Antytrombina III (ludzka)

Antytrombina należy do grupy leków przeciwzakrzepowych. Z punktu widzenia budowy chemicznej jest glikoproteiną, czyli białkiem związanym z cząsteczkami cukrów. Jest jednym z najważniejszych naturalnych inhibitorów (substancji hamujących) układu krzepnięcia krwi.
Proces krzepnięcia krwi nazywany jest niekiedy kaskadą krzepnięcia, gdyż jest złożony i przebiega wieloma etapami, następującymi jeden po drugim. Po uszkodzeniu naczynia płytki krwi przylepiają do ściany naczynia w okolicy uszkodzenia, a następnie zlepiają między sobą, tworząc pierwotny czop hemostatyczny, który wstępnie hamuje wypływ krwi. Jest on jednak nietrwały i musi ulec wzmocnieniu. W tym celu płytki krwi stymulują lokalną produkcję fibryny (włóknika), który tworzy rozbudowane sieci wzmacniające czop płytkowy. W wyniku tych procesów powstaje skrzep płytkowo-włóknikowy.
Ciekawym zjawiskiem jest mechanizm tworzenia fibryny. Włókna fibryny mają dużą zdolność tworzenia sieci, nie mogą więc znajdować się w naczyniach krwionośnych w gotowej postaci, gdyż zatkałyby te naczynia. Dlatego we krwi znajduje się prekursor fibryny – nieczynne białko zwane fibrynogenem, które w razie potrzeby zostaje przekształcone do fibryny. W procesie tej aktywacji bierze udział kilkanaście białek, tzw. czynników krzepnięcia. Mogą to być białka znajdujące się w osoczu krwi lub zawarte w błonach komórek (tzw. czynnik tkankowy). Czynniki krzepnięcia oznaczane są cyframi rzymskimi i tak, na przykład czynnik I to fibrynogen. Niektóre czynniki krzepnięcia (tzw. zespół protrombiny, czyli czynniki II, VII, IX i X) wytwarzane są w wątrobie, a w procesie tym niezbędny jest udział witaminy K.
Czynniki krzepnięcia podlegają procesom hamowania, np. przez antytrombinę – polipeptyd wytwarzany w wątrobie, który działa hamująco na zaktywowane czynniki krzepnięcia, w tym trombinę (czynnik II) oraz czynniki Xa i IXa. Aktywność antytrombiny znacząco wzmaga heparyna, a równocześnie działanie heparyny zależy od obecności antytrombiny.
Preparaty antytrombiny III uzyskuje się z osocza ludzkiego.
Wskazaniami do stosowania leku są: Wrodzony lub nabyty niedobór antytrombiny III – zapobieganie zaburzeniom zakrzepowym i zakrzepowo-zatorowym oraz ich leczenie, gdy aktywność osoczowa antytrombiny wynosi <70% normy (w czasie zabiegów chirurgicznych, ciąży i porodu u chorych z wrodzonym niedoborem antytrombiny III, w przypadku braku reakcji lub niewystarczającej reakcji na działanie heparyny, istniejącego lub zagrażającego zespołu wykrzepiania wewnątrznaczyniowego, istniejących lub zagrażających zakrzepów u chorych na zespół nerczycowy albo zapalne choroby jelit, w razie interwencji chirurgicznych lub krwotoku u chorych z zaawansowaną niewydolnością wątroby).
Biologiczny okres półtrwania antytrombiny III wynosi ok. 3 dni.

Preparaty na rynku polskim zawierające antytrombina III (ludzka)