Pytanie nadesłane do redakcji
Co to jest parathormon? I co oznacza jego wysoki poziom we krwi?
Odpowiedziała
dr n. med. Ewa Krajewska-Siuda
endokrynolog, pediatra
Poradnia Endokrynologiczna
Centrum Medyczne Enel-Med
Centrum Leczenia Chorób Serca i Naczyń Unicardia
Parathormon (PTH) jest wytwarzany w przytarczycach. Postać wydzielana do krwi zbudowana jest z 84 aminokwasów (1-84 PTH), z czego 34 pierwsze aminokwasy odcinka N-terminalnego odpowiadają za właściwą aktywność biologiczną PTH. Jest jednym z głównych hormonów regulujących gospodarkę wapniowo-fosforanową poprzez wpływ na:
- metabolizm wapnia i fosforanów w kościach i nerkach - stymuluje uwalnianie wapnia i fosforanów z kości, aktywuje zwrotne wchłanianie wapnia w nerkach, jednocześnie zwiększa wydalanie fosforanów
- bierze udział w wytwarzaniu aktywnej formy witaminy D.
Najważniejszym czynnikiem regulującym wydzielanie PTH jest stężenie wolnych jonów wapniowych w płynie pozakomórkowym. Wskazaniem do oznaczenia PTH jest wykrycie nieprawidłowego stężenia wapnia lub fosforu. Wyniki należy interpretować zawsze w odniesieniu do stężenia wapnia, które powinno zostać zmierzone (koniecznie wraz z albuminą) w tej samej próbce.
Zwiększone stężenie PTH przemawia za nadczynnością przytarczyc. Różnicowanie, czy ma ona charakter pierwotny, wtórny czy trzeciorzędowy, a tym samym jakie powinno być dalsze postępowanie, zależy od stężenia wapnia , fosforu i innych specjalistycznych parametrów gospodarki wapniowo-fosforanowej.
Należy jednak pamiętać, że najczęstszą przyczyną nieznacznego zwiększenia stężenia parathormonu, przy prawidłowych poziomach wapnia i fosforu jest niedobór witaminy D3.
Reasumując, ocena gospodarki wapniowo-fosforanowej z doborem odpowiednich badań i ich interpretacją, wymaga konsultacji doświadczonego lekarza.