Pytanie nadesłane do redakcji:
Gdzie i jak leczyć bleparospazmus, opadanie i zacisk powiek. Co to za choroba?
Odpowiedziała:
dr n. med. Dorota Włoch-Kopeć
Klinika Neurologii
Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum w Krakowie
Kurcz powiek (blepharospasm) jest jedną z najczęstszych postaci dystonii, czyli choroby polegającej na występowaniu niezależnych od woli skurczów mięśni. W przypadku kurczu powiek zajętymi mięśniami są mięśnie okrężne oczu. Choroba rozpoczyna się najczęściej u osób dorosłych, zazwyczaj po 50. roku życia, częściej występuje u kobiet.
Objawy są często poprzedzone uczuciem „piasku pod powiekami”, następnie z reguły pojawia się nasilone mruganie, w dalszej kolejności zamknięcie i silne zaciskanie powiek. Jasne światło najczęściej nasila dolegliwości. Kurcz powiek może także nasilać się w trakcie prowadzenia samochodu, czytania, oglądania telewizji. Natomiast mówienie czy śpiewanie mogą na krótko powstrzymać dolegliwości. Skurcz mięśni może być także zmniejszony poprzez dotknięcie kącika zewnętrznego oczodołu. Kurczowi powiek mogą towarzyszyć skurcze innych mięśni w obrębie twarzy i szyi.
Diagnozowaniem i leczeniem dystonii zajmują się neurolodzy, w celu potwierdzenia rozpoznania oraz rozpoczęcia leczenia należy udać się na konsultację neurologiczną.
W leczeniu kurczu powiek stosuje się leki, takie jak lewodopa, benzodiazepiny, baklofen. Gdy terapia farmakologiczna nie przynosi poprawy lub gdy leczenie jest źle tolerowane przez pacjenta, należy rozpocząć leczenie toksyną botulinową. Leczenie polega na wstrzykiwaniu toksyny botulinowej w zajęte mięśnie. Podanie toksyny trzeba powtarzać co jakiś czas, w zależności od szybkości nawracania objawów (okres między zastrzykami wynosi 3 miesiące lub więcej). Leczenie toksyną botulinową u większości chorych przynosi znaczną poprawę oraz jest dobrze tolerowane. Pacjenci, którzy nie odnoszą korzyści z leczenia toksyną botulinową, mogą być leczeni chirurgicznie. Zabieg polega na częściowym wycięciu mięśnia okrężnego oka.
Piśmiennictwo:
Fahn S., Bressman S.B.: Dystonia. Neurologia Merritta. Elsevier Urban & Partner. Wrocław 2008.Shannon K.M.: Zaburzenia ruchowe. Neurologia w praktyce klinicznej. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2006.
