×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Co z 2 mln Polaków bez ubezpieczenia zdrowotnego?

Sejm

W celu wyjaśnienia dwumilionowej różnicy między liczbą osób zarejestrowanych w Centralnym Wykazie Ubezpieczonych (CWU) a liczbą ludności Polski oszacowaną przez Główny Urząd Statystyczny na 38 mln konieczne jest uwzględnienie szacunków GUS dotyczących czasowej migracji mieszkańców Polski za granicę – stwierdził wiceminister zdrowia Waldemar Kraska w odpowiedzi na interpelację poselską.


Wiceminister zdrowia Waldemar Kraska. Fot. MZ

  • 2 mln Polaków nie ma ubezpieczenia zdrowotnego, co znacząco ogranicza możliwości ich leczenia – zaznaczają posłowie
  • Część osób, które nie posiadają statusu ubezpieczonego w CWU ma podstawę do jego uzyskania, ale nie jest rejestrowana, gdyż nie dopełnia warunków formalnych – stwierdził wiceminister zdrowia
  • NFZ wszczyna postępowania w celu odzyskania poniesionych kosztów, gdy sfinansował świadczenie osobie, która nie posiada prawa do świadczeń opieki zdrowotnej. – W 2021 r. wydano 6641 decyzji obciążających świadczeniobiorców kosztami udzielonych świadczeń opieki zdrowotnej na kwotę 26 838,42 tys. zł – poinformował Kraska

Ministerstwo nie zna przyczyny

– Z danych NFZ wynika, że około 2 mln Polaków nie ma ubezpieczenia zdrowotnego, co znacząco ogranicza możliwości ich leczenia. W Konstytucji RP natomiast jest zapisane prawo każdego do ochrony zdrowia i zapewnienie przez władze publiczne obywatelom, niezależnie od ich sytuacji materialnej, równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych – zaznaczają posłowie.

W piśmie skrytykowano również „brak prac ministerialnych zmierzających do wyjaśnienia tak istotnego problemu” i poinformowano, że do parlamentarzystów przekazywane są informacje o rozziewie pomiędzy konstytucyjnymi zapisami a pełną opieką zdrowotną obywateli. – Wskazuje się wiele przyczyn takiego stanu rzeczy. Wykluczenie bardzo często wynika z niskiego statusu materialnego – wskazują posłowie.

Zwracają również uwagę na wysokie koszty składek po okresie przerwy w ubezpieczeniu – jak podają po roku przerwy jej wysokość wzrasta do 1685,30 zł. – Są to koszty nie do przyjęcia dla wielu Polaków, szczególnie w ostatnich pandemicznych latach, tracących pracę lub osiągających zmniejszone przychody – podkreślają.

W związku z tym posłowie zapytali ministra zdrowia m.in. o to, jakie działania zostaną podjęte do wyjaśnienia przyczyn braku ubezpieczeń zdrowotnych tak znacznej grupy osób, czy zostaną wprowadzone zmiany w wysokości składek zdrowotnych obywateli o niskim statusie materialnym oraz czy resort posiada informacje, co do liczby Polaków objętych opieką zdrowotną w państwach europejskich.

2,2 mln Polaków za granicą

Waldemar Kraska, sekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia, zaznaczył, że w celu wyjaśnienia dwumilionowej różnicy między liczbą osób zarejestrowanych w Centralnym Wykazie Ubezpieczonych (CWU) a liczbą ludności Polski oszacowaną przez Główny Urząd Statystyczny na 38 mln konieczne jest uwzględnienie szacunków GUS dotyczących czasowej migracji mieszkańców Polski za granicę. – Zgodnie z dostępnymi danymi w roku 2020 ponad 2,2 mln mieszkańców Polski przebywało czasowo za granicą co najmniej 3 miesiące i w związku z powyższym nie podejmowało starań w celu uzyskania tytułu do świadczeń opieki zdrowotnej w kraju – poinformował Kraska.

Wiceminister dodał, że część osób, które nie posiadają statusu ubezpieczonego w CWU ma podstawę do jego uzyskania, ale nie jest rejestrowana, gdyż nie dopełnia warunków formalnych. – W szczególności dotyczy to członków rodziny, często zgłaszanych do ubezpieczenia wstecznie dopiero w momencie konieczności skorzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej – zaznaczył.

Bezpłatny dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej posiadają również osoby nieubezpieczone o niskich dochodach (tj. osiągające dochód uprawniający do otrzymania pomocy społecznej), ale dopóki nie wystąpią o decyzję uprawniającą do korzystania ze świadczeń, wykazywane są jako osoby nieubezpieczone. – Dane dotyczące liczby wydawanych decyzji (8759 w roku 2021 r.) wskazują na niewielką skalę występowania przypadków konieczności skorzystania z tej formy zapewnienia prawa do świadczeń – stwierdził Kraska.

Wiceminister przypomniał, że niezależnie od uprawnień związanych z ubezpieczeniem, każdemu gwarantowane są bezpłatnie świadczenia zdrowotne udzielane w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego oraz podstawowe świadczenia istotne z punktu widzenia zdrowia publicznego – tj. związane z leczeniem chorób zakaźnych, uzależnień oraz chorób psychicznych.

Dodał, że zgodnie z założeniami reformy Polskiego Ładu podejmowane są działania mające na celu uszczelnianie systemu i obejmowanie obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego nowych kategorii osób, dotychczas nie podlegających temu obowiązkowi. – W wyniku ostatnio wprowadzonych zmian obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym objęto nowe grupy, tj. osoby powołane do pełnienia funkcji na mocy aktu powołania oraz prokurenci, które z tego tytułu pobierają wynagrodzenie – stwierdził Kraska.

Wiceminister poinformował również, że Ministerstwo Zdrowia ani Narodowy Fundusz Zdrowia nie dysponują danymi co do liczby Polaków objętych opieką zdrowotną w państwach europejskich, gdyż przepisy o koordynacji nie zobowiązują instytucji właściwych kraju ubezpieczenia do automatycznego przekazywania takich informacji instytucjom kraju posiadanego obywatelstwa.

– Dodatkowo należy zwrócić uwagę, że ze względu na bardzo dużą liczbę osób emigrujących rocznie z Polski na krótsze bądź dłuższe pobyty w innych państwach europejskich (ponad 2 mln rocznie) nie jest możliwe wyodrębnienie z tych danych liczby polskich obywateli i śledzenie sytuacji ubezpieczeniowej, skutkującej nabyciem prawa do opieki zdrowotnej w państwie zamieszkania lub pobytu – dodał.

System oparty na zasadzie solidarności społecznej

W kwestii zmiany wysokości lub zwolnienia ze składek zdrowotnych obywateli o niskim statusie materialnym Kraska zaznaczył, że obecnie system oparty jest na zasadzie solidarności społecznej i równym dostępie do świadczeń, a wysokość składki nie zależy od kalkulacji ryzyka zachorowania ani od wysokości kosztów poniesionych w związku z udzielaniem świadczeń opieki zdrowotnej.

– Dodatkowo, w przypadku wybranych grup o najniższych dochodach ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych przewiduje finansowanie składki z budżetu państwa, a nie ze środków własnych ubezpieczonego. Takie rozwiązanie przyjęto m.in. w odniesieniu do finansowania składek osób pobierających zasiłek stały z pomocy społecznej, osób pobierających specjalny zasiłek opiekuńczy czy bezrobotnych niepobierających zasiłku – wskazał wiceminister. – Ostatnie zmiany w zakresie składki wprowadzane do ustawy o świadczeniach, zgodnie z założeniami reformy Polskiego Ładu także miały na celu powiązanie wysokości składki dla przedsiębiorców z realnymi dochodami ubezpieczonego.

Odnosząc się do uwagi dotyczącej wysokich kosztów składek po okresie przerwy w ubezpieczeniu, Kraska podkreślił, że „przytoczona kwota nie jest kwotą składki, a opłatą dodatkową, której wysokość zależy od przerwy w ubezpieczeniu i która ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zawierania umowy o ubezpieczenie dobrowolne”. – Opłatę tą wprowadzono w celu uniknięcia sytuacji nadużywania tej formy, tj. zgłaszania do dobrowolnego ubezpieczenia tylko w przypadku konieczności skorzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej, ponoszenia kosztów składki za miesiąc, w którym osoba skorzystała ze świadczeń, a następnie rezygnowania z tego ubezpieczenia – dodał.

Kraska odniósł się również do pytania posłów o postępowania komornicze i inne wobec „odzyskania” kosztów leczenia pacjentów bez ubezpieczenia. Zaznaczył, że NFZ wszczyna postępowania w celu odzyskania poniesionych kosztów w przypadku, gdy sfinansował świadczenie opieki zdrowotnej osobie, która nie posiada prawa do świadczeń opieki zdrowotnej. – W roku 2021 wydano 6641 decyzji ostatecznych obciążających świadczeniobiorców kosztami udzielonych świadczeń opieki zdrowotnej na kwotę 26 838,42 tys. zł – poinformował.

08.09.2022
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta