Gastrolog (gastroenterolog) i gastrolog dziecięcy to lekarze zajmujący się diagnostyką i leczeniem chorób układu pokarmowego, gruczołów trawiennych i dróg żółciowych.
Fot. istockphoto.com
Gastrolog - czym się zajmuje, jak przebiega wizyta
Gastroenterologia, inaczej nazywana gastrologią, to dziedzina medycyny skupiająca się na chorobach układu pokarmowego (przełyku, żołądka, jelit), gruczołów trawiennych (trzustki i wątroby) oraz dróg żółciowych.
W trakcie wizyty gastrolog zbiera dokładny wywiad – pyta pacjenta o niepokojące objawy, stosowaną dietę, zmianę masy ciała, występowanie nudności i wymiotów, wygląd stolca, częstość wypróżniania, dolegliwości bólowe, choroby przewlekłe i przyjmowane leki.
W zależności od zgłaszanego problemu, gastrolog może wykonać lub zlecić dodatkowe badania diagnostyczne. Mogą to być, m.in.:
- morfologia krwi
- próby wątrobowe
- enzymy trzustkowe np. lipaza, amylaza trzustkowa
- testy oddechowe
- kolonoskopia
- USG jamy brzusznej
- rektoskopia
- gastroskopia
- badanie kontrastowe górnego lub dolnego odcinka przewodu pokarmowego
- endoskopia kapsułkowa
- badanie kału (pH, nadmiar tłuszczu, obecność jaj pasożytów)
- badanie mikroskopowe stolca
Gastroenterolog może również skierować pacjenta do innego specjalisty, np. onkologa lub do leczenia szpitalnego w celu wykonania dalszej diagnostyki lub zabiegu.
Po ustaleniu rozpoznania, lekarz dobiera leczenie. W przypadku niektórych dolegliwości ze strony układu pokarmowego, wystarczająca może być zmiana diety.
Często konieczne jest stosowanie leków – doraźnie lub przewlekle.
Gastrolog - jakie choroby leczy
Choroby diagnozowane i leczone przez gastroenterologa, to m.in.:
- choroby przełyku
- choroba refluksowa przełyku (refluks)
- zapalenie przełyku
- achalazja
- uchyłki przełyku
- grzybica przełyku
- rak przełyku
- przełyk Barretta
- choroby żołądka i dwunastnicy
- choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy
- zakażenie bakterią Helicobacter pylori
- dyspepsja (niestrawność)
- zapalenie błony śluzowej żołądka (zapalenie żołądka)
- uchyłki dwunastnicy
- ostra gastropatia krwotoczna (nadżerkowa)
- bezoary (ciała obce zalegające w żołądku)
- rak żołądka
- choroby jelita cienkiego
- celiakia (glutenozależna choroba trzewna)
- zespół krótkiego jelita (SBS)
- enteropatia z utratą białka
- zespół rozrostu bakteryjnego
- choroby jelita grubego
- zespół jelita drażliwego
- zaparcia czynnościowe
- zakażenie bakterią Clostridium difficile
- nieceliakalna nadwrażliwość na gluten
- uchyłki jelita grubego
- polipy jelita grubego
- wrzodziejące zapalenie jelita grubego
- choroba Leśniowskiego i Crohna
- rak jelita grubego
- choroby trzustki
- choroby pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych
- kamica przewodowa
- kamica żółciowa
- ostre i przewlekłe zapalenie pęcherzyka żółciowego (woreczka żółciowego)
- pierwotne stwardniające zapalenie dróg żółciowych (PSC)
- dysfunkcja zwieracza Oddiego
- rak pęcherzyka żółciowego
- choroby wątroby
- alkoholowe choroby wątroby
- niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby (NAFLD, MAFLD)
- autoimmunologiczne zapalenie wątroby
- zespół Gilberta
- ostra niewydolność wątroby
- polekowe uszkodzenia wątroby
- torbiele wątroby
- marskość wątroby
- ostra porfiria przerywana
- hemochromatoza (nadmiar żelaza)
- choroby pasożytnicze przewodu pokarmowego
- ostra biegunka infekcyjna
Objawy chorób gastrologicznych - kiedy zgłosić się do gastrologa
Większość objawów związanych z układem pokarmowym sugeruje potrzebę konsultacji gastroenterologicznej. Szczególną uwagę powinny zwrócić:
- ból brzucha
- niezamierzoną utratę masy ciała
- zażółcenie skóry i oczu (żółtaczka)
- krwawienie z odbytu i krew w kale
- zmieniony wygląd stolca
- smolisty, czarny stolec
- zaparcia
- zaburzenia połykania (dysfagia)
- nadmierne odbijanie, zgaga, wzdęcia lub gazy
- częste nudności i wymioty
- wodobrzusze
- biegunka.
Gastrolog dziecięcy - kiedy z dzieckiem do gastroenterologa
Gastroenterologia dziecięca to oddzielna specjalizacja lekarska, którą mogą wybrać lekarze po ukończeniu szkolenia z pediatrii.
Objawy mogące świadczyć o problemach gastrologicznych u dzieci mogą być podobne jak u dorosłych, jednak często pierwszym objawem jest nieprzybieranie masy ciała u dziecka. Inne ze zgłaszanych dolegliwości to: bóle brzucha, wymioty, stolce biegunkowe, zmiany w częstości wypróżnień.
W trakcie wizyty dziecka w gabinecie gastroenterologicznym lekarz zbiera wywiad – rozmawia z pacjentem (o ile to możliwe) oraz jego opiekunami. W przypadku małych dzieci, na wizytę warto zabrać kartę przebiegu ciąży. Obowiązkowo należy przynieść z sobą książeczkę zdrowia dziecka.
Najczęstszymi badaniami diagnostycznymi wykorzystywanymi w badaniu dzieci są badania krwi, moczu i stolca oraz USG jamy brzusznej.
Wśród częstych chorób leczonych u gastroenterologa dziecięcego znajdują się:
- ostra i przewlekła biegunka
- zaparcia
- celiakia
- przewlekłe wirusowe zapalenie wątroby (PZW)
- nieswoiste zapalenia jelit (ch. Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego)
Gastrolog na NFZ - skierowanie, czas oczekiwania na wizytę
Wizyta u gastrologa refundowana przez Narodowy Fundusz Zdrowia wymaga przedstawienia skierowania. Skierowanie można uzyskać od lekarza Podstawowej Opieki Medycznej (lekarza rodzinnego, internisty lub pediatry) lub innego lekarza, który świadczy usługi w ramach umowy z NFZ.
Czas oczekiwania na wizytę u gastrologa różni się w zależności od województwa i konkretnego ośrodka i wynosi średnio od kilkunastu miesięcy do nawet kilku lat. Dostępne terminy konsultacji w poradni gastroenterologicznej można sprawdzić na stronie NFZ.
Gastrolog prywatnie - koszt, dostępność specjalistów
Koszt prywatnej konsultacji gastrologicznej różni się w zależności od konkretnego miasta i specjalisty. Cena jednej konsultacji to średnio 250–300 zł za wizytę.
Badania są płatne dodatkowo. Koszt gastroskopii razem ze znieczuleniem to około 300 zł, za kolonoskopię trzeba zapłacić średnio 450–500zł, a za USG jamy brzusznej 100–150 zł.
Według danych Naczelnej Izby Lekarskiej, aktualnych w dniu publikacji tego artykułu, w Polsce jest 1135 lekarzy gastroenterologów wykonujących zawód, a specjalistów gastroenterologii dziecięcej – 112.
Szukasz gastrologa? Umów wizytę mp.pl
Masz dolegliwości, które Cię niepokoją? Pomoże Ci doradca medyczny mp.pl