Astma zawodowa jest to szczególna postać astmy, której przyczyną jest narażenie na czynniki obecne w miejscu pracy. Ocenia się, że czynniki zawodowe mogą odrywać rolę u nawet 1 na 10 chorych na astmę. W większości wypadków pozostają nierozpoznane.
W typowych przypadkach astmy zawodowej objawy mogą nasilać się w czasie dni pracy, zmniejszając nasilenie w dni wolne i w czasie urlopu. Jednak w wielu przypadkach ten związek czasowy jest trudny do uchwycenia. W czasopiśmie "European Respiratory Journal", wydawanym przez Europejskie Towarzystwo Chorób Układu oddechowego (European Respiratory Society) opublikowano niedawno wytyczne dotyczące postępowania u chorych na astmę zawodową. Podkreślają one rolę właściwej diagnostyki tej często trudnej do leczenia postaci astmy. Warto podkreślić, że proces diagnostyczny zaczyna się od chorego – to jego obserwacje mają największe znaczenie dla lekarza i są podstawą do rozpoczęcia diagnostyki.
Rozpoznanie astmy zawodowej jest często trudne. Przydatne są m.in. testy wykrywające uczulenie, długotrwałe monitorowanie objawów, PEF i inne badania.
Leczenie farmakologiczne nie różni się najczęściej od innych postaci astmy, ale duże znaczenie ma unikanie zidentyfikowanych czynników szkodliwych. Niestety, czasami jest to niemożliwe i wówczas konieczna bywa zmiana miejsca zatrudnienia. Jeżeli pacjent podejrzewa, astma może mieć związek z wykonywanym przez niego zawodem, koniecznie powinien porozmawiać o tym z lekarzem.
Opracowano na podstawie:
Baur X, Sigsgaard T, Aasen TB i wsp. Guidelines for the management of work-related asthma. Eur Respir J 2012; 39: 529–545.
