Postępowanie
Pamiętaj!
Pamiętaj, na każdym etapie postępowania możesz poprosić o radę dyspozytora medycznego 999.Upewnij się, że można bezpiecznie podejść do poszkodowanego.
Jeśli uważasz, że nie jest bezpiecznie – nie podchodź! Wezwij służby ratunkowe i poczekaj.
Uważaj na krew! Przez kontakt z nią możesz zarazić się poważnymi chorobami.
Jeżeli nie znasz poszkodowanego, bezpieczniej uznać, że może być ich nosicielem:- załóż rękawiczki jednorazowe (nitrylowe lub lateksowe – znajdziesz je np. w apteczce samochodowej)
- możesz użyć worków foliowych, jeśli nie ma w nich otworów, przez które dostanie się krew
- uważaj, aby krew nie dostała Ci się do oka, nosa lub ust
- jeśli nie masz możliwości zabezpieczenia się przed kontaktem z krwią, możesz pomóc poszkodowanemu przez podanie opatrunku i wytłumaczenie, co ma zrobić
Zatamuj krwawienie
- poleć poszkodowanemu, aby usiadł na ziemi
- w czasie gdy będziesz szukać opatrunku lub rękawiczek, poleć mu, aby mocno uciskał ręką miejsce krwawienia
- opatrunkiem może być gaza jałowa, zwinięty bandaż, części garderoby (np. zwinięte skarpety, koszulka)
- uważaj na duże chłonne materiały (np. ręcznik), które mogą wchłaniać znaczną ilość krwi, nie tamując krwawienia
- uciśnij bezpośrednio miejsce krwawienia, używając opatrunku lub ręki
- jeśli potrafisz, umocuj opatrunek bandażem, nie zmniejszając ucisku na ranę (jeśli nie potrafisz lub nie masz bandaża – pozostań przy ucisku ręcznym)
- jeśli poszkodowany nadal krwawi, popraw ucisk i dokładaj kolejne warstwy opatrunku
- nie zwalniaj ucisku
- jeśli masz możliwość, możesz przyłożyć zimny okład obok opatrunku (bez usuwania opatrunku)
- odciętą lub oderwaną częścią ciała zajmiesz się później
Wezwij zespół ratownictwa medycznego (999 lub 112):
- powiedz dyspozytorowi, skąd dzwonisz (miasto, adres, opis nietypowego miejsca) oraz że poszkodowany ma krwotok z rany i doszło do amputacji (odcięcia lub oderwania części ciała)
- nie rozłączaj się z dyspozytorem
- ustaw telefon w trybie głośnomówiącym
- pozostań z poszkodowanym do przyjazdu zespołu ratownictwa medycznego
- nie podawaj poszkodowanemu żadnych leków, nie pozwól jeść ani pić
- jeżeli pomimo mocnego ucisku i dołożenia warstwy opatrunku, krwawienie nadal jest silne (tzn. wylewa się przez wszystkie warstwy opatrunku uciskowego), użyj opatrunku hemostatycznego lub opaski uciskowej (jeśli są dostępne i wiesz jak je zastosować)
Jeśli osoba, która ma krwotok:
- jest bardzo blada
- poczuje nagłe osłabienie
- zacznie przysypiać, dziwnie się zachowywać lub tracić przytomność
- obleje się potem
W oczekiwaniu na przyjazd zespołu ratownictwa medycznego
- ułóż poszkodowanego na plecach i jeśli nie podejrzewasz urazu kręgosłupa, z uniesionymi nogami
- poinformuj dyspozytora medycznego o pogorszeniu stanu poszkodowanego
- rozmawiaj z nim, aby kontrolować jego przytomność
- kontroluj miejsce krwawienia, nie zmniejszaj ucisku
- jeśli straci przytomność, przejdź do /hiperłącze do nieprzytomny/
Poszukaj amputowanej (odciętej, oderwanej) części ciała (część kończyny, innej części ciała lub oderwanej skóry) lub poproś kogoś, aby to zrobił
- nawet jeśli amputowana część ciała jest bardzo zniszczona – postępuj według poniższych wskazówek
- amputowaną część ciała zabezpiecz opatrunkiem (tak jak ranę, ale nie musisz go mocno dociskać)
- amputowaną część ciała zabezpieczoną opatrunkiem włóż do szczelnego foliowego worka lub szczelnie zabezpiecz folią
- jeśli istnieje możliwość, tak zabezpieczoną część ciała, umieść w pojemniku z wodą z lodem (nigdy samym lodem) lub schłodź pakietami schładzającymi
- ważne, aby amputowana część ciała nie miała bezpośredniego kontaktu z lodem lub pakietami schładzającymi
- temperatura schładzania powinna wynosić około 4℃
- zabezpieczoną amputowaną część ciała przekaż ratownikom
- po wszystkim dokładnie umyj i zdezynfekuj ręce
