Jak leczymy POChP?

Pytanie nadesłane do redakcji

Czy leczenie POChP Encortonem to dobry wybór?

Odpowiedziała

lek. med. Iwona Witkiewicz
specjalista chorób płuc
Ordynator Oddziału Chorób Płuc i Gruźlicy Specjalistycznego Szpitala im. Prof. A. Sokołowskiego w Szczecinie
Konsultant wojewódzki w dziedzinie chorób płuc i gruźlicy województwa zachodniopomorskiego

W przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc (POChP) inne jest leczenie stabilnej fazy choroby, a inne leczenie zaostrzeń.

W stabilnej fazie choroby oceniamy stopień jej ciężkości i włączamy leczenie proporcjonalnie do nasilenia choroby.

Wszystkim chorym, niezależnie od ciężkości objawów należy zalecić rzucenia palenia i ew. pomóc w tym, dobierając odpowiednie środki farmakologiczne. Wybieramy leczenie albo z grupy leków zawierających nikotynę, tzw. leczenie nikotynozastępcze albo leki niezawierające nikotyny. W przypadku silnych uzależnień, pod kontrolą lekarską można zastosować leki z obu tych grup jednocześnie. Warunkiem stosowania leczenia wspierającego rzucanie palenia jest chęć zaprzestania palenia ze strony chorego. Leki te nie są w stanie zastąpić motywacji chorego.

Leczenie POChP w okresie stabilnym opiera się głównie na lekach rozszerzających oskrzela krótko i długo działających, które w zdecydowanej większości występują w formie wziewnej.

Dla najlżej chorych wybieramy lek rozszerzający oskrzela: wziewny, krótko działający stosowany w razie duszności lub przed planowanym wysiłkiem.

Chorym z umiarkowaną fazą choroby zalecamy regularne stosowanie leków długo działających (12 lub 24 h). Mamy do dyspozycji trzy grupy takich leków (wziewne betamimetyki, wziewne antycholinergiki i doustne pochodne teofiliny); rozpoczynamy od jednego lub dwóch leków z różnych grup, dołączając, w miarę postępu choroby kolejne z następnych grup.

W ciężkiej fazie choroby u chorych z najniższymi wartościami FEV₁ w spirometrii do trzech leków rozszerzających oskrzela dokładamy wziewne leki steroidowe.

W najcięższych przypadkach, gdy do zaburzeń w spirometrii dołącza niewydolność oddechowa, stosujemy dodatkowo przewlekłą tlenoterapię domową lub nieinwazyjną wentylację mechaniczną.

W leczeniu stabilnej POChP nie zaleca się przewlekłego leczenia doustnym steroidami, a więc Encortonem.

Leczenia zaostrzeń

Pamiętać należy, że POChP przebiega z nagłymi zaostrzeniami wymagającymi najczęściej leczenia szpitalnego lub co najmniej intensyfikacji leczenia ambulatoryjnego. Zaostrzenie POChP charakteryzuje się:

• znacznym, gwałtownym nasileniem duszności
• zwiększeniem ilości odkrztuszanej plwociny
• zmianą charakteru plwociny ze śluzowego w ropny.

Zaostrzenie może się manifestować jednym, dwoma lub wszystkimi trzema objawami. W zaostrzeniu zwiększamy ilość leków stosowanych w leczeniu POCHP, zwiększamy, jeżeli to możliwe, dawki tych leków, a ponadto włączamy do leczenia antybiotyki i steroidy doustne. Steroidy doustne (np. Encorton) podajemy w takim wypadku w dawce 30-40 mg i stosujemy 7?14 dni.

Tak więc Encorton, niezbędny w leczeniu zaostrzeń POChP, nie powinien być stosowany w okresie stabilnym choroby, gdyż, jak wynika z licznych przeprowadzonych badań, korzyści uzyskiwane z takiego leczenia nie kompensują skutków jego działań niepożądanych ujawniających się przy długotrwałym leczeniu.