Etopiryna - tabletki

Jest to preparat złożony zawierający salicylany, w tym kwas acetylosalicylowy i etenzamid oraz kofeinę. Kwas acetylosalicylowy zaliczany jest do grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ). Podobnie jak wiele innych NLPZ wykazuje działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe, przeciwgorączkowe oraz hamujące agregację płytek krwi. Podstawą mechanizmu działania kwasu acetylosalicylowego jest hamowanie aktywności cyklooksygenaz (zarówno COX-1 jak i COX-2), enzymów biorących udział w syntezie prostaglandyn oraz tromboksanu z lipidów błon komórkowych. Prostaglandyny odgrywają znaczącą rolę w rozwoju stanu zapalnego, a tromboksan stymuluje agregację płytek krwi oraz skurcz naczyń krwionośnych (co może przyczyniać się do powstawania zakrzepów i zatorów). Zahamowanie zwiększonej syntezy prostaglandyn leży u podstaw przeciwbólowego i przeciwzapalnego działania kwasu acetylosalicylowego, a hamowanie syntezy tromboksanu u podstaw jego przeciwagregacyjnego działania.
Kwas acetylosalicylowy stosowany w małych dawkach (zwykle 75–150 mg na dobę) hamuje aktywność płytkowej COX-1. Prowadzi to do zahamowania syntezy tromboksanu, zmniejszenia zdolność płytek do agregacji i hamuje zależny od tromboksanu skurcz naczyń. Aktywność COX-1 hamowana jest przez kwas acetylosalicylowy w sposób nieodwracalny i utrzymuje się przez cały czas życia płytki krwi tj. około 9 dni. Działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne, zależne od hamowania aktywności indukowanej stanem zapalnym COX-2, wymaga stosowania większych dawek kwasu acetylosalicylowego (zwykle 2–6 g na dobę).
Kolejnym składnikiem preparatu jest etenzamid. Związek ten należy do pochodnych kwasu salicylowego (salicylanów) i podobnie jak kwas acetylosalicylowy wywiera działanie przeciwbólowe, głównie w bólach spowodowanych stanem zapalnym.
Zawarta w preparacie kofeina nasila przeciwbólowe działanie salicylanów. Działa też umiarkowanie pobudzająco na ośrodkowy układ nerwowy.

Preparat jest wskazany w bólach głowy oraz innych bólach o umiarkowanym nasileniu, zwłaszcza pochodzenia zapalnego.

Niestety, nawet jeżeli istnieją wskazania do stosowania preparatu, nie zawsze można go stosować. Nie możesz stosować preparatu jeżeli jesteś uczulony (wykazujesz nadwrażliwość) na którykolwiek składnik preparatu lub na inne salicylany.

Stosowanie preparatu jest przeciwwskazane, jeżeli kiedykolwiek wystąpiły u Ciebie napady astmy (tzw. astma aspirynowa), skurcz oskrzeli, nieżyt nosa, wstrząs, pokrzywka lub inne objawy nadwrażliwości po przyjęciu salicylanów lub niesteroidowych leków przeciwzapalnych (np. ibuprofen, ketoprofen, naproksen).

Stosowanie preparatu jest przeciwwskazane u osób:
­ • chorych na astmę oskrzelową, przewlekłe choroby układu oddechowego, alergiczny lub sezonowy nieżyt nosa lub obrzęk błony śluzowej nosa (zwiększone ryzyko napadu astmy, obrzęku naczynioruchowego lub pokrzywki po przyjęciu niesteroidowych leków przeciwzapalnych)
• z czynną lub nawracającą chorobą wrzodową żołądka i/lub dwunastnicy, stanami zapalnymi lub krwawieniami z przewodu pokarmowego (ryzyko nawrotu choroby wrzodowej i krwotoku z przewodu pokarmowego)
• z ciężką niewydolnością wątroby lub nerek
­• z ciężką niewydolnością serca
­• ze zwiększonym ryzykiem krwawienia (skaza krwotoczna, hemofilia, małopłytkowość, zaburzenia krzepnięcia krwi) lub stosujących równolegle leki przeciwzakrzepowe (np. warfaryna, heparyna)
­• z niedobóorem dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej
­• stosujących równolegle metotreksat w dawkach 15 mg na tydzień lub większych
oraz
• u kobiet w III trymestrze ciąży
• u kobiet w okresie karmienia piersią
• u dzieci do 16. roku życia, zwłaszcza w przebiegu zakażeń wirusowych (np. grypy lub ospy wietrznej), ze względu na ryzyko wystąpienia zespołu Reye’a, ciężkiego stanu prowadzącego do uszkodzenia wątroby i mózgu, mogącego stanowić zagrożenie życia.

Niektóre choroby i inne okoliczności mogą stanowić przeciwwskazanie do stosowania lub wskazanie do zmiany dawkowania preparatu. W pewnych sytuacjach może okazać się konieczne przeprowadzanie określonych badań kontrolnych.

Stosowanie preparatu w najmniejszej skutecznej dawce przez możliwie najkrótszy okres zmniejsza ryzyko wystąpienia działań niepożądanych.

Chorzy przyjmujący równolegle inne leki, przed zastosowaniem preparatu powinni skonsultować się z lekarzem, ponieważ konieczna może być zmiana dawkowania lub zaprzestanie przyjmowania określonego preparatu (zobacz akapit „Czy mogę stosować równolegle inne leki?”). W szczególności nie zaleca się stosowania preparatu w przypadku równoległego stosowania leków przeciwcukrzycowych z grupy sulfonylomocznika (ryzyko hipoglikemii) lub leków stosowanych w leczeniu dny moczanowej.

Należy zachować ostrożność jeżeli kwas acetylosalicylowy stosowany jest u osób:
• z zaburzeniami czynności nerek
• z młodzieńczym reumatoidalnym zapaleniem stawów i/lub toczniem rumieniowatym układowym oraz niewydolnością wątroby (nasilenie toksyczności salicylanów; należy kontrolować czynność wątroby).

Jeżeli podejrzewasz lub zdiagnozowano u Ciebie którykolwiek z powyższych stanów przed zastosowaniem preparatu skonsultuj się z lekarzem. Lekarz oceni czy oczekiwane korzyści przeważają nad możliwym ryzykiem i czy właściwe jest stosowanie preparatu w Twoim przypadku.

Preparat może powodować wydłużenie czasu krwawienia, w tym podczas zabiegu chirurgicznego lub po nim (dotyczy to również niewielkich zabiegów chirurgicznych, np. ekstrakcji zęba). Należy przerwać stosowanie preparatu 5–7 dni przed planowanym zabiegiem chirurgicznym, po wcześniejszej konsultacji z lekarzem.

Należy zachować ostrożność jeżeli preparat stosowany jest w przypadku krwotoków z dróg rodnych, obfitych krwawień miesiączkowych (mogą one ulec nasileniu), przez kobiety z wkładkami wewnątrzmacicznymi oraz u osób z nadciśnieniem tętniczym lub niewydolnością serca.

W okresie stosowania preparatu nie należy spożywać alkoholu, ponieważ alkohol zwiększa ryzyko wystąpienia działań niepożądanych dotyczących przewodu pokarmowego (owrzodzenia, krwawienia).

Szczególną ostrożność należy zachować jeżeli preparat stosowany jest przez osoby w podeszłym wieku. W tej grupie wiekowej istnieje nasilone ryzyko wystąpienia działań niepożądanych, takich jak krwawienie z przewodu pokarmowego lub jego perforacja, które mogą prowadzić do śmierci. Zwykle konieczne jest zmniejszenie dawki lub wydłużenie odstępów pomiędzy dawkami.

Należy zachować ostrożność stosując preparat u chorych pobudzonych psychoruchowo lub cierpiących na bezsenność.

Stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych, w tym preparatu, może powodować zaburzenia płodności u kobiet. Działanie to jest przemijające i ustępuje po zakończeniu leczenia.

Informacje dodatkowe o pozostałych składnikach preparatu:
­ preparat zawiera laktozę; osoby z nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy lub zespołem złego wchłaniania glukozy–galaktozy, nie powinny stosować tego preparatu.

Czy ten preparat ma wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów?
Nie stwierdzono wpływu preparatu na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania urządzeń/maszyn.

Preparat ma postać tabletek. Przeznaczony jest do stosowania doustnego. Stosuj preparat zgodnie z zaleceniami. Nie przekraczaj zaleconych dawek, ponieważ nie zwiększy to skuteczności działania leku, a może zaszkodzić Twojemu zdrowiu i życiu. Jeżeli masz jakiekolwiek wątpliwości dotyczące stosowania preparatu, skonsultuj się z lekarzem.

Dorośli i dzieci po 16. roku życia: 1–2 tabletek jednorazowo lub w razie potrzeby co 8 godzin. U dorosłych nie stosować więcej niż 6 tabletek na dobę.

Preparatu nie należy stosować dłużej niż kilka dni.

Sposób stosowania:
Preparat przeznaczony jest do stosowania doustnego. Tabletki należy przyjmować po posiłku, popijając dużą ilością wody.

W okresie ciąży nie stosuj żadnego leku bez konsultacji z lekarzem!
Bardzo ważne jest, aby przed zastosowaniem jakiegokolwiek leku w okresie ciąży lub w okresie karmienia piersią skonsultować się z lekarzem i wyjaśnić ponad wszelką wątpliwość potencjalne zagrożenia i korzyści związane ze stosowaniem danego leku. Jeżeli jesteś w ciąży lub planujesz ciążę, przed zastosowaniem preparatu skonsultuj się z lekarzem (zobacz ostrzeżenia zawarte w akapicie „Kiedy zachować szczególną ostrożność stosując preparat?”).
Stosowanie preparatu jest przeciwwskazane u kobiet w III trymestrze ciąży. Stosowanie kwasu acetylosalicylowego w I i II trymestrze ciąży, oraz u kobiet planujących ciążę, jest dopuszczone tylko na zlecenie lekarza w przypadkach, gdy po rozważeniu stosunku oczekiwanych korzyści dla matki do możliwego ryzyka dla płodu uzna on stosowanie preparatu za bezwzględnie konieczne (wyłącznie krótkotrwałe stosowanie małych dawek). Tylko lekarz może ocenić stosunek korzyści do ryzyka w Twoim przypadku.

Stosowanie preparatu u kobiet karmiących piersią jest przeciwwskazane.

Poinformuj lekarza o wszystkich przyjmowanych ostatnio lekach, również o tych, które są wydawane bez recepty.

Przeciwwskazane jest równoległe stosowanie kwasu acetylosalicylowego i metotreksatu w dawkach 15 mg na tydzień lub większych (możliwe zwiększenie stężenia metotreksatu i nasilenie jego toksycznego działania na szpik kostny, niekiedy ciężkie zatrucia prowadzące do śmierci).

Jeżeli stosujesz którykolwiek z niżej wymienionych leków, przed zastosowaniem preparatu skonsultuj się z lekarzem ponieważ konieczna może być zmiana dawkowania lub zaprzestanie przyjmowania określonego preparatu. Należy zachować szczególną ostrożność jeżeli stosowany jest:
• metotreksat w dawkach mniejszych niż 15 mg na tydzień (możliwe zwiększenie stężenia metotreksatu i nasilenie jego działań toksycznych na szpik kostny; lekarz może zalecić okresową kontrolę morfologii krwi)
• leki przeciwnadciśnieniowe, w tym inhibitory konwertazy angiotensyny, antagoniści angiotensyny oraz leki z grupy beta-blokerów (możliwe zmniejszenie skuteczności działania przeciwnadciśnieniowego)
• acetazolamid (inhibitor anhydrazy węglanowej, słaby lek moczopędny stosowany niekiedy w leczeniu np. jaskry; ryzyko nasilenia toksyczności acetazolamidu).
• leki przeciwzakrzepowe, takie jak warfaryna, heparyna (możliwe nasilenie działania przeciwzakrzepowego i wydłużenie czasu krwawienia; zwiększenie ryzyka krwotoku)
• kwas walproinowy (ryzyko nasilenia jego toksyczności oraz nasilenia działania przeciwagregacyjnego)
• leki moczopędne, np. furosemid (możliwe zmniejszenie skuteczności działania moczopędnego; możliwe nasilenie toksycznego działania furosemidu na narząd słuchu)
• inne niesteroidowe leki przeciwzapalne (równoległe stosowanie kwasu acetylosalicylowego i innych NLPZ nie jest zalecane z powodu zwiększonego ryzyka działań niepożądanych, zwłaszcza krwawienia z przewodu pokarmowego oraz uszkodzenia nerek)
• glikokortykosteroidy stosowane ogólnie, z wyjątkiem hydrokortyzonu stosowanego jako terapia zastępcza w chorobie Addisona (stosowanie z kwasem acetylosalicylowym zwiększa ryzyko wystąpienia choroby wrzodowej żołądka i/lub dwunastnicy oraz krwawienia z przewodu pokarmowego)
• glikokortykosteroidy stosowane ogólnie (należy skonsultować się z lekarzem w celu oddzielnego ustalenia dawki kwasu acetylosalicylowego w okresie stosowania steroidów i ponownie po zaprzestaniu ich stosowania)
• selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny, np. citalopram, paroksetyna, sertralina (zwiększone ryzyko krwawienia)
• leki przeciwcukrzycowe, np. insulina, pochodne sulfonylomocznika np. tolbutamid, chlorpropamid, glibenklamid (nasilenie ich działania, ryzyko hipoglikemii; nie należy stosować preparatu równolegle z pochodnymi sulfonylomocznika)
• leki zwiększające wydalanie kwasu moczowego z moczem, np. benzbromaron, probenecyd, sulfinpirazon (kwas acetylosalicylowy stosowany jednocześnie z lekami nasilającymi wydalanie kwasu moczowego, powoduje osłabienie działania tych leków; u chorych ze zmniejszonym wydalaniem kwasu moczowego preparat może spowodować napad dny moczanowej; nie należy stosować preparatu z lekami stosowanymi w leczeniu dny)
• digoksyna (ryzyko nasilenia działania digoksyny)
• leki trombolityczne, takie jak streptokinaza i altepaza oraz leki hamujące agregację płytek krwi, takie jak tyklopidyna, klopidogrel (możliwe nasilenie ich działania, wydłużenie czasu krwawienia i zwiększenie ryzyka krwotoku).

Spożywanie alkoholu zwiększa ryzyko wystąpienia działań niepożądanych dotyczących przewodu pokarmowego, w tym krwotoku. W okresie leczenia nie należy spożywać alkoholu.

Ze względu na zawartość kofeiny w preparacie należy zachować ostrożność jeżeli stosowane są następujące leki:
• uspokajające lub nasenne, np. barbiturany, leki przeciwhistaminowe (kofeina osłabia ich działanie; barbiturany przyspieszają metabolizm kofeiny)
• zwiększające częstotliwość rytmu serca, np. tyroksyna (kofeina nasila ich działanie)
• disulfiram, cymetydyna, doustne preparaty antykoncepcyjne (leki te hamują metabolizm kofeiny)
• inne substancje działające pobudzająco na ośrodkowy układ nerwowy (z grupy analeptyków) lub ergotamina (preparat może nasilać działanie tych substancji).
Preparat może być stosowany z wymienionymi powyżej lekami wyłącznie po konsultacji z lekarzem.

Jak każdy lek, również Etopiryna może powodować działania niepożądane, chociaż nie wystąpią one u wszystkich chorych stosujących ten preparat. Pamiętaj, że oczekiwane korzyści ze stosowania leku są z reguły większe, niż szkody wynikające z pojawienia się działań niepożądanych.

Mogą wystąpić działania niepożądane dotyczące przewodu pokarmowego, które obejmują: nudności, wymioty, niestrawność, ból brzucha, brak łaknienia, krwawienie z przewodu pokarmowego (w tym smoliste stolce, krwawe wymioty) oraz nasilenie lub nawrót choroby wrzodowej żołądka i/lub dwunastnicy, niekiedy z krwawieniem i perforacją, zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych, przemijające zaburzenia czynności wątroby, ogniskowa martwica komórek wątroby, tkliwość i powiększenie wątroby, szczególnie u chorych z młodzieńczym reumatoidalnym zapaleniem stawów, układowym toczniem rumieniowatym, gorączką reumatyczną lub wcześniej występującą chorobą wątroby. Możliwe: zawroty głowy, szumy uszne (mogą być objawem przedawkowania), zaburzenia słuchu, zaburzenia czynności nerek, martwica brodawek nerkowych, śródmiąższowe zapalenie nerek, białkomocz, obecność krwinek białych i czerwonych w moczu, wydłużenie czasu krwawienia i zwiększenie ryzyka krwawień (krwotok okołooperacyjny, krwawienia z dróg moczowo-płciowych, krwotok mózgowy), małopłytkowość, niedokrwistość w skutek mikrokrwawień z przewodu pokarmowego, leukopenia, agranulocytoza. U chorych z niedoborem dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej może wystąpić niedokrwistość hemolityczna. Mogą wystąpić reakcje nadwrażliwości (wysypka, pokrzywka, świąd) i reakcje anafilaktyczne, w tym stanowiący zagrożenie życia wstrząs anafilaktyczny, obrzęk naczynioruchowy (obrzęk twarzy, krtani, języka, gardła mogący utrudniać oddychanie), skurcz oskrzeli, napad astmy oraz ciężkie reakcje skórne.

Kofeina zawarta w preparacie może powodować nadciśnienie tętnicze, uczucie kołatania serca, zaburzenia rytmu serca, bezsenność.