Izofluran (opis profesjonalny)

Działanie - Izofluran

Mechanizm działania
Anestetyk wziewny, trwały, bezbarwny płyn o eterowym zapachu. Izofluran jest niepalny podobnie jak jego mieszanina z tlenem. Temperatura wrzenia pod ciśnieniem 760 mm Hg wynosi 48,5°C, ciśnienie parowania w 20°C – 238 mm Hg. Współczynniki podziału wynoszą odpowiednio: krew/gaz – 1,43, mózg/krew – 2,6, olej/gaz – 90,80, tłuszcz/krew – 45. Charakteryzuje się szybkim początkiem działania i krótkim czasem eliminacji, głębokość znieczulenia zmienia się szybko zależnie od stężenia w mieszaninie gazowej. Lekko drażniący zapach może wpływać na szybkość indukcji, ale nie powoduje zwiększenia wydzielania śliny ani śluzu w drogach oddechowych, odruch gardłowy i krtaniowy szybko ulegają stłumieniu. Podczas indukcji znieczulenia następuje obniżenie ciśnienia tętniczego w wyniku zmniejszenia oporu obwodowego, w fazie podtrzymywania znieczulenia jest ono proporcjonalne do głębokości znieczulenia. Wraz z pogłębianiem znieczulenia dochodzi do hamowania czynności oddechowej z następową hiperkapnią. Izofluran działa słabo inotropowoujemnie. Pojemność minutowa serca utrzymuje się na stałym poziomie dzięki zwiększeniu częstotliwości rytmu serca. Wywiera zależne od głębokości znieczulenia działanie zwiotczające na mięśnie prążkowane i na mięsień macicy. Podczas głębokiego znieczulenia zwiększa przepływ mózgowy, może powodować wzrost ciśnienia wewnątrzczaszkowego. Działanie to może być zniesione przez hiperwentylację. Niezwykle rzadko powoduje zmiany w EEG i drgawki.

Farmakokinetyka
Niewielka ilość izofluranu jest metabolizowana w organizmie. W okresie pooperacyjnym 0,17% podanej dawki jest wydalane z moczem w postaci nietoksycznych metabolitów. Maks. stężenie fluorków w surowicy wynosi 3–4 µmol/l i występuje ok. 4 h po znieczuleniu, osiągając wartości prawidłowe po 24 h.

Wskazania do stosowania - Izofluran

Znieczulenie
Indukcja znieczulenia po podaniu krótko działającego anestetyku dożylnego oraz podtrzymywanie znieczulenia ogólnego.

Przeciwwskazania stosowania - Izofluran

Nadwrażliwość na izofluran lub inne wziewne anestetyki halogenowe, ryzyko wystąpienia hipertermii złośliwej (np. chorzy z miopatią), wstrząs.

Stany wymagające zachowania ostrożności
Ostrożnie w przypadku nadciśnienia wewnątrzczaszkowego, u osób z chorobą wieńcową.

Interakcje - Izofluran

Środki zwiotczające
Podobnie jak inne pochodne halogenowe nasila i wydłuża czas działania wszystkich środków zwiotczających, zwłaszcza z grupy niedepolaryzujących.

Podtlenek azotu
Stosowanie izofluranu w mieszaninie z podtlenkiem azotu zmniejsza jego MAC.

Działania niepożądane - Izofluran

Zależne od dawki działanie zmniejszające wentylację minutową i częstotliwość oddechów (należy stosować oddech wspomagany lub zastępczy). Podczas indukcji znieczulenia lekko drażniący zapach izofluranu może powodować kaszel, zatrzymanie oddechu, skurcz krtani. Obniżenie ciśnienia tętniczego proporcjonalne do głębokości znieczulenia. Słabe działanie inotropowe ujemne, bez wpływu na pojemność minutową serca. U osób z chorobą wieńcową zespół podkradania. Nieznacznie zwiększa wrażliwość m. sercowego na działanie arytmogenne egzogennych katecholamin. Uszkodzenie wątroby: od przejściowego zwiększenia aktywności enzymów wątrobowych do marskości wątroby (bardzo rzadko). W pojedynczych przypadkach zwiększenie stężenia karboksyhemoglobiny.

Ciąża i laktacja - Izofluran

Kategoria C. Nie przeprowadzono badań u kobiet dotyczących bezpieczeństwa stosowania w okresie ciąży oraz karmienia piersią, dlatego należy zachować ostrożność. W stężeniu nieprzekraczającym 0,75% może być stosowany do podtrzymywania znieczulenia do cięcia cesarskiego.

Dawkowanie - Izofluran

Sposób podawania
Podawać tylko przez specjalnie kalibrowane parowniki do izofluranu. Dawki dobierać indywidualnie w zależności od wieku i stanu klinicznego chorego. Do indukcji znieczulenia stosować po wstępnej dawce krótko działającego anestetyku dożylnego, w mieszaninie z tlenem lub z tlenem i podtlenkiem azotu.

U dorosłych i dzieci podawanie izofluranu rozpoczynać od stężenia 0,5%, następnie stopniowo zwiększać. Stosowanie stężenia 1,5–3% doprowadza do znieczulenia chirurgicznego w czasie ok. 7–10 min.

Dawka podtrzymująca wynosi 1–2,5%, jeśli izofluran jest stosowany w mieszaninie z podtlenkiem azotu, jeśli natomiast jest kojarzony tylko z tlenem, stosuje się stężenia o 0,5–1% większe.

Minimalne stężenie anestetyczne wynosi: dla wcześniaków urodzonych przed 32. tyg. ciąży 1,28%, dla noworodków 1,60%, 1.–6. mż. 1,87%, 6.–12. mż. 1,8%, 2.–5. rż. 1,6%, dla dorosłych 1,28–1,15%, dla osób w wieku podeszłym 1,05%. U osób dorosłych wartość MAC ulega zmniejszeniu z wiekiem: 20.–30. rż. 1,28%; 40.–50. rż. 1,15%.

Uwagi dla Izofluran

Sposób podawania
Izofluran może być podawany tylko przez osoby przeszkolone w stosowaniu znieczulenia ogólnego, w warunkach bezpośredniego dostępu do sprzętu i leków służących do resuscytacji krążeniowo-oddechowej oraz sztucznej wentylacji.

Przeczytaj też artykuły

• Sedacja i krótkotrwałe dożylne znieczulenie ogólne

Preparaty na rynku polskim zawierające izofluran