Definicja i zastosowanie
Żele schładzane stosuje się w postaci okładów z woreczków z kilkuwarstwowej, wytrzymałej folii wypełnionej organicznym, nietoksycznym żelem. Okłady schłodzonymi woreczkami z żelem należą do kategorii miejscowych zabiegów zimnoleczniczych. W terapii wykorzystuje się przede przeciwbólowe, przeciwzapalne, rozluźniające mięśnie oraz obkurczające naczynia i przeciwkrwotoczne działanie zimna.
Fot. pixabay.com
Najczęstsze wskazania do stosowania zimnych okładów żelowych to:
- wczesne stany pourazowe uszkodzeniem tkanek miękkich , takie jak stłuczenia, skręcenia, zwichnięcia, urazy operacyjne, wylewy krwawe,
- przewlekłe zapalne i zwyrodnieniowe choroby oraz stany przeciążeniowe narządu ruchu z dolegliwościami bólowymi,
- przewlekłe obrzęki i wysięki stawowe,
- ostre bóle (np. ból zęba, migreny, poporodowy ból krocza),
- krwawienia dostawowe, krwawienia z nosa, przeciwdziałanie krwawieniom po zabiegach leczniczych,
- stany wzmożonego napięcia mięśniowego (towarzyszącym bolesnym stanom pourazowym, zaburzenie neurologiczne),
- wysoka gorączka,
- przygotowanie do rozciągania mięśni i innych ćwiczeń.
Opis
Czas zabiegu wynosi około 15-30 minut. Zaletą zimnych okładów żelowych jest możliwość ich łatwość stosowania jednocześnie z opatrunkami uciskowymi.
Woreczki mogą mieć różne rozmiary, które dobiera się w zależności od okolicy ciała i obszaru jaki ma zostać ogrzany. Kształt kompresu jest najczęściej prostokątny, ale może być też dostosowany do części ciała, np. kompresy na kark, na okolicę lędźwiową, na okolicę stawu skokowego.
Częstość i liczba zabiegów zależą od konkretnego celu terapii.W przewlekłych stanach zapalnych narząd ruchu typowo stosuje się stosunkowo długie serie zabiegów (od dwóch do czterech tygodni), ale wykonując je co drugi dzień, a nie codziennie (lub nawet kilka razy dziennie w stanach ostrych), a jeśli zimny okład służy obniżeniu napięcia mięśni jako przygotowaniu do ćwiczeń, to liczba i częstość zabiegów są uzależnione od metodyki ćwiczeń. Kompresu nie przykłada się bezpośrednio na ciało, ale należy podłożyć bawełnianą tkaninę.
Woreczki żelowe mogą być wielokrotnie używane.
Przeciwskazania do stosowania okładów ze schładzanych woreczków z żelem nie różnią się od ogólnych przeciwwskazań do zabiegów zimnoleczniczych (patrz hasło „Leczenie zimnem”).
Dowody naukowe
Nie budzi wątpliwości zasadność stosowania zimnych kompresów żelowych w stanach pourazowych oraz doraźnie dla zmniejszania bólu, ograniczania krwawienia lub obniżania temperatury ciała. Zastosowania w chorobach przewlekłych wymagają dalszych badań dla potwierdzenia korzystnego wpływu na przebieg chorób w dłuższym okresie czasu.
Rozpowszechnienie
Okłady z oziębionych woreczków z żelem są uznaną i popularną metodą postępowania wykorzystywaną zarówno w ośrodkach leczniczych i rehabilitacyjnych, jak i samodzielnie przez pacjentów w leczeniu domowym.