezowulacyjne czynnościowe krwawienia maciczne. Zwykle są one łagodne i ustępują samoistnie. Przyjmuje się, że samoistne krwawienia z dróg rodnych u dziewcząt w okresie dojrzewania płciowego należą do zdarzeń fizjologicznych.
Każde krwawienie pomenopauzalne należy do objawów chorobowych, który wymaga niezwłocznej wizyty u ginekologa i podjęcia szczegółowej diagnostyki. Jest to sygnał alarmowy, który zawsze powinien prowadzić do wszczęcia postępowania mającego na celu w pierwszej kolejności wykluczenie rozwijającego się nowotworu endometrium.
W ostatnim czasie rośnie liczba pacjentów przyjmujących leki przeciwkrzepliwe. Leki te zaleca się w przypadku m.in. zakrzepicy żylnej, zatorowości płucnej, niektórych zaburzeń rytmu serca (np. migotanie przedsionków) oraz po implantacji mechanicznej zastawki serca.
Krwawienie z nosa może mieć wiele przyczyn. Zwykle jest niegroźne. Nawet niewielki uraz błony śluzowej jamy nosowej może skutkować krwawieniem. W przypadku wystąpienia krwawienia z nosa należy przyjąć pozycję siedzącą, pochylić się lekko do przodu i uciskać skrzydełka nosa. Nie należy połykać krwi, tylko ją wypluwać. Najczęściej udaje się w ten sposób zatamować krwawienie.
Krwawienie z nosa jest następstwem przerwania ciągłości naczyń pokrytych błoną śluzową nosa w wyniku urazu, odczynu zapalnego lub występuje w wyniku wysychania błony śluzowej i tworzenia strupów na jej powierzchni.
Krwawienie z odbytu to stan, w którym w kale, na papierze toaletowym lub w muszli klozetowej widoczna jest krew. Krew w kale może wyglądać różnie – może mieć jasnoczerwony kolor, może mieć postać ciemnych skrzepów krwi lub zabarwiać stolec na czarno (tzw. stolec smolisty). Najczęstszą przyczyną krwawienia z odbytu są guzki krwawnicze (hemoroidy)
Przewód pokarmowy człowieka składa się z jamy ustnej, gardła, przełyku, żołądka, jelita cienkiego oraz jelita grubego. W każdym z tych odcinków przewodu pokarmowego mogą występować choroby i nieprawidłowości prowadzące do krwawienia.
Wyciek krwi z przewodu słuchowego rzadko jest obfity. Przeważnie mamy do czynienia z niewielkim wyciekiem świeżej krwi lub krwi zmieszanej z wydzieliną ropną.
Objawy krwawienia z wrzodu żołądka lub dwunastnicy zależą od szybkości utraty krwi. Znajdując się w kwaśnym środowisku żołądka, krew przybiera wygląd fusów od kawy, dlatego częstym objawem krwawienia z górnego odcinka przewodu pokarmowego są fusowate wymioty.
O krwiomoczu mówimy wtedy, gdy liczba erytrocytów jest na tyle duża, że powoduje czerwone lub brunatne zabarwienie moczu. Czerwone zabarwienie moczu niekoniecznie musi się wiązać z obecnością krwi w moczu. Należy wziąć również pod uwagę obecność w moczu barwników pochodzących z żywności.
Krwioplucie to wykrztuszanie z dróg oddechowych krwi lub krwistej plwociny. Jest wiele przyczyn krwioplucia, a do najczęstszych należą choroby płuc i oskrzeli (zapalenie oskrzeli lub płuc, rozstrzenie oskrzeli, rak płuca, gruźlica). Nie każda odpluwana wydzielina z krwią pochodzi z dolnych dróg oddechowych. Krwioplucie może być jednym objawem raka płuca, dlatego nie należy go lekceważyć.
Krwioplucie to wykrztuszanie krwi lub plwociny podbarwionej krwią z dróg oddechowych. Należy podkreślić, że krwioplucie u dzieci jest objawem zdecydowanie rzadziej występującym w poroównaniu z osobami dorosłymi.
Krwiste i fusowate wymioty to bardzo poważne objawy, skłaniające do uzyskania niezwłocznej porady lekarskiej, nawet w warunkach doraźnej wizyty pogotowia ratunkowego lub izby przyjęć szpitala.
Osoby, u których występują nawracające kurcze lub sztywność mięśni powinny zgłosić się do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Bolesne kurcze mięśni mogą być pierwszą manifestacją chorób ogólnoustrojowych, takich jak niedoczynność tarczycy lub cukrzyca, które wykryte we wczesnym stadium mogą zostać opanowane odpowiednim leczeniem.
Kwasica to zaburzenie równowagi kwasowo-zasadowej organizmu. O kwasicy mówimy, gdy pH krwi ma wartość poniżej 7,35. Kwasica ketonowa jest jednym z groźnych powikłań cukrzycy, dla którego poza zmniejszeniem pH krwi charakterystyczna jest obecność tzw. ciał ketonowych w moczu.
Kwasica mleczanowa może występować u chorych na cukrzycę, z którą współwystępują inne ciężkie choroby, takie jak sepsa, wstrząs, niewydolność serca, niewydolność oddechowa bądź u chorych na cukrzycę, którzy zatruli się alkoholem.
Majaczenie nie jest „chorobą psychiczną”, lecz nieswoistym zespołem objawów, mogącym rozwijać się w przebiegu poważnych chorób somatycznych, w wyniku odstawienia niektórych leków lub substancji psychoaktywnych bądź zatrucia nimi, a także po zabiegach chirurgicznych przeprowadzanych w znieczuleniu ogólnym.
U większości pacjentów fakt pomiaru ciśnienia w gabinecie lekarskim wiąże się z reakcją stresową. Jej nasilenie może być różne, czasem jest ona zupełnie nieuświadomiona ale zawsze skutkuje pewnym wzrostem ciśnienia tętniczego. Zjawisko to określamy „efektem białego fartucha”.
Za nadmierne pragnienie uznaje się utrzymującą się potrzebę przyjmowania płynów w ilości co najmniej 2,5 litra dziennie.
Nagła utrata widzenia jest stanem pilnym wymagającym pilnego udania się do poradni specjalistycznej lub na SOR. Utrata widzenia może mieć wiele przyczyn, których odróżnienie możliwe jest tylko po badaniach specjalistycznych.
Podstawowym objawem jest nagłe, jednostronne upośledzenie słuchu, odczuwane przez chorego, jako pełność w uchu, zaleganie waty w uchu, uczucie zatkania ucha. Objawy zazwyczaj pojawiają się rano.
Nagły silny ból brzucha jest nieswoistym objawem wielu chorób. Jest to ból występujący nagle, o dużym nasileniu. Czasami dolegliwości narastają w ciągu kilku dni. Zazwyczaj ból jest dobrze ograniczony, nasila się przy kaszlu, ruchach czy zmianie pozycji ciała. Taki ból świadczy zwykle o ostrej chorobie, wymagającej pilnej interwencji medycznej.
Ból w klatce piersiowej, kołatanie serca, uczucie płytkiego oddechu wraz z towarzyszącym lękiem i obawą o własne życie mogą być manifestacją nerwicy serca. Objawy te, niekiedy o znacznym nasileniu, przypominają poważną chorobę serca, stąd często pacjenci doświadczający ich po raz pierwszy w życiu szukają pomocy w oddziałach ratunkowych. Przyczyną nerwicy serca są zaburzenia lękowe, a ich leczenie, po wykluczeniu przyczyn somatycznych, obejmuje psychoterapię i farmakoterapię.
Niebieska twardówka to określenie wrodzonej wady twardówki. Z powodu zaburzeń genetycznych związanych z syntezą głównego białka budującego twardówkę (kolagenu) włókna kolagenowe mają nieprawidłową budowę. Twardówka jest ścieńczała, przez co uwidacznia się położona pod nią naczyniówka.
Hipoglikemia (inaczej niedocukrzenie lub potocznie „spadek cukru”) to zmniejszone stężenie glukozy we krwi. Jak rozpoznać objawy hipoglikemii? Co robić, kiedy wystąpi hipoglikemia?
Zmniejszenie przejrzystości rogówki występuje w licznych chorobach tej części oka.
Nudności i wymioty to dość często objawy, które mogą mieć wiele przyczyn. Nudności i wymioty mogą występować niezależnie, ale najczęściej są ze sobą związane. Często towarzyszą innym objawom, takim jak ból w nadbrzuszu, zgaga, odbijanie i jadłowstręt. Nasilone wymioty mogą prowadzić do odwodnienia i zaburzeń elektrolitowych.
Nykturia to oddawanie moczu w nocy, z częstością większą niż 1—2 razy, lub częściej niż zwykle miało to miejsce dotychczas u danej osoby.
W przypadku zauważenia białego odblasku w obrębie źrenicy należy się zgłosić do okulisty w celu dokładnego zbadania oczu, rozpoznania przyczyny objawu i podjęcia ewentualnego leczenia.
Objaw Raynauda polega na wystąpieniu zblednięcia, zasinienia a następnie zaczerwienia skóry palców rąk i/lub stóp pod wpływem działania zimna. Wystąpienie objawu jest wynikiem gwałtownego skurczu a następnie rozkurczu małych tętniczek w palcach rąk i stóp. Zjawisko to opisał w XIX wieku francuski lekarz Maurice Raynaud.
Wykwity skórne to zmiany na skórze, które są objawami chorób skóry. W poszczególnych chorobach wykwity mają charakterystyczny wygląd – kolor, kształt, postać, lokalizację i na tej podstawie dermatolog zwykle jest w stanie ustalić rozpoznanie. Zmiany skórne się mogą zmieniać w czasie oraz ustępować z pozostawieniem blizny lub bez niej. Do wykwitów należą: plama, grudka, guzek, guz, pęcherzyk, pęcherz, krosta, bąbel, a także nadżerka, przeczos, pęknięcie i rozpadlina, łuska, strup, owrzodzenie oraz blizna.
Objawy dyzuryczne to wspólna nazwa dla różnych dolegliwości związanych z zaburzeniami podczas oddawania moczu.
Badanie skóry dziecka powinno stanowić rutynowy element codziennych czynności związanych z pielęgnacją, może bowiem dostarczyć wielu cennych informacji ułatwiających prawidłowe rozpoznanie choroby.
Typowym objawem stabilnej choroby wieńcowej jest ból w klatce piersiowej.
Obrzęk to objaw, który potocznie jest nazywany opuchlizną, ponieważ polega właśnie na „spuchnięciu” lub „gromadzeniu się wody” w danym miejscu lub części ciała. Jeśli wynika ze stanu zapalnego, towarzyszy mu zaczerwienienie i ból.
Obrzęk twarzy (opuchlizna twarzy) jest skutkiem gromadzenia się płynu w tkankach twarzy. Obrzęk może dotyczyć całej twarzy lub poszczególnych okolic, np. powiek, warg. Obrzęk może mieć wiele przyczyn, może być konsekwencją chorób ogólnoustrojowych (np. niedoczynności tarczycy, chorób nerek, „świnki”), a także stanów miejscowych, np. obrzęk powiek spowodowany jęczmieniem i gradówką. Leczenie obrzęku (opuchlizny) twarzy jest uzależnione od przyczyny obrzęku.
O obrzęku płuc mówi się, kiedy w pęcherzykach płucnych gromadzi się płyn uniemożliwiający prawidłową wymianę gazową. Jest to stan bezpośredniego zagrożenia życia. Najczęstszą przyczyną obrzęku płuc jest ostra niewydolność serca.
Oczopląs to mimowolny, rytmiczny i sprzężony ruch gałek ocznych wokół określonej osi. W typowym oczopląsie występują naprzemiennie szybsze ruchy w jedną stronę i wolniejsze w stronę przeciwną, co pozwala wyróżnić tzw. fazę wolną i szybką oczopląsu.
Odbijany gaz to powietrze zaaspirowane do przełyku na skutek obniżenia napięcia zwieracza górnego przełyku podczas wdechu, z równoczesnym obniżeniem ciśnienia w klatce piersiowej i „zassaniem” powietrza do dolnej części przełyku.
Omdlenie to nagła przemijająca utrata przytomności, spowodowana przejściowym spadkiem przepływu krwi przez mózg, której towarzyszy zanik napięcia mięśniowego. Skutkuje to osunięciem się dziecka na podłogę, niekiedy nagłym, co może powodować uraz ciała.
Osłabienie mięśni to uczucie zmniejszenia prawidłowej siły mięśniowej. Jeśli zmniejszenie siły mięśni ogranicza zakres ruchów zależnych od woli, to jest to niedowład. Jeśli wykonanie jakiegokolwiek ruchu jest niemożliwe, to jest to porażenie. Osłabienie mięśni może być wynikiem wielu różnych chorób. Nagłe pojawienie się niedowładu dotyczącego kończyny górnej i dolnej po tej samej stronie może być objawem udaru mózgu i wymaga natychmiastowej interwencji lekarskiej.
Szmery oddechowe to dźwięki, które są wytwarzane podczas wdechu i wydechu na skutek przepływu powietrza przez drogi oddechowe. Badaniem, w którym ocenia się szmery oddechowe, jest osłuchiwanie. W warunkach prawidłowych nad płucami słyszalny jest szmer pęcherzykowy.
Ostra niedrożność dróg oddechowych powodująca duszność jest bardzo niebezpiecznym stanem stanowiącym zagrożenie życia.
Ostry ból oka może mieć charakter powierzchowny lub głęboki, może być spowodowany przez ostre zamknięcie kąta przesączania (dawniej ostry atak jaskry). Lekarz zbierając wywiad, dowiaduje się o umiejscowieniu i charakterze bólu, stara się sprecyzować, gdzie ból jest zlokalizowany, czy w strukturach związanych z oczami (np. powieki), czy w oku, czy za gałką oczną w głębi oczodołu.
Leczeniem ostrych chorób jamy brzusznej zajmują się chirurdzy ogólni, ponieważ jednym z podstawowych elementów leczenia jest podjęcie decyzji czy szybka operacja jest konieczna i następnie przeprowadzenie jej jak najszybciej u tych chorych, którzy tego wymagają.
Palce pałeczkowate to objaw chorobowy obejmujący nieprawidłowy wygląd końców palców i paznokci u rąk. Palce pałeczkowate przypominają kształtem pałeczki dobosza i powstają w wyniku przerostu tkanki łącznej na grzbietach palców rąk przy paznokciach, rzadziej stóp, co powoduje uniesienie paznokci, przyjmujących kształt szkiełka zegarkowego. Palce pałeczkowate są najczęściej objawem chorób układu oddechowego – raka płuca i innych nowotworów płuca, włóknienia płuc, przewlekłych chorób zapalnych (POChP, ropnia płuca, gruźlicy płuc), ale także układu krążenia, pokarmowego, zaburzeń hormonalnych.
U osób zdrowych w jamie opłucnej znajduje się niewielka ilość płynu, dzięki któremu płuca mogą prawidłowo pracować. Gromadzenie się nadmiernej ilości płynu w jamie opłucnej może być wynikiem różnych chorób. Przesięk to gromadzenie się płynu w wyniku m.in. niewydolności serca, marskości wątroby, zespole nerczycowym. Wysięk jest związany z zapaleniem, czyli nieprawidłową przepuszczalnością naczyń włosowatych. Najczęściej jest spowodowany zakażeniami bakteryjnymi płuc (także gruźlicą) albo rakiem płuca. Głównym objawem gromadzenia się płynu w opłucnej jest duszność.
W warunkach fizjologicznych w jamie opłucnej znajduje się około 10–20 ml jałowego płynu. Ta niewielka ilość płynu zapobiega tarciu pomiędzy obiema blaszkami opłucnej podczas oddychania. Pojawienie się większej ilości płynu w jamie opłucnej jest zawsze, niezależnie od przyczyny, sytuacją patologiczną, która zmusza do podjęcia odpowiednich działań diagnostyczno-terapeutycznych.
Podwójne widzenie może mieć charakter jednooczny lub obuoczny.
Podwyższone ciśnienie tętnicze krwi jest najczęściej występującym powikłaniem ciąży i dotyczy 8-10% kobiet.
Porażenie to całkowita niezdolność do wykonywania ruchów, może dotyczyć mięśni, grup mięśni lub całych kończyn. Inaczej nazwane jest paraliżem. Niedowład to ograniczenie możliwości wykonywania ruchów, jest stanem łagodniejszym niż porażenie. Leczenie niedowładu i porażenia jest uzależnione od przyczyny. Nagłe porażenie połowy ciała jest zwykle skutkiem udaru, stanem zagrożenia życia i wymaga natychmiastowej interwencji lekarskiej.
Nadmierne poszerzenie żył szyjnych jest objawem choroby, która wywołuje wzmożone ciśnienie żylne. Przyczyny wzmożonego ciśnienia żylnego, czyli zastoju krwi w żyłach, mogą być albo ogólne, i wynikać z nieprawidłowości w układzie krążenia, albo miejscowe – jeśli istnieje jakaś przeszkoda, która sprawia, że krew nie może spłynąć do serca, tylko zostaje uwięziona w żyłach szyjnych.
Powiększenie śledziony, czyli inaczej splenomegalia, jest istotnym objawem, który zawsze wymaga konsultacji lekarskiej. Ból w okolicy śledziony, czyli po lewej stronie jamy brzusznej, tuż pod żebrami, najczęściej związany jest z jej nieprawidłowym rozmiarem. Dolegliwości te należy różnicować z bólem żołądka, który bezpośrednio ze śledzioną sąsiaduje.
W zależności od budowy ciała prawidłowa wątroba jest schowana za łukiem żebrowym i nie jest wyczuwalna podczas badania brzucha albo jej dolny brzeg może być wyczuwalny tuż poniżej łuku żebrowego. Przyczyny powiększenia wątroby (hepatomegalii) mogą być związane z zapaleniem wątroby, zastojem krwi lub żółci w wątrobie, guzami (nowotworami wątroby lub przerzutami do wątroby), a także z odkładaniem się substancji w wątrobie (choroby spichrzeniowe). W celu ustalenia rozpoznania lekarz zleci badania obrazowe (zwykle najpierw USG brzucha), a także badania laboratoryjne krwi.
Problem widocznych lub stwierdzanych w badaniu lekarskim węzłów chłonnych na szyi czy pod pachą zdarza się często. Najczęściej przyczyna powiększenia węzłów chłonnych jest przemijająca i łagodna, jednak w każdym wypadku wskazana jest staranna ocena danych z wywiadu i badanie pacjenta w celu wykluczenia rzadkich lub poważnych przyczyn limfadenopatii.
Proces zapalny (reakcja zapalna, zapalenie) to reakcja organizmu na czynniki potencjalnie szkodliwe. Na przykład: po wniknięciu bakterii do płuc komórki układu odpornościowego rozpoznają „wroga” i usiłują go zniszczyć. W miejscu wniknięcia bakterii toczy się proces zapalny, który najczęściej szybko doprowadza do zniszczenia bakterii.
Jak wynika z badań naukowych, nawet 23% chorych z udarem mózgu doświadczyło przemijającego ataku niedokrwiennego przed jego wystąpieniem.
Przetoka odbytniczo-pochwowa wymaga w większości przypadków leczenia operacyjnego, dlatego w przypadku podejrzenia patologicznego połączenia odbytnicy z pochwą należy zgłosić się do specjalisty.
Ropostek to obecność ropy w komorze przedniej oka. Przyczyną obecności ropy w przedniej komorze oka jest ciężkie zapalenie: przedniego odcinka błony naczyniowej, rogówki z towarzyszącym wrzodem rogówki lub wnętrza gałki ocznej, na przykład po zabiegach operacyjnych czy urazach.
Rozlane krwawienie pęcherzykowe polega na wydobywaniu się krwi z płucnych naczyń włosowatych do pęcherzyków płucnych i oskrzeli, czyli przestrzeni płuc w normalnych warunkach zajmowanych przez powietrze. Wyciek krwi następuje przez uszkodzone naczynia krwionośne płuc.
Ruchy mimowolne to ruchy niezależne od woli pacjenta. Mogą obejmować różne okolice ciała – głowę, ręce, nogi, tułów, a nawet całe ciało. Zwykle ruchy mimowolne są objawem uszkodzenia części układu nerwowego – układu pozapiramidowego, choć mogą być też spowodowane stresem lub zaburzeniami psychicznymi. Wystąpienie ruchów mimowolnych wymaga konsultacji z lekarzem. Leczenie zależy od przyczyny ruchów mimowolnych.
Sinica to fioletowoniebieskawe zabarwienie skóry i błon śluzowych, które nie znika pod wpływem uciśnięcia. Sinica centralna najbardziej zauważalna jest w miejscach dobrze ukrwionych, takich jak nos, błona śluzowa jamy ustnej, wargi – jej charakterystyczną cechą są sine usta. Sinica obwodowa jest widoczna jedynie na skórze dystalnych (dalszych, np. dłoni i stóp) części ciała, która jest zwykle zimna. Sinica jest poważnym objawem i wymaga interwencji lekarskiej. Leczenie zależy od przyczyny sinicy.
Siność siatkowata (livedo reticularis) to zaburzenie dotyczące naczyń krwionośnych w skórze kończyn, rzadziej tułowia, którego objawem jest sina lub sinoróżowa mozaika na skórze. Najczęściej jest to raczej defekt kosmetyczny niż choroba. Jeśli siność siatkowata występuje głównie na nogach i zmiany znikają całkowicie po ociepleniu skóry, to jest to skóra marmurkowata, która występuje u zdrowych osób. Rzadko siność siatkowata jest spowodowana chorobami (np. zespołem antyfosfolipidowym) lub przyjmowanymi lekami.
Skazy krwotoczne mogą mieć bardzo wiele przyczyn, zarówno wrodzonych, jak i nabytych. W zależności od tego, na którym etapie procesu krzepnięcia występują nieprawidłowości, skazy krwotoczne można podzielić na płytkowe, osoczowe oraz naczyniowe.
Skąpomocz to wydalanie nieprawidłowo małych objętości moczu.
Jakie są najczęstsze skórne objawy alergii na leki. Jak postępować w przypadku podejrzenia ich wystąpienia?
Smolisty stolec (inaczej czarny stolec) to stolec o zabarwieniu smoły. Smolisty stolec jest najczęściej objawem krwawienia z górnego odcinka przewodu pokarmowego. Mogą towarzyszyć mu krwiste lub fusowate wymioty. Czasem czarny kolor kału nie jest związany z obecnością krwi, ale dietą (np. jagodami) lub niektórymi lekami (np. preparatami żelaza). Leczenie jest uzależnione od przyczyny występowania smolistego stolca.
Splątanie to zaburzenie świadomości, w którym pacjent wydaje się w pełni wybudzony, przytomny, ale jego myślenie i działania są niezborne i chaotyczne. Osoba w stanie splątania może mówić bez sensu i zachowywać się w sposób nieadekwatny i dziwaczny. Splątanie może być wynikiem chorób neurologicznych lub psychicznych, zatruć, silnego odwodnienia, stresu, a także zaostrzeń lub nieprawidłowego leczenia chorób przewlekłych (nadczynności tarczycy, cukrzycy) oraz urazów. Leczenie zależy od przyczyny splątania.
Wygląd stolca jest związany z funkcjonowania układu pokarmowego. Prawidłowo powinien być dobrze uformowany, nie zawierać niestrawionych resztek pokarmu i dać się łatwo spuścić w toalecie. Zmieniony wygląd stolca może mieć różne przyczyny. Może być związany z dietą, przyjmowanymi lekami, a także chorobami układu pokarmowego
Szczękościsk to częściowa lub całkowita niemożność otwarcia jamy ustnej na skutek odruchowego skurczu mięśni stawu skroniowo-żuchwowego (m. żwacza, m. skroniowego i mięśni skrzydłowych).
Wykrycie szmeru nad sercem nie jest rozpoznaniem żadnej choroby, lecz jedynie stwierdzeniem podczas badania dziecka szczególnego objawu. Co więcej, jest objawem często stwierdzanym u dzieci. Zadaniem lekarza jest stwierdzenie, czy objaw ten wiąże się z jakąś chorobą, czy występuje u dziecka ze zdrowym sercem.
Szumy uszne są częstym objawem występującym zwłaszcza u osób starszych. W znacznej mierze pogarszają one jakoś życia i budzą niepokój, dlatego należą do nierzadkich przyczyn konsultacji laryngologicznych.
Śpiączką nazywamy stan głębokiego zaburzenia świadomości, w którym pacjent pozostaje w bezruchu i nie reaguje nawet na bardzo silne bodźce z zewnątrz. Osoba pogrążona w śpiączce wygląda jakby spała, ale nie da się jej obudzić.
Światłowstręt oznacza nadwrażliwość na światło. Objawia się ona dyskomfortem lub bólem oczu przy ekspozycji na działanie światła, nawet o względnie niewielkim natężeniu.
Świąd to nieprzyjemne uczucie wyzwalające potrzebę drapania się. Jest to dość częsta dolegliwość, która przeważnie okazuje się niegroźna. Jeśli świąd dotyczy tylko określonego fragmentu ciała, to zazwyczaj jest spowodowany chorobą skóry. Świąd całego ciała może być spowodowany chorobą ogólnoustrojową.
Świąd oczu to dolegliwość polegająca na swędzeniu spojówek i powiek, zmuszająca do ich pocierania i drapania. Może dotyczyć wszystkich struktur zewnętrznych oka (skóry w okolicy oczodołu, powiek) i spojówek lub może być umiejscowiona tylko w kącikach oczu.
Świąd odbytu to nieprzyjemne uczucie w okolicy odbytu powodujące potrzebę drapania się. Często nasila się po wypróżnieniu, zwłaszcza przy biegunce oraz przed zaśnięciem. Swędzenie odbytu może powodować znaczny dyskomfort. Zwykle swędzenie jest spowodowane chorobami zapalnymi, zakaźnymi, układowymi, nowotworowymi i okolic odbytu (np. hemoroidami, szczeliną odbytu), a także nieprawidłową higieną odbytu. Leczenie zależy od przyczyny świądu odbytu.
Dźwięk, który powstaje podczas przepływu powietrza przez zwężone drogi oddechowe to świszczący oddech. Stridor pojawia się w przypadku zwężenia górnych dróg oddechowych na poziomie gardła, krtani lub górnej części tchawicy. Wheezing pojawia się natomiast przy zwężeniu dolnych odcinków dróg oddechowych, takich jak dolna część tchawicy, oskrzela i oskrzeliki. Świszczący oddech jest objawem najczęściej występującym u najmłodszych dzieci i towarzyszy zakażeniom dróg oddechowych.
Tętno to pulsowanie ścian tętnicy wywołane falą przepływającej przez nie krwi. Tętno można wyczuć, przykładając palce w miejscach, gdzie tętnice przebiegają płytko pod skórą (np. na nadgarstku, szyi). Nieprawidłowe tętno jest związane z zaburzeniami pracy serca lub nieprawidłowościami dotyczącymi tętnic. U zdrowych osób tętno jest zgodne z biciem serca, symetryczne i miarowe.
Zachwianie równowagi flory bakteryjnej pochwy może doprowadzić do powstania upławów, czyli nieprawidłowej wydzieliny pochwowej. Taki stan spowodowany jest zwykle infekcją układu rodnego, najczęściej wywołaną przez drożdżaki (grzyby), bakterie lub pierwotniaki. Pojawienie się dolegliwości może wiązać się z obecnością ciała obcego w pochwie lub z alergią na substancje chemiczne.
Urazy płuc to uszkodzenia płuc w wyniku obrażeń klatki piersiowej. W wyniku urazu, niezależnie od mechanizmu działania może dojść do stłuczenia miąższu płuca, rozerwania miąższu płuca, krwiaka śródmiąższowego płuca oraz rozerwania tchawicy i dużych oskrzeli.
Lista możliwych chorób będących przyczyną utykania jest bardzo długa i oczywiście każda z nich może wystąpić u dziecka. Jednak w poszczególnych grupach wiekowych najczęstsze przyczyny utykania są różne, najczęstsze przyczyny utykania u dzieci małych są inne niż w starszej grupie wiekowej.
Wielomocz to utrzymujące się wydalanie dużych objętości moczu.
Najczęstsze przyczyny wodobrzusza to nadciśnienie wrotne w przebiegu marskości wątroby, choroby nowotworowe, niewydolność serca lub infekcje.
Nadmierna ilość wydzieliny o różnym charakterze (surowicza, śluzowa, ropna, krwista) w jamach nosa manifestuje się jej wyciekiem przez nozdrza przednie lub spływaniem do części nosowej gardła.
Jedyną wydzieliną, która może się pojawiać u zdrowej osoby w przewodzie słuchowym zewnętrznym jest woszczek, który może mieć różną konsystencję i czasem, jeżeli jest rzadki, można go mylić z wyciekiem z ucha.
Naturalną wydzieliną oczu są łzy. W stanach zapalnych gałki ocznej może pojawić się dodatkowo wysięk zapalny. Jest on wynikiem [toczącego się w oku] procesu zapalnego, który powoduje zwiększenie przepuszczalności naczyń włosowatych. Wysięk zawiera składniki osocza krwi i komórki zapalne, a w przypadku ropy – także bakterie.
Nieprawidłowe ustawienie głowy wywołane przyczynami ocznymi najczęściej ma na celu poprawę ostrości wzroku lub utrzymanie obuocznego widzenia choćby w części pola obuocznego spojrzenia.
Wzdęcia to subiektywne odczucie, że w jamie brzusznej znajduje się nadmierna ilość gazów, której może towarzyszyć wrażenie powiększonego brzucha (zwiększenia obwodu brzucha) oraz dyskomfortu w jamie brzusznej. Zwykle odczucie wzdętego brzucha nie jest związane z rzeczywistą nadmierną produkcją gazów jelitowych. Wzdęcia mogą mieć wiele przyczyn, z których zdecydowana większość jest łagodna, zwłaszcza jeśli nie towarzyszą im inne objawy.
Zaburzenia czucia mogą mieć postać osłabienia lub zniesienia jednego lub kilku rodzajów czucia lub odwrotnie – mogą obejmować odczuwanie nieprawidłowych wrażeń czuciowych w postaci parestezji, takich jak mrowienie lub drętwienie, lub nadwrażliwości na bodźce czuciowe – bólu i przeczulicy. Zaburzenia czucia mogą być wynikiem uszkodzenia każdego elementu drogi czuciowej. Parestezje mogą być spowodowane chorobą lub występować w niektórych sytuacjach u osób zdrowych (np. w ciąży, po znacznym wysiłku fizycznym, w stresie, podczas hiperwentylacji).
Zaburzenia czynności ruchowych stanowią grupę objawów, których wspólną cechą są nieprawidłowości w zakresie ruchów ciała, napięcia mięśni, zdolności do koordynowania złożonych czynności, co skutkować może także zaburzeniami chodu. Do tej grupy zalicza się objawy, takie jak zaburzenia napięcia mięśniowego, spowolnienie ruchowe oraz występowanie ruchów mimowolnych.
Do najczęstszych przyczyn zaburzeń czynności zwieraczy należy uszkodzenie rdzenia kręgowego. Stany chorobowe które mogą prowadzić do uszkodzenia rdzenia to między innymi urazy, guzy nowotworowe, zapalenia a także dyskopatia. Zaburzenia czynności zwieraczy spotykane są nierzadko w takich jednostkach chorobowych jak stwardnienie rozsiane oraz zespół Guillaina-Barrego.
Upośledzenie drożności nosa (zwykle określane przez pacjenta jako uczucie zatkania nosa) to ograniczenie przepływu powietrza przez jamy nosa, najczęściej wynikające z obrzęku błony śluzowej z różnych przyczyn.
Cyklowi miesiączkowemu mogą towarzyszyć różne problemy i zaburzenia emocjonalne, a objawy te niekorzystnie wpływają na samopoczucie i jakość życia kobiet, na ich relacje interpersonalne i aktywność towarzyską oraz funkcjonowanie w domu, na zajęciach edukacyjnych i w sytuacjach zawodowych.
Zaburzenia miesiączkowania można podzielić ze względu na przyczynę ich pojawienia się oraz ich charakter. Najczęściej spotykane zmiany równowagi występowania miesiączki dotyczą regularności cykli, obfitości krwawień oraz występowania nasilonych dolegliwości bólowych.
U zdrowej osoby liczba oddechów w spoczynku wynosi 12–15 na minutę. Zaburzenia oddychania to nieprawidłowa częstość oddechów (zwolniony lub przyspieszony oddech), nieprawidłowa ilość nabieranego powietrza, nieregularne oddychanie, nieprawidłowa praca klatki piersiowej podczas oddychania, zmiany toru oddechowego. Przyspieszony oddech może być skutkiem wielu różnych chorób, ale także występować u osób zdrowych w związku z wysiłkiem fizycznym, emocjami, ostrym bólem lub gorączką.
Każdemu z nas zdarza się niekiedy zapomnieć, gdzie pozostawiliśmy na przykład klucze czy inne przedmioty. Jeśli przypomnimy sobie po kolei, co robiliśmy w tym czasie, to najczęściej odtworzymy gdzie je położyliśmy i uda się je odnaleźć. Takie zdarzenia, występujące sporadycznie, nie powinny budzić niepokoju. Natomiast człowiek z zaburzeniami pamięci nie jest w stanie odtworzyć wcześniejszych zdarzeń i odnaleźć zagubionego przedmiotu.
Zaburzenia ruchów oczu mogą być spowodowane uszkodzeniem ośrodków i szlaków zarządzających obuocznymi ruchami oczu na skutek chorób neurologicznych.
Upośledzenie smaku mogą powodować przebyte infekcje górnych dróg oddechowych. Miejscowe zmiany błony śluzowej jamy ustnej i języka zaburzają percepcję smaków, a choroby ślinianek zmniejszają nawilżanie kubków smakowych, co upośledza ich funkcję, a w efekcie - odczuwanie smaku.
Krótkotrwała utrata przytomności, która ma gwałtowny początek i samoistnie ustępuje po kilku–kilkunastu sekundach to omdlenie. Zasłabnięcie to inaczej stan przedomdleniowy – człowiek ma uczucie, że zaraz straci przytomność, ale nie musi dojść do omdlenia. Jeśli utrata przytomności trwa dłużej niż 20 sekund, może stanowić początek śpiączki, która jest ciężkim zaburzeniem świadomości. Omdlenie może być stanem łagodnym i występować u osób predestynowanych w szczególnych okolicznościach, np. po długotrwałym staniu w dusznym pomieszczeniu. Śpiączka jest zawsze stanem poważnym i stanowi zagrożenie życia, niezależnie od wywołującej ją przyczyny.
Najczęstszymi przyczynami zaburzeń w odczuwaniu zapachów są schorzenia laryngologiczne. Utrata powonienia może być spowodowana wadami rozwojowymi, infekcją górnych dróg oddechowych, zapaleniem alergicznym błony śluzowej nosa, zapaleniem zatok obocznych nosa, polipami, guzami nosa i gardła.
Zaburzenia węchu są zaburzeniami percepcji zapachów. Należą do nich np.: anosmia – całkowita utrata węchu, hyposmia – osłabienie węchu, parosmia – odczuwanie zapachu jako innego niż rzeczywisty (w tym phantosmia – halucynacje węchowe, kakosmia – opaczne odczuwanie zapachu jako cuchnącego), hyperosmia – zwiększenie wrażliwości na zapachy.
Zaburzenia widzenia najczęściej przybierają formę osłabienia ostrości wzroku, jednak mogą się także przejawiać zawężeniem pola widzenia, ubytkami w polu widzenia lub pojawieniem się różnego rodzaju dodatkowych wrażeń wzrokowych, takich jak mroczki lub błyski.
Dziennie wydzielamy około 1000–1500 ml śliny. Bez stymulacji największą ilość śliny wytwarza ślinianka podżuchwowa, śluzowo-surowicza.
Źrenica jest naturalnym otworem w tęczówce oka, który kontroluje dopuszczanie do jego wnętrza optymalnej ilości światła, czyli działa jak przesłona aparatu fotograficznego.
„Czerwone oko” jest jednym z najczęściej spotykanych objawów okulistycznych. Zwykle oznacza obecność stanu zapalnego. Zapalenie to może prowadzić do zaczerwienienia, łzawienia, pojawienia się patologicznej wydzieliny, świądu i/lub bólu oka.
Zaparcie to zbyt mała częstotliwość wypróżnień i towarzyszące temu objawy. Zaparcia są częste, a jeśli występują przewlekle, to najczęściej ich przyczyną są zaburzenia czynnościowe (czyli nie są związane z chorobą organiczną). Leczenie polega na wprowadzeniu nawyków sprzyjających prawidłowym wypróżnieniom: aktywności fizycznej oraz przyjmowaniu odpowiedniej ilości płynów i błonnika.
Zatorowość płucna jest wynikiem zwężenia lub zamknięcia tętnicy płucnej lub jej rozgałęzień przez materiał zatorowy.
Zawroty głowy i zaburzenia równowagi należą do częstych dolegliwości. Zgłasza je około 5–8% pacjentów zgłaszających się do lekarzy rodzinnych. W gabinetach laryngologicznych liczba chorych z zawrotami głowy sięga 10–15%.
Najczęściej pod tym określeniem rozumie się dwa różne rodzaje dolegliwości. Po pierwsze, może to być złudzenie (iluzja) ruchu wirowania, kołysania, unoszenia otoczenia w stosunku do ciała lub ciała w stosunku do otoczenia, bez zewnętrznej przyczyny ruchu. Pojawiają się nagle, często towarzyszą im nudności, niekiedy wymioty, chwiejność chodu. W drugim rodzaju zawrotów głowy pacjent ma złudzenie niestabilności, niepewności chodu, braku równowagi, obawy przed upadkiem.
Zawrót głowy jest to subiektywne odczucie wirowania otoczenia lub własnego ciała, któremu towarzyszą często oczopląs, zaburzenia równowagi oraz objawy wegetatywne (nudności, wymioty, bladość skóry).
Zespół hiperglikemiczno-hiperosmolalny to zaburzenie metaboliczne przebiegające ze znacznym odwodnieniem organizmu, powstające zwykle u starszych chorych na cukrzycę typu 2 w wyniku dużych glikemii, zwykle >600 mg/dl (33,3 mmol/l).
Zespół rakowiaka to zespół objawów występujących u chorych na rzadki rodzaj nowotworu, zwanego rakowiakiem. Rakowiak jest nowotworem neuroendokrynnym, co oznacza, że wydziela do krwi substancje biologicznie czynne (np. serotoninę, histaminę) powodujące różnorodne objawy.
Zgaga jest to uczucie palenia i pieczenia w klatce piersiowej i przełyku, za mostkiem, niekiedy dochodzące aż do gardła. Zgaga jest głównym, typowym objawem choroby refluksowej przełyku. Czasem zgaga może występować sporadycznie po spożyciu określonych pokarmów (np. po alkoholu, kawie, czekoladzie). Leczenie zgagi obejmuje modyfikację stylu życia oraz przyjmowanie leków.
Zmiany dermatologiczne u ciężarnych stanowią niejednorodną grupę objawów skórnych, które ze względu na specyfikę stanu jakim jest ciąża, stanowią częstą przyczynę zmartwień pacjentek i trosk lekarzy.
Rogówka mała to rogówka o średnicy (mierzonej w poziomie) równej lub mniejszej niż 10 mm (u noworodka <9 mm) w oku o prawidłowej wielkości.
Rogówka olbrzymia dotyczy częściej mężczyzn. Wada ta może mieć związek z zaburzeniami syntezy głównego białka rogówki – kolagenu, gdyż towarzyszy zazwyczaj chorobom o takim podłożu. Rogówka kulista charakteryzuje się uogólnionym ścieńczeniem rogówki na całym jej obszarze, przez co przybiera ona kształt kulisty.
Żółtaczka to objaw, który może towarzyszyć wielu różnych chorobom, także poważnym i wymagającym pilnego leczenia. Żółte zabarwienie skóry i białkówek oczu spowodowane jest odkładaniem się w tkankach nadmiaru bilirubiny. W każdym przypadku wystąpienia żółtaczki należy zgłosić się do lekarza.
w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 12 zł
Lekarz dla uchodźcy
Diabetolog - czym się zajmuje i jakie choroby leczy diabetolog?
Lekarz rodzinny - czym się zajmuje i jakie choroby leczy?
