Do Rzecznika Praw Pacjenta stale wpływają zapytania pacjentów dotyczące sposobu postępowania w przypadku, gdy lekarz rodzinny odmawia wystawienia skierowania na badania laboratoryjne. Bartłomiej Chmielowiec, zauważając pogłębiający się problem niedostatecznej liczby działań profilaktycznych w ramach udzielanych świadczeń zdrowotnych, wystąpił w tej sprawie do Ministra Zdrowia.
Fot. Darko Stojanovic / Pixabay
Badania laboratoryjne winny być integralną częścią świadczeń medycznych realizowanych nie tylko w ramach świadczeń szpitalnych, ale w szczególności w podstawowej opiece zdrowotnej, gdzie pacjent otrzymuje pierwszy sygnał o konieczności nadzoru nad pewnymi obszarami swojego zdrowia – stwierdził Rzecznik w piśmie do Ministra Zdrowia.
Wszelkie zmiany mające prowadzić do zwiększenia liczby badań laboratoryjnych wykonywanych w celach profilaktycznych, powinny być zagwarantowane nie tylko przez odpowiedni poziom, lecz również właściwy sposób finansowania świadczeń diagnostyki laboratoryjnej – dodał Chmielowiec.
Rzecznik zwrócił się do Ministra Zdrowia o zajęcie stanowiska w zakresie możliwości zwiększenia dostępności do profilaktycznych badań diagnostycznych w podstawowej opiece zdrowotnej i możliwości przyjęcia prawnych gwarancji realizacji uprawnień pacjentów do badań okresowych. Dotychczasowe doświadczenie Rzecznika wskazuje na przypadki zaniechania kierowania pacjentów na badania profilaktyczne oraz konsultacje przez lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej.
Jak wynika z raportu Najwyższej Izby Kontroli, w latach 2015-2016 udział kosztów badań laboratoryjnych w kosztach świadczeń opieki zdrowotnej ogółem w kontrolowanych placówkach kształtował się na poziomie średnio 3,3 proc. Większość badań wykonywana była podczas dalszego etapu leczenia w przypadkach konieczności pogłębienia oceny stanu zdrowia (m.in. w szpitalu), w sytuacji kiedy na działania profilaktyczne było już za późno.
Rzecznik Praw Pacjenta już wcześniej zgłaszał Ministrowi Zdrowia swoje zastrzeżenia dotyczące projektu ustawy o podstawowej opiece zdrowotnej. W piśmie z maja br. zwracał uwagę na potrzebę wyodrębnienia w budżecie przeznaczonym na podstawową opiekę zdrowotną kwoty do wykorzystania tylko i wyłącznie na badania diagnostyczne.
Ponadto na potrzebę monitorowania środków przeznaczonych na finansowania badań laboratoryjnych zwracała uwagę Krajowa Izba Diagnostów Laboratoryjnych.
W opublikowanym stanowisku przekazanym Ministrowi Zdrowia wskazywano na konieczność utworzenia Centralnego Rejestru Badań Laboratoryjnych, umożliwiającego płatnikowi prowadzenie nadzoru i kontroli w zakresie liczby badań zleconych pacjentowi. W ocenie KIDL takie działanie zapewniłoby monitorowanie i ocenę profilaktyki, skuteczności i jakości procesu diagnostyki i stosowanej terapii.
