Belimumab (opis profesjonalny)

Działanie - Belimumab

Mechanizm działania
Ludzkie przeciwciało monoklonalne IgG₁λ , swoiste dla rozpuszczalnego ludzkiego białka stymulującego limfocyty B (BLyS, określane także jako BAFF i TNFSF13B), wytwarzane w liniach komórkowych ssaków metodą rekombinacji DNA. Wiąże się specyficznie z rozpuszczalnym białkiem BLyS i hamuje jego aktywność biologiczną. Białko BLyS pełni istotną rolę w różnicowaniu, aktywności i przeżyciu limfocytów B. Stężenie BLyS jest większe u chorych na toczeń rumieniowaty układowy (lub inne choroby autoimmunologiczne); wykazuje korelację ze stężeniem autoprzeciwciał i aktywnością choroby. Belimumab nie wiąże się bezpośrednio z limfocytami B, lecz przyłączając się do BLyS uniemożliwia przeżycie limfocytów B (w tym także limfocytów B autoreaktywnych), redukuje ich różnicowanie i syntezę autoprzeciwciał, a w konsekwencji zmniejsza nasilenie objawów choroby.

Farmakokinetyka
Belimumab jest podawany we wlewie i.v., osiąga c_max podczas trwania wlewu lub krótko po jego zakończeniu. Nie przeprowadzono badań biotransformacji leku; ponieważ belimumab jest białkiem, przewidywanym szlakiem metabolicznym jest rozkład do niewielkich peptydów i aminokwasów pod wpływem enzymów proteolitycznych.Końcowy t_1/2 wynosi 19,5 dnia.

Wskazania do stosowania - Belimumab

Toczeń rumieniowaty układowy
Leczenie uzupełniające u osób w wieku 5 lat i starszych z aktywnym, seropozytywnym toczniem rumieniowatym układowym (SLE) o dużej aktywności choroby (np. z obecnością przeciwciał przeciwko dsDNA i z małym stężeniem dopełniacza) pomimo stosowania standardowego leczenia.

Toczniowe zapalenie nerek
Leczenie skojarzone z podstawowymi lekami immunosupresyjnymi osób dorosłych z aktywnym toczniowym zapaleniem nerek.

Przeciwwskazania stosowania - Belimumab

Nadwrażliwość na którykolwiek składnik preparatu. Ze względu na brak badań, lek nie jest zalecany u chorych, u których występuje ciężki czynny toczeń OUN, zakażenie wirusem HIV, WZW typu B lub C obecnie albo w wywiadzie, hipogammaglobulinemia (IgG <400 mg/dl) lub niedobór IgA (IgA <10 mg/dl), a także po przeszczepieniu istotnego narządu (w tym po przeszczepieniu nerki) lub komórek układu krwiotwórczego/szpiku kostnego.

Inna terapia celowana ukierunkowana na limfocyty B
Nie badano stosowania belimumabu w skojarzeniu z inną terapią celowaną ukierunkowaną na limfocyty B; należy zachować ostrożność.

Ciężkie reakcje nadwrażliwości
W przypadku wystąpienia ciężkich reakcji nadwrażliwości należy przerwać podawanie leku i zastosować odpowiednie leczenie. W badaniach klinicznych ciężkie reakcje na wlew i.v. oraz reakcje nadwrażliwości obejmowały: reakcje anafilaktyczne, bradykardię, niedociśnienie, obrzęk naczynioruchowy i duszność; ryzyko ich wystąpienia było największe podczas podawania 2 pierwszych wlewów. Ze względu na możliwość wystąpienia opóźnionych reakcji chorzy powinni pozostawać w szpitalu pod nadzorem klinicznym co najmniej przez kilka godzin po podaniu wlewu.

Zakażenia
Należy zachować ostrożność rozważając zastosowanie belimumabu u chorych z przewlekłymi zakażeniami lub nawracającymi zakażeniami w wywiadzie. Nie należy rozpoczynać leczenia belimumabem u chorych z aktywnymi ciężkimi zakażeniami. Należy monitorować chorych, u których wystąpi zakażenie podczas leczenia belimumabem, należy również rozważyć przerwanie leczenia immunosupresyjnego do czasu wyleczenia zakażenia.

Gruźlica
Nie jest znane ryzyko związane ze stosowaniem leku u chorych z czynną lub utajoną gruźlicą.

Depresja i zachowania samobójcze
U osób leczonych belimumabem występowały zaburzenia psychiczne (depresja, myśli i zachowania samobójcze, w tym samobójstwa). Przed rozpoczęciem leczenia należy ocenić ryzyko wystąpienia depresji oraz samobójstwa u pacjentów na podstawie historii choroby oraz aktualnego stanu psychicznego, a następnie monitorować chorych w trakcie leczenia. Należy również pouczyć pacjentów oraz, w stosownych przypadkach, ich opiekunów, aby skontaktowali się z lekarzem w przypadku wystąpienia nowych lub nasilenia się istniejących objawów psychicznych, a u chorych, u których wystąpią takie objawy, należy rozważyć przerwanie leczenia.

Leukoencefalopatia wieloogniskowa
U chorych otrzymujących belimumab zgłaszano przypadki postępującej leukoencefalopatii wieloogniskowej; chorych należy monitorować w kierunku objawów mogących sugerować jej wystąpienie, a w przypadku jej podejrzenia przerwać leczenie.

Szczepionki zawierające żywe drobnoustroje
Brak badań dotyczących bezpieczeństwa klinicznego w przypadku równoczesnego podawania szczepionek, zawierających żywe drobnoustroje. Ze względu na mechanizm działania, belimumab może mieć niekorzystny wpływ na odpowiedź na szczepienie. Nie należy podawać szczepionek, zawierających żywe, atenuowane drobnoustroje równocześnie z belimumabem i w okresie 30 dni przed jego podaniem.

Ryzyko rozwoju nowotworów złośliwych
Belimumab może zwiększać ryzyko rozwoju nowotworów złośliwych. Należy zachować ostrożność przy rozważaniu rozpoczęcia leczenia u chorych z nowotworem złośliwym w wywiadzie oraz przy podejmowaniu decyzji o kontynuacji leczenia u chorych, u których rozpoznano chorobę nowotworową.

Osoby w podeszłym wieku lub z niewydolnością wątroby, dzieci
Nie określono bezpieczeństwa stosowania i skuteczności osób w podeszłym wieku ani z niewydolnością wątroby, jak również u dzieci do ukończenia 5. rż. z SLE i dzieci do ukończenia 18. rż. z aktywnym toczniowym zapaleniem nerek.

Interakcje - Belimumab

Brak badań in vivo dotyczących interakcji podczas stosowania z innymi lekami.

Niektóre izoenzymy cytochromu P-450 są hamowane poprzez zwiększone stężenie niektórych cytokin w przewlekłych stanach zapalnych. Nie ustalono, czy belimumab może wpływać pośrednio na te cytokiny. Nie można wykluczyć ryzyka pośredniego wpływu belimumabu na zmniejszenie aktywności cytochromu P-450. U osób przyjmujących leki, będące substratami cytochromu P-450 o małym indeksie terapeutycznym, z indywidualnym doborem dawki (np. warfaryny), należy rozważyć nadzór terapeutyczny podczas rozpoczynania lub kończenia leczenia belimumabem.

Działania niepożądane - Belimumab

Bardzo często: zakażenia bakteryjne (np. zapalenie oskrzeli, zapalenie pęcherza moczowego), biegunka, nudności.

Często: wirusowe zapalenie żołądka i jelit, zapalenie gardła, zapalenie jamy nosowej i gardła, wirusowe zapalenie gardła, leukopenia, reakcje nadwrażliwości, depresja, migrena, reakcje w miejscu wstrzyknięcia, bóle kończyn, reakcje na wlew i.v. lub wstrzyknięcie, gorączka.

Niezbyt często: reakcje anafilaktyczne, zachowania samobójcze, myśli samobójcze, obrzęk naczynioruchowy, pokrzywka, wysypka.

Rzadko: oddalone w czasie, nieostre reakcje nadwrażliwości typu późnego.

Przedawkowanie
Brak doświadczenia klinicznego z przedawkowaniem leku; 2 dawki do 20 mg/kg mc. podane w odstępie 21 dni nie powodowały zwiększenia częstości występowania ani stopnia nasilenia działań niepożądanych, w porównaniu z dawkami do 10 mg/kg mc. W razie przypadkowego przedawkowania należy obserwować chorego, a w razie potrzeby zastosować odpowiednie leczenie podtrzymujące.

Ciąża i laktacja - Belimumab

Belimumabu nie należy stosować w okresie ciąży, o ile nie jest to bezwzględnie konieczne. Kobiety w wieku rozrodczym muszą stosować skuteczną metodę antykoncepcji w trakcie leczenia oraz co najmniej przez 4 mies. po jego zakończeniu.

W badaniach na zwierzętach (małpach) potwierdzono, że lek przenika do mleka samicNależy podjąć decyzję o przerwaniu karmienia piersią lub rezygnacji z leczenia, uwzględniając korzyści z karmienia piersią dla dziecka i korzyści z leczenia dla matki.

Dawkowanie - Belimumab

I.v. we wlewie trwającym 1 h.

Dorośli i dzieci ≥5 lat. 10 mg/kg mc. w dniach 0, 14 i 28, a następnie co 4 tyg. Jeżeli po 6 mies. leczenia nie wystąpi poprawa kontroli choroby, wówczas należy rozważyć przerwanie stosowania leku. Przed rozpoczęciem wlewu można zastosować premedykację obejmującą lek przeciwhistaminowy z lekiem przeciwgorączkowym lub bez niego.

Nie określono bezpieczeństwa stosowania i skuteczności leku u dzieci w wieku <5 lat. Brak wystarczających danych dotyczących bezpieczeństwa i skuteczności stosowania leku u dzieci i młodzieży w wieku <18 lat w leczeniu ciężkiego aktywnego toczniowego zapalenia nerek.

Nie ma konieczności dostosowania dawkowania u chorych z niewydolnością nerek; zaleca się ostrożność u osób z ciężką niewydolnością nerek. Brak badań dotyczących chorych z niewydolnością wątroby; jest mało prawdopodobne, aby pacjenci z zaburzeniami czynności wątroby wymagali dostosowania dawek

Uwagi dla Belimumab

Nie przeprowadzono badań nad wpływem leku na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn, jednak właściwości farmakologiczne leku nie wskazują na jego potencjalny szkodliwy wpływ.

Przeczytaj też artykuły

• Toczeń rumieniowaty układowy

Preparaty na rynku polskim zawierające belimumab