Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o działalności leczniczej oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez ministra zdrowia.
Fot. Jarosław Kubalski / Agencja Gazeta
Jak informuje Kancelaria Prezes Rady Ministrów, "zaproponowano rozwiązania, które usprawnią funkcjonowanie samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, zoptymalizują koszty ich działalności, a w konsekwencji zwiększą dostępność obywateli do usług medycznych. W praktyce większy nacisk zostanie położony na poprawę funkcjonowania publicznej służby zdrowia i bezpieczeństwo zdrowotne pacjentów".
Projekt noweli ustawy zakłada, że w przypadku wystąpienia ujemnego wyniku finansowego w Samodzielnym Publicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej ma on pokryć stratę netto we własnym zakresie, tj. przez zmniejszenie funduszu zakładu, a jeśli ten fundusz nie wystarczy na pokrycie całej straty, to wtedy podmiot tworzący będzie zobowiązany do pokrycia pozostałej części, jednak nie więcej niż do wysokości wynikającej z sumy straty netto i kosztów amortyzacji. Gdy SP ZOZ nie będzie w stanie samodzielnie pokryć straty netto, to możliwa będzie jego likwidacja.
Przewidziano zakaz zbywania podmiotom prywatnym akcji lub udziałów w spółkach kapitałowych z udziałem Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego, jeśli miałyby one utracić pakiet większościowy, czyli kontrolę nad podmiotami leczniczymi. Umożliwi to zahamowanie niekontrolowanego przez państwo procesu zbywania udziałów i akcji w ww. spółkach. Chodzi o zachowanie wpływu państwa na funkcjonowanie podmiotów leczniczych, tak aby każdemu można było zagwarantować konstytucyjne prawo do ochrony zdrowia.
Wprowadzono zakaz wypłaty dywidendy w spółkach kapitałowych, w których Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego bądź uczelnia medyczna mają ponad 51 proc. akcji lub udziałów. Zyski będą przeznaczone na inwestycje i podwyżki płac. Regulacja ta nie będzie miała zastosowania w stosunku do spółek, w których w dniu wejścia w życie ustawy, ww. podmioty publiczne nie miały 100 proc. udziałów albo akcji.
Na kierownika samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej nałożono obowiązek sporządzania raportu o sytuacji ekonomiczno-finansowej SP ZOZ. Będzie on przekazywany podmiotowi tworzącemu do końca maja każdego roku. Podstawą sporządzenia raportu będzie sprawozdanie finansowe za poprzedni rok obrotowy. Raport będzie zawierał prognozę sytuacji ekonomiczno-fiansowej na kolejne 3 lata obrotowe oraz analizę sytuacji ekonomiczno-finansowej za poprzedni rok obrotowy. Dokument ten będzie podstawą do dokonywania przez podmiot tworzący oceny sytuacji ekonomiczno-finansowej podmiotu leczniczego. Rozwiązanie to zapewni lepszy nadzór nad sytuacją finansową placówek medycznych i ustalaniem polityki zdrowotnej.
Przewidziano odejście od obowiązkowego posiadania przez podmiot medyczny umowy ubezpieczenia od zdarzeń medycznych (takie polisy są bardzo drogie przez co obciążają budżety placówek medycznych). Nie zwalnia to jednak podmiotu leczniczego od odpowiedzialności z tytułu zdarzenia medycznego – podmiot medyczny zawsze wstępuje w rolę ubezpieczyciela w przypadku braku takiego ubezpieczenia (mówi o tym ustawa o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta).
Jednym z ważniejszych rozwiązań będzie możliwość kupowania świadczeń opieki zdrowotnej przez samorząd terytorialny u podmiotów, dla których jest on organem tworzącym. W praktyce oznacza to, że samorząd będzie mógł kupować dodatkowe świadczenia dla swoich mieszkańców, na takich samych zasadach jak NFZ kontraktuje je dla wszystkich ubezpieczonych. Aby nie doszło do podwójnego finansowania tych samych świadczeń – przez NFZ i samorząd – dopuszczono finansowanie przez jst jedynie tzw. nadlimitów. Sfinansowanie świadczeń ponad kwotę gwarantowaną przez NFZ nie naruszy zasady równego dostępu do usług medycznych. Jednocześnie podmiot leczniczy, który zawarł umowę z samorządem będzie musiał informować o tym NFZ. Rozwiązanie to nie jest obowiązkowe, czyli nie będzie nowym zadaniem dla samorządu, co oznacza, że nie wymaga dodatkowych środków finansowych.
Zaproponowano, aby podmiot tworzący mógł przekazać prowadzony przez siebie SP ZOZ innemu samorządowi lub publicznej uczelni medycznej. Rozwiązanie to pozwoli na bardziej racjonale wykorzystywanie potencjału ochrony zdrowia, a także efektywnie zarządzanie posiadanymi zasobami kadrowymi i infrastrukturalnymi.
Projekt noweli ustawowej dopuszcza tworzenie SP ZOZ-ów przez Skarb Państwa reprezentowany przez ministra, centralny organ administracji rządowej albo wojewodę, jednostkę samorządu terytorialnego oraz publiczną uczelnię medyczną.
Zaproponowano także zmiany ułatwiające wykonywanie działalności leczniczej.
Zwolniono kierowników podmiotów leczniczych z obowiązku przekazywania Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz samorządom zawodów medycznych informacji o liczbie osób, które wykonują zawód medyczny na podstawie umów cywilnoprawnych albo jako praktykę zawodową. Uproszczono procedurę rejestracji podmiotu wykonującego działalność leczniczą. Zaproponowano, aby kierownik podmiotu leczniczego, niebędącego przedsiębiorcą, przeprowadzał konkurs na stanowisko swojego zastępcy. Obecnie taki konkurs przeprowadza podmiot tworzący. Propozycja ta upraszcza postępowanie konkursowe. Przewidziano również odstąpienie od obowiązku przeprowadzania co 6 miesięcy kontroli przez uczelnię medyczną w podmiocie leczniczym, dla którego jest ona podmiotem tworzącym (innych podmiotów tworzących taki obowiązek nie dotyczy).
Znowelizowana ustawa ma obowiązywać po 14 dniach od daty ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, z wyjątkiem jednego artykułu, który ma obowiązywać z dniem ogłoszenia.
