Posługując się EKUZ, można skorzystać ze wszystkich świadczeń w krajach unijnych, jeśli lekarz orzeknie, że są one niezbędne. Karta działa wyłącznie w państwowych placówkach medycznych. Trzeba pamiętać, że w niektórych krajach za niektóre świadczenia trzeba zapłacić, mimo że w Polsce są one bezpłatne.
Fot. Adobe Stock / CasanoWa Stutio
Zgodnie z danymi NFZ Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego zapewnia podstawową opiekę medyczną w krajach unijnych, a także w państwach EFTA, jak Islandia, Liechtenstein, Norwegia czy Szwajcaria. Jeśli chodzi o Wielką Brytanię i Irlandię Północną, po brexicie osoby mające EKUZ nadal mogą na dotychczasowych zasadach korzystać ze świadczeń opieki zdrowotnej w czasie tymczasowego pobytu w Zjednoczonym Królestwie. Świadczenia zostaną im udzielone w razie nagłego zachorowania, wypadku, zaostrzenia objawów choroby przewlekłej itp.
EKUZ działa wyłącznie w państwowych placówkach medycznych. Na podstawie EKUZ przysługują w czasie pobytu w państwie członkowskim UE/EFTA wszystkie świadczenia, które lekarz uzna za niezbędne z medycznego punktu widzenia. Posługując się EKUZ, można zatem skorzystać ze wszystkich świadczeń – jeśli lekarz orzeknie, że są one niezbędne. Jakie świadczenia za granicą sfinansuje NFZ, zależy od kryteriów udzielania świadczeń w danym kraju. Za niektóre świadczenia, które w Polsce są bezpłatne, za granicą trzeba zapłacić.
Np. we Włoszech w momencie zagrożenia zdrowia pacjent z Polski z EKUZ ma prawo do takich samych świadczeń we włoskiej publicznej ochronie zdrowia jak obywatele Włoch. I na takich samych jak oni zasadach.
Za niektóre świadczenia we Włoszech trzeba jednak zapłacić, mimo że w Polsce są bezpłatne. Nie są one wtedy zwracane przez NFZ. Przykładowe, płatne świadczenia we Włoszech to np. wizyta u lekarza pierwszego kontaktu (do 36,15 euro za wizytę), wizyta u lekarza specjalisty (pacjent zapłaci część kosztów wizyty), leczenie stomatologiczne (pełny koszt wizyty). Leki mogą być objęte ryczałtem, darmowe, płatne w połowie lub w całości. Pełnopłatne leki mają dopisek „ticket” na rachunku. Ryczałt może zwrócić NFZ, jeśli pacjent złoży wniosek. Darmowe jest leczenie szpitalne. Za transport do szpitala we Włoszech trzeba zapłacić część kosztów.
Także w Niemczech za niektóre świadczenia trzeba zapłacić, mimo że w Polsce są bezpłatne. Wśród płatnych świadczeń w Niemczech jest pobyt w szpitalu – ok. 10 euro za dzień. Jeśli w ciągu roku łączna długość pobytów w szpitalu przekroczy 28 dni, pacjent zostaje zwolniony z dalszych opłat dziennych. Za świadczenia ponadstandardowe w szpitalu (np. pokój jednoosobowy, leczenie przez ordynatora) pacjent płaci we własnym zakresie. Odpłatność za leki i materiały opatrunkowe na receptę wynosi 10 proc. ceny, ale nie mniej niż 5 euro i nie więcej niż 10 euro. Odpłatność za środki lecznicze wynosi 10 proc. ceny i 10 euro za wypisanie środka leczniczego. Koszty leków bez recepty, takich jak środki przeciwbólowe lub syrop na kaszel, pacjent pokrywa w całości. Z opłat są zwolnione dzieci i młodzież do 18 lat oraz kobiety w ciąży.
Do transportu do szpitala na terytorium Niemiec obowiązuje dopłata w wysokości 10 proc., wynosząca nie mniej niż 5 euro i nie więcej niż 10 euro. W sytuacjach zagrożenia życia lub gdy lekarz uzna, że wymaga tego stan zdrowia pacjenta, transport jest bezpłatny.
W Hiszpanii leczenie w publicznych zakładach opieki zdrowotnej lub w szpitalach jest darmowe. Darmowy jest także transport na obszarze kraju – jeśli był niezbędny i został zalecony przez lekarza. Obowiązuje za to pełna odpłatność za leczenie stomatologiczne. Płatne są także leki. Jeśli są refundowane, pacjent pokrywa od 40 proc. do 60 proc. ich ceny, a emeryci od 10 proc. do 60 proc. ich ceny.
Wiele świadczeń jest bezpłatnych na Malcie – świadczenia udzielane w centrach medycznych i szpitalach, hospitalizacja w zakładzie publicznym, transport do publicznego szpitala lub ośrodka zdrowia na Malcie, leczenie stomatologiczne w nagłych przypadkach. Dostęp do bezpłatnej opieki stomatologicznej (poza przypadkami nagłymi) jest ograniczony. Z reguły jest ona udzielana prywatnie, za odpłatnością pacjenta. Pacjent pokrywa pełne koszty leków i protez, z wyjątkiem leków przepisanych podczas pierwszych trzech dni leczenia szpitalnego, które są wydawane bezpłatnie.
Z opłat za świadczenia i leki zwolnione są dzieci do 16 lat w Norwegii – z wyjątkiem opłat za materiały medyczne użyte w trakcie leczenia. Płatne świadczenia w Norwegii obowiązują za m.in. wizytę u lekarza pierwszego kontaktu (152 koron norweskich – 1 korona to około 0,38 zł), poradę specjalisty (ze skierowaniem 320 koron norweskich, bez skierowania 490 koron norweskich), leczenie stomatologiczne (płatne w 100 proc.). Leczenie stacjonarne w szpitalu jest bezpłatne. Transport pogotowia ratunkowego w nagłych przypadkach jest bezpłatny, w pozostałych naliczana jest zryczałtowana opłata w wysokości 133 koron norweskich za przejazd w jedną stronę.
NFZ podkreśla, że świadczenia dostępne na kartę EKUZ najczęściej nie obejmują zatem kosztów akcji ratunkowych w krajach UE/EFTA. Dlatego, jeśli np. ktoś uprawia sporty wiążące się z ryzykiem wypadku – przed wyjazdem do danego kraju powinien sprawdzić zasady udzielania pomocy na kartę EKUZ i rozważyć dodatkowe ubezpieczenie komercyjne.
EKUZ nie obejmuje zwykle także kosztów powrotu do kraju w związku z nagłym zachorowaniem (jedyny wyjątek może stanowić przesłanka ekonomiczna, gdy dalsze koszty leczenia na kartę EKUZ w kraju pobytu są wyższe niż koszty transportu).
Wydanie karty EKUZ jest darmowe.
