Pytanie nadesłane do redakcji
We wrześniu 2012 roku laserowano mi odwarstwioną siatkówkę. Gałkę oczną wypełniono gazem C3F8. Do dziś pozostały mi w oku bąbelki tego gazu. Powoduje to (prawdopodobnie) utrudnione widzenie, nieostre w obszarze nóg. Podczas czytania mogę podnieść tekst w dobre pole widzenia, podczas jedzenia odsunąć się od talerza, ale gdy schodzę ze schodów lub przechodzę wśród jakichś przeszkód utrudnia mi to bezpieczne poruszanie się. Ponieważ jeszcze pracuję, obawiam się wypadku, bo nie zawsze mogę iść tak powoli, żeby upewnić się, co mam przed nogami. Co mogę zrobić, aby resztki gazu C3F8 w oku się wchłonęły? Pozdrawiam, Tadeusz P.
Odpowiedział
dr med. Arkadiusz Pogrzebielski
Ośrodek Chirurgii Oka Prof. Zagórskiego w Krakowie
Oculus - Krakowskie Centrum Okulistyczne, Kraków
Scanmed, Szpital św. Rafała w Krakowie
W trakcie chirurgicznych zabiegów mających na celu przyłożenie odwarstwionej siatkówki lub otworu w plamce często podaje się gaz do komory ciała szklistego oka. Jego zadaniem jest utrzymanie siatkówki w odpowiednim miejscu (tzw. tamponada wewnętrzna) do czasu aż wytworzy się blizna i siatkówka na trwałe przylegnie do podłoża.
Poszukiwania odpowiedniego gazu, który nie byłby toksyczny, nie rozpuszczał się w wodzie, utrzymywał odpowiednio długo w gałce ocznej i był obojętny chemicznie dla tkanek oka doprowadziły do wynalezienia sześciofluorku siarki (SF6) oraz gazów perfluorokarbowanych (np. C2F6, C3F8, C4F8 czy C4F10). Stosowanie tych gazów stało się integralną częścią operacji na siatkówce (np. witrektomii). Oktafluoropropan (C3F8) należy do częściej stosowanych gazów.
Wspomniane gazy podane w niewielkich ilościach zwiększają swoją objętość i wchłaniają się z oka w różnym tempie, umożliwiając w tym czasie przyłożenie się siatkówki. Na przykład, SF6 rozszerza się 2–2,5-krotnie i utrzymuje się przez 7–10 dni. C2F6 rozszerza się po podaniu do gałki ocznej 3,3-krotnie i utrzymuje w oku przez 12 dni. C3F8 rozszerza się 4-krotnie i utrzymuje w gałce ocznej przez 35 dni, według innych producentów tamponada tym gazem utrzymuje się nawet 42–65 dni.
Nie ma możliwości skrócenia czasu utrzymywania się tego gazu. Należy jednak spodziewać się, że ostatecznie samoistnie wchłonie się on z wnętrza gałki ocznej, nie pozostawiając śladu.
A zatem zaburzenia widzenia w części pola widzenia mogą być spowodowane przez obecność gazu wewnątrz gałki ocznej – mają one jednak charakter przejściowy. Natomiast istnieje również możliwość, że uszkodzenia siatkówki, z powodu których konieczne było wykonanie zabiegu operacyjnego, pozostawią trwałe zaburzenia w części pola widzenia.
Proponuję przedyskutować z prowadzącym lekarzem, czy odczuwane przez Pana dolegliwości są skutkiem obecności gazu, czy też przebytego odwarstwienia siatkówki.