Etomidat (opis profesjonalny)

Działanie - Etomidat

Mechanizm działania
Silny, krótko działający dożylny środek anestetyczny. Nie wykazuje działania przeciwbólowego. Jest pochodną imidazolu rozpuszczalną w tłuszczach. Działanie depresyjne na OUN etomidat wywiera za pośrednictwem kwasu γ-aminomasłowego (GABA). Zmniejsza przepływ mózgowy, ciśnienie wewnątrzczaszkowe i wewnątrzgałkowe, działa przeciwdrgawkowo. W przeciwieństwie do innych anestetyków nie zmniejsza przepływu nerkowego i powoduje niewielkie zmiany hemodynamiczne.

Famakokinetyka
W 78% wiąże się z białkami osocza. t_1/2 wynosi 1–5,4 h, a jego klirens 10–26 ml/kg mc./min. Metabolizm wątrobowy. 85% wydalane w postaci nieczynnych metabolitów przez nerki, a 2% w postaci niezmienionej. Początek działania 30–60 s po podaniu i.v., szczyt po 1 min, czas działania 3–10 min. Działa 12-krotnie silniej od tiopentalu i 4–5-krotnie silniej od metoheksytalu. Czas wybudzania po pojedynczej dawce etomidatu wynosi 3–12 min.

Wskazania do stosowania - Etomidat

Znieczulenie ogólne
Wprowadzenie do znieczulenia ogólnego i jego podtrzymywanie. Wywiera nieznaczny wpływ depresyjny na układ krążenia i układ oddechowy, dlatego jest polecany w kardiochirurgii, u chorych z niewydolnością serca oraz u osób starszych. Jest stosowany w neuroanestezji oraz do znieczuleń w warunkach ambulatoryjnych.

Przeciwwskazania stosowania - Etomidat

Nadwrażliwość na etomidat. Przeciwwskazane jest podawanie etomidatu dzieciom we wlewie ciągłym.

Interakcje - Etomidat

Depolaryzujące leki zwiotczające mięśnie
Nasila działanie depolaryzujących leków zwiotczających mięśnie.

Suksametonium
U osób z małą aktywnością cholinoesterazy osoczowej może wydłużyć czas działania suksametonium.

Leki uspokajające
Leki uspokajające nasilają działanie etomidatu.

Działania niepożądane - Etomidat

Podczas wstrzykiwania etomidatu u 30–75% pacjentów występują mioklonie. Może uczynnić ogniska padaczkowe. Etomidat hamuje czynność nadnerczy – blokuje hydroksylację C₁₁ i C₁₈, hamuje w sposób odwracalny wydzielanie kortyzolu i aldosteronu. U 25% pacjentów wstrzykiwanie i.v. etomidatu wywołuje ból. W zależności od dawki u 13–37% dochodzi do zakrzepowego zapalenia żyły, do której podawano lek. Nudności i wymioty po zastosowaniu etomidatu występują częściej niż po zastosowaniu innych leków znieczulających podawanych i.v. Mogą również wystąpić reakcje nadwrażliwości, kurcz głośni, zaburzenia rytmu serca.

Ciąża i laktacja - Etomidat

Kategoria C. Ostrożnie w okresie karmienia piersią.

Dawkowanie - Etomidat

Dawkę należy ustalać indywidualnie. Dawka w indukcji znieczulenia ogólnego u dorosłych wynosi 0,3–0,4 mg/kg mc. i.v., u osób w podeszłym wieku 0,15–0,2 mg/kg mc. i.v. Dawka podtrzymująca 0,25–1 mg/min w wlewie i.v.

Dzieci
U dzieci konieczne może być stosowanie większych dawek (o ok. 30%).

Zaburzenia czynności wątroby i/lub nerek, inne leki
U osób z upośledzoną czynnością wątroby lub które otrzymały neuroleptyk, opioid albo lek uspokajający konieczne może być zastosowanie mniejszej dawki etomidatu.

Uwagi dla Etomidat

Hamowanie czynności kory nadnerczy
Etomidatu nie należy stosować w długotrwałym wlewie, ponieważ hamuje czynność nadnerczy, co może doprowadzić do ich niedoczynności. W przypadku depresji kory nadnerczy jako antidotum podaje się kortykosteroidy.

Lek może upośledzać zdolność do prowadzenia pojazdów mechanicznych i obsługi urządzeń mechanicznych w ruchu.

Przeczytaj też artykuły

• Sedacja i krótkotrwałe dożylne znieczulenie ogólne

Preparaty na rynku polskim zawierające etomidat