Pytanie nadesłane do redakcji
Od 10 lat zmagam się z tzw. mroczkami. To znaczy, gdy patrzę na coś jasnego (kartka, niebo) widzę błyskające lekko "światełka" i półprzezroczyste okrągłe plamki. W wieku 12 lat po raz pierwszy miałem migrenę z aurą, która powtórzyła się kilkakrotnie. Lekarze powiedzieli, że przyczyn migreny może być wiele (alergia??). Szczerze powiedziawszy, te mroczki są trochę denerwujące. Czy istnieje jakaś skuteczna metoda w walce z mroczkami?? Pozdrawiam
Odpowiedział
dr med. Arkadiusz Pogrzebielski
Ośrodek Chirurgii Oka Prof. Zagórskiego w Krakowie
Oculus - Krakowskie Centrum Okulistyczne, Kraków
Scanmed, Szpital św. Rafała w Krakowie
Jedną z najczęściej spostrzeganych przez nas zmian w polu widzenia są zmętnienia („męty”) w ciele szklistym. Przybierają one bardzo różne kształty i opisywane są przez pacjentów jako latające „muszki”, „punkciki”, „plamki”, „niteczki”, „pajęczynki”, „siateczki”, „chmurki”, „robaczki” itp. Mogą być półprzezroczyste lub czarne. Zwykle poruszają się wraz z ruchami gałki ocznej i wykazują pewną bezwładność, tzn. w chwili zatrzymania oka, męty przesuwają się siłą bezwładności nieco dalej. Zmętnienia ciała szklistego są łagodne i nie leczy się ich. Nie ma dowodów naukowych na to, że reklamowane leki w postaci kropli lub preparatów doustnych rzeczywiście powodują „rozpuszczenie” mętów.
Mroczki w polu widzenia charakteryzują się tym, że poruszają się dokładnie wraz z ruchami oka i zatrzymują się wraz z jego zatrzymaniem. Wymagają one szybko konsultacji okulistycznej, wskazują bowiem na chorobę siatkówki.
Czym innym są błyski w oku. Najczęściej spotyka się fotopsje, które opisywane są przez pacjentów jako „błyskawice”. Ich przyczyną jest mechaniczne pociąganie siatkówki przez przylegające do niej ciało szkliste. Fotopsje powinny budzić niepokój i skłonić pacjenta do pilnej konsultacji okulistycznej.
Innym rodzajem błysków są fosfeny (zjawiska entoptyczne). Ich przyczyną może być mechaniczne uciskanie całej gałki ocznej lub szybkie ruchy oka (tzw. fosfeny Flicka). Czasami mogą być one skutkiem zaburzeń ukrwienia, niewydolności w układzie kręgowo-podstawnym lub zawału płata potylicznego mózgu, mogą one być również skutkiem działania niektórych leków, substancji psychoaktywnych, nadmiernej wentylacji płuc czy pola elektromagnetycznego.
Specyficznym rodzajem błysków są iluzje fortyfikacyjne (teichopsje), które mogą towarzyszyć migrenowym bólom głowy z aurą wzrokową lub aurze migrenowej bez bólu głowy. Wówczas swoim kształtem przypominają zygzakowate zarysy fortyfikacji, mogące się rozszerzać i przesuwać okrężnie w polu widzenia. Informacje na temat przyczyn migreny i sposobów leczenia można znaleźć w naszym serwisie dla pacjentów.
Ryc. USG gałki ocznej. W obrębie hiporeflektywnego ciała szklistego (czarny obszar w obrębie oka) widocznych jest kilka hiperreflektywnych (jasnych) zmętnienień (męty ciała szklistego).
