Pytanie nadesłane do redakcji
Dzień dobry, od niedawna męczy mnie odkrztuszanie wydzieliny przypominającej kurze białko; jest przezroczysta i rozciągliwa, bez zapachu. Czuję dyskomfort. Co to może być? Nie palę papierosów.
Odpowiedziała
lek. med. Iwona Witkiewicz
specjalista chorób płuc
Ordynator Oddziału Chorób Płuc i Gruźlicy Specjalistycznego Szpitala im. prof. A. Sokołowskiego w Szczecinie
Konsultant wojewódzki w dziedzinie chorób płuc i gruźlicy województwa zachodniopomorskiego
Kaszel pojawia się w ponad 100 jednostkach chorobowych, i to nie tylko w chorobach związanych bezpośrednio z układem oddechowym, ale także w chorobach serca, przełyku, tarczycy i innych narządów. W praktyce jednak różnicowanie przyczyn kaszlu sprowadza się do dziesięciu najpopularniejszych jednostek. Bardzo istotny w różnicowaniu jest czas trwania kaszlu. Kaszel trwający do 3 tygodni to tzw. kaszel ostry. Towarzyszy on najczęściej infekcjom dróg oddechowych, występuje także po zakrztuszeniu się ciałem obcym. Kaszel trwający od 3-8 tygodni to kaszel podostry, który pojawia się najczęściej po infekcjach "atypowych", czyli po zakażeniu Mycoplasma pneumoniae, chlamydiami rzadziej Legionella pneumophilla. Podostry lub niekiedy przewlekły gwałtowny kaszel towarzyszy też krztuścowi. Kaszel trwający powyżej 8 tygodni to kaszel przewlekły, który ma wiele przyczyn, a najczęstsze to:
- zespół ściekania wydzieliny po tylnej ścianie gardła (post nasal drip syndrom) - odpowiada on wg różnych statystyk za 8-70% przewlekłego kaszlu
- astma (25-60% przewlekłego kaszlu)
- refluks żołądkowo-przełykowy (5-40% przewlekłego kaszlu).
W zależności od wywiadu podawanego przez chorego należy wykonać mniej lub bardziej liczne badania, aby rozpoznać przyczynę kaszlu i wprowadzić skuteczne leczenie. Z pytania wynika, że kaszel pojawił się niedawno, co sugeruje kaszel ostry i najprawdopodobniej infekcję układu oddechowego. Brak gorączki oraz śluzowa wydzielina sugerują bardziej infekcję wirusową niż bakteryjną, bo ta ostatnia charakteryzuje się wydzieliną ropną (zieloną, brunatną) i mnogimi objawami ogólnymi, takimi jak gorączka, osłabienie bóle mięśniowe itp. Infekcja może dotyczyć zarówno dolnych dróg oddechowych (oskrzeli), ale również nosa lub zatok obocznych nosa, a kaszel może być wtórny, spowodowany ściekaniem wydzieliny po tylnej ścianie gardła.
W pytaniu nie podano, czy przyjmuje Pani/Pan na stałe jakieś leki, zwłaszcza leki na nadciśnienie, a to również częsta przyczyna kaszlu (kaszel polekowy najczęściej po lekach na nadciśnienie z grupy ACE). Nie znam również wieku chorego ani wywiadu w kierunku chorób, na które Pan/Pani choruje i co najważniejsze - nie wiem, czy miała Pani/Pan wykonany radiogram klatki piersiowej. Trudno mi więc odpowiedzieć jednoznacznie na zadane pytanie, co może być przyczyną tego kaszlu. Pewne jest, że jeżeli kaszel nie ustąpi (najpóźniej po sześciu tygodniach), ewidentnie wymaga on diagnostyki, zwłaszcza badania lekarskiego (szeroki wywiad i osłuchanie klatki piersiowej), być może również RTG klatki piersiowej, spirometrii, testów alergicznych, RTG zatok, czasem i innych badań (TK, bronchoskopia, badania serca), wynikających z dobrze zebranego wywiadu. Proponuję więc wizytę u lekarza.
Piśmiennictwo:
Antczak A. (red.): Pulmonologia. Medical Tribune POLSKAChazan R. (red.): Pneumonologia praktyczna. α-medica Press, Warszawa 2005