W państwach Unii Europejskiej analizy efektywności szczepień przeciwko grypie prowadzone są od 2008 roku w ramach Influenza Monitoring Vaccine Effectiveness (I-MOVE) – sieci zrzeszającej krajowe ośrodki zaangażowane w zwalczanie grypy i współpracującej z European Center for Diseases Prevention and Control (ECDC).
Sezonowe szczepienie przeciwko grypie. Bielsko-Biała, 2010 r. Fot. Agnieszka Sadowska / Agencja Gazeta
W jednym z ostatnich numerów czasopisma „Eurosurveillance” opublikowano wyniki wieloośrodkowego badania kliniczno-kontrolnego nad dotychczasową skutecznością rzeczywistą (efektywnością) aktualnej 3-walentnej inaktywowanej szczepionki przeciwko grypie sezonowej – TIV. W badaniu wykorzystano dane pochodzące z 10 krajów europejskich, w których stosowano TIV (Niemcy, Francja, Węgry, Irlandia, Włochy, Portugalia, Hiszpania, Szwecja, Holandia oraz Polska), a gromadzone w ramach programu I-MOVE.
W analizowanym okresie, tj. od 5 października 2015 roku do 24 stycznia 2016 roku, zidentyfikowano 1933 osoby hospitalizowane z powodu objawów choroby grypopodobnej (ILI). Grupę przypadków utworzyło 348 pacjentów (5,7% szczepionych TIV), u których grypę potwierdzono laboratoryjnie w ciągu 7 dni od wystąpienia objawów, a grupę kontrolną 1585 (10% szczepionych), u których grypę wykluczono.
Dotychczasową skuteczność rzeczywistą TIV stosowanej w sezonie 2015/2016 w zapobieganiu zachorowaniom na grypę wymagającą hospitalizacji oszacowano w całej badanej populacji na 65,2% (95% CI: 41,9–79,1), a w podgrupie osób w wieku 18–64 lat na 42,2% (95% CI: od -16,6 do 71,3). Po uwzględnieniu poprawki na znane czynniki zakłócające skuteczność TIV wyniosła odpowiednio: 46,3% (4,9–69,7) i 45,2% (od -12,5 do 73,3). Natomiast nie udało się wstępnie oszacować skuteczności TIV w populacji osób w wieku ≥65 lat z uwagi na zbyt małą liczbę przypadków w tej grupie wiekowej. W dodatkowej analizie oceniono skuteczność TIV w zależności od szczepu wirusa grypy, która w całej populacji wyniosła: 44,4% (od -1,1 do 69,5) w zapobieganiu zachorowaniom na grypę wywołana przez wirus grypy typu A oraz 44,2% (od -3,1 do 69,8) w zapobieganiu zachorowaniom na grypę wywołaną przez szczep A(H1N1)pdm2009.
Autorzy badania zaznaczają jednak, że uzyskane wyniki należy interpretować ostrożnie, ponieważ w większości krajów europejskich tegoroczny sezon epidemiczny grypy rozpoczął się późno, a wielkość populacji, którą objęto badaniem jest nieduża, co skutkuje małą precyzją wyników z powodu względnie małej liczby potwierdzonych zachorowań na grypę. Bardziej wiarygodne dane będą odstępne pod koniec aktualnego sezonu epidemicznego grypy.