×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Komu najbliżej do 100 lat życia

ObserwatorFinansowy.pl

Trzeba się urodzić Japonką albo Włochem, aby mieć przed sobą najwięcej lat życia wśród światowych nacji. Rokowania dla mieszkańców Polski są słabsze, ale nadal mamy perspektywę poprawy. W wielu krajach europejskich oczekiwana długość życia przestaje już wzrastać, a nawet można obawiać się jej spadku.

Spodziewana długość życia, licząc od chwili narodzin, wzrosła w krajach europejskich z zaledwie 36 lat w połowie XIX wieku do 81 lat w 2016 r. – zauważa Veena S. Raleigh, ekspert brytyjskiego The King’s Fund we wstępie do opublikowanej przez OECD analizy trendów demograficznych jakie zachodzą w krajach europejskich – bo do nich głównie odnosi się to badanie – na tle innych najbardziej rozwiniętych krajów świata. Wyraźne są jednak różnice pod tym względem w krajach zachodnich na tle tzw. nowych krajów unijnych. W przypadku chłopców w 2016 r. wskaźnik oczekiwanej długości życia najwyższy był we Włoszech (81,0 lat), a najniższy na Litwie (69,5 lat). W przypadku dziewcząt wahał się on w granicach od 78,5 lat w Bułgarii do 86,3 lat w Hiszpanii. W Polsce wynosił on odpowiednio – 73,9 oraz 82,0 lata.

Różnice pod względem oczekiwanej długości życia pomiędzy zachodnią a wschodnią częścią Europy w ostatnich latach maleją, ale jest to proces bardzo powolny, zależny od długoterminowego działania takich czynników jak jakość życia, wyżywienia czy zakres ochrony zdrowia i pomocy społecznej. Wyrównywanie różnic maleje także z powodu generalnie słabnącego w krajach Unii Europejskiej – co dokumentuje Raleigh – trendu wzrostu oczekiwanych lat życia. W latach 2006 – 2011 spodziewana długość życia wzrosła w krajach Unii Europejskiej o 1,5 roku (w przypadku nowo narodzonych chłopców) i o 1,1 roku (w przypadku dziewcząt). Najsilniej wskaźnik ten podniósł się tam, gdzie wcześniej był on niższy. Np. w Estonii wzrósł on w tym czasie w przypadku chłopców z 67,6 lat do 71,4 lat, czyli aż o blisko 4 lata. W przypadku estońskich dziewcząt wzrost ten był nieznacznie wolniejszy – z 78,6 do 81,3 lat. Podobne zmiany nastąpiły w pozostałych krajach bałtyckich – na Łotwie i Litwie. W Polsce wskaźnik ten wzrósł w tym czasie z 70,9 do 72,5 lat w przypadku chłopców oraz z 79,7 do 81,1 lat w przypadku noworodków rodzaju żeńskiego.

W kolejnym przyjętym przez Raleigh okresie (lata 2011-2016) oczekiwana dla noworodków długość życia nadal wzrastała, ale już wyraźnie wolniej. W skali całej Unii Europejskiej zanotowany został wzrost o 0,9 roku (w przypadku chłopców) i tylko o 0,5 roku (w przypadku dziewcząt). W okresie tym przed kraje bałtyckie wyraźnie wysforowała się Malta. W Polsce przewidywana długość życia powiększała się znacznie szybciej niż przeciętnie w krajach Unii. W przypadku chłopców nastąpił wzrost z 72,5 lat w 2011 r. do 73,9 lat w 2016 r. w przypadku dziewcząt i z 81,1 lat w 2011 r. do 82,0 lat w 2016 r.

Na zahamowanie wskaźnika oczekiwanej długości życia szczególnie wpłynęły wyniki z lat 2014-2015, kiedy to w krajach Unii Europejskiej – po dekadach nieprzerwanego wzrostu – nastąpił demograficzny regres. W skali całej Unii oczekiwana długość życia chłopców obniżyła się o 0,2 roku, a w przypadku dziewcząt – o 0,3 roku. Również w Polsce wskaźnik ten zmalał w tym czasie – odpowiednio – o 0,2 oraz 0,1 roku.

Brakuje jednoznacznej interpretacji dlaczego właśnie w tym okresie nastąpiło zahamowanie słabnącego wprawdzie już wcześniej, ale nadal wzrostowego trendu wskaźnika oczekiwanej długości życia. Aby ją uzyskać potrzebne byłyby dogłębniejsze analizy stanu zdrowia całych społeczeństw w rodzaju Health Profile for England 2018. Opublikowane w 2018 r. wyniki badania (Recent trends in life expectancy across high income countries: retrospective observational study), na które powołuje się Veena Raleigh, wskazują m.in. na wzrost znaczenia skutków chorób zakaźnych i cywilizacyjnych, w tym układu krążenia, układu nerwowego. Do większej śmiertelności przyczynia się przede wszystkim stres i tryb życia.

Wyhamowanie przewidywanej długości życia widoczne jest nie tylko z opisanej wyżej perspektywy wnuka, ale także osób, które osiągnęły już 65. rok życia, czyli z perspektywy babci, bądź dziadka. Ten punkt widzenia jest interesujący nie tylko dla samych zainteresowanych, ale z pewnością także dla funduszy emerytalnych i instytucji zabezpieczenia społecznego. Daje on im bowiem odpowiedź na pytanie jak długi będzie okres życia przeciętnego emeryta.

Międzynarodowe różnice w tej dziedzinie zmniejszają się wprawdzie w Europie, ale są nadal duże. Najdłuższą perspektywę życia w wieku 65+ mają – jeśli chodzi o mężczyzn – mieszkańcy Malty (19,7 lat). Najkrótszą – tylko 14,0 lat – mieszkańcy Łotwy. W przypadku kobiet różnice te mieszczą się w graniach od 17,9 lat w Bułgarii do 23,7 lat we Francji. W Polsce przewidywany okres życia 65-letniego mężczyzny wynosił w 2016 r. 16,0 lat, a w przypadku kobiet – 20,5 lat.

Dynamika zmian w spodziewanej długości życia z punktu widzenia „dziadków” słabnie w ostatnich latach, podobnie jak w przypadku osesków. W latach 2006-2011 czas dalszego życia osoby w wieku 65 lat powiększył się w skali Unii Europejskiej o 0,9 roku zarówno w przypadku kobiet, jak i mężczyzn. W Polsce w tym czasie demograficzna perspektywa dla kobiet powiększyła się o 1,1 roku, a dla mężczyzn – o 0,9 roku.

W kolejnym, wyróżnionym w pracy OECD okresie (lata 2011-2016) wzrost zwolnił w skali Unii Europejskiej do 0,5 roku (w przypadku mężczyzn) i 0,3 roku (w przypadku kobiet). W Polsce przewidywania były nieco korzystniejsze (wzrost o 0,6 roku w przypadku zarówno kobiet, jak i mężczyzn). Lata 2014-2015, podobnie jak w przypadku nowo narodzonych, to okres pogorszenia wskaźników dla aktualnych (w 2016 r.) 65-latków. W przypadku mężczyzn przewidywana długość życia obniżyła się w skali UE w tym czasie o 0,3 roku (w Polsce o 0,2 roku), w przypadku kobiet o 0,4 roku (w Polsce o 0,3 roku).

14.03.2019
Zobacz także
  • 116-letnia Japonka najstarszą osobą na świecie
  • W wieku 113 lat zmarł najstarszy mężczyzna
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta