Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznał 9 lutego skargę kasacyjną jednej z nyskich przychodni od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego oddalającego skargę na decyzję Rzecznika Praw Pacjenta w sprawie stosowania przez placówkę praktyk naruszających zbiorowe prawa pacjentów w zakresie prawa do dokumentacji medycznej. Tym samym NSA ostatecznie potwierdził zasadność wydanej przez Rzecznika decyzji.
Naczelny Sąd Administracyjny. Fot. Sławomir Kamiński / Agencja Gazeta
We wspomnianej decyzji RPP uznał praktyki stosowane przez jedną z przychodni w Nysie za naruszające zbiorowe prawa pacjentów. Praktyki te polegały na ograniczeniu pacjentom dostępu do dokumentacji medycznej, które wynikało z zaprzestania udzielania świadczeń zdrowotnych na początku stycznia 2015 r. w związku z prowadzonym wówczas protestem lekarzy zrzeszonych w Federacji Związków Pracodawców Ochrony Zdrowia Porozumienie Zielonogórskie i nie zawieraniem przez nich umów z Narodowym Funduszem Zdrowia. Spowodowane tym zamknięcie Przychodni uniemożliwiało pacjentom ustne złożenie wniosku o udostępnienie dokumentacji medycznej.
Wątpliwości Rzecznika wzbudziły także stosowana przez przychodnię praktyka udostępniania dokumentacji medycznej osobie upoważnionej przez pacjenta wyłącznie na podstawie pisemnego upoważnienia. W ocenie Rzecznika brak możliwości ustnego złożenia przez pacjenta oświadczenia o upoważnieniu danej osoby do jego dokumentacji medycznej ograniczało prawa pacjentów do dokumentacji medycznej.
NSA nie uwzględnił zarzutów skargi kasacyjnej przychodni na tę decyzję RPP. Odnosząc się do działań placówki, związanych z zeszłoroczną styczniową akcją protestacyjną lekarzy, sąd wskazał, że ochrona zdrowia powinna mieć priorytet przed swobodą prowadzenia działalności gospodarczej, dlatego w tamtym czasie podmiot powinien zorganizować swoją działalność w taki sposób, aby dokumentacja medyczna była udostępniana pacjentom bez zbędnej zwłoki.
Odnosząc się do stosowanych przez przychodnię pisemnych upoważnień, NSA potwierdził stanowisko Rzecznika wskazując, że jeśli przepisy prawa nie określają formy danego zachowania, podmioty lecznicze nie mogą nakładać nowych obowiązków pacjentów. Z żadnego przepisy nie wynika, aby upoważnienie do dokumentacji medycznej musiało być udzielone w formie pisemnej. Dlatego podmiot leczniczy musi dopuścić możliwość takiego upoważnienia również w formie ustnej.
W związku z ograniczeniem pacjentom dostępu do dokumentacji medycznej, wynikającym z ubiegłorocznego styczniowego protestu lekarzy zrzeszonych w Federacji Porozumienie Zielonogórskie RPP wszczął w sumie 61 postępowań w sprawach praktyk naruszających zbiorowe prawa pacjentów.
Niektóre z placówek, podobnie jak nyska przychodnia, wniosły do wojewódzkich sądów administracyjnych skargę na decyzję Rzecznika uznającą stosowane przez nie praktyki za naruszających zbiorowe prawa pacjentów. Dotychczas sądy oddaliły 13 z 20 takich skarg sądy – uznając decyzje RPP za zasadne. Dodatkowo 3 skargi zostały przez sądy odrzucone (ze względu na niespełnianie wymogów formalnych), a 4 oczekują na wydanie wyroku.
