Pytanie nadesłane do redakcji
Jestem w 26. tygodniu ciąży i miałam test obciążenia glukozą 75 g. Niestety z powodu godzin pracy punktu pobrań krew do badania po wypiciu glukozy została mi pobrana po 100 minutach zamiast po 120. Wynik na czczo 72, a po tych niecałych 2 godzinach 143, a więc nieznacznie przekroczona norma. Czy w związku z wcześniejszym pobraniem krwi niż 2 godziny, badanie może być uznane za prawidłowo przeprowadzone i powinnam martwić się tą przekroczoną normą, czy powinnam powtórzyć badanie?
Odpowiedziałlek. med. Wojciech Głodzik
specjalista chorób wewnętrznych i diabetologii
Ośrodek Leczenia Schorzeń Cywilizacyjnych ZPS Kraków
Zalecałbym powtórzenie doustnego testu obciążenia glukozą (oral glucose tolerance test - OGTT). OGTT wykonywany w okresie ciąży jest badaniem, które ma rozstrzygnąć, czy ciężarna cierpi na zaburzenia gospodarki węglowodanowej, czy też nie. Test przeprowadzony niepoprawnie nie wyjaśnia niczego i uniemożliwia postawienie diagnozy. Jeśli pacjentka jest zdrowa, spożycie glukozy w niczym jej nie zaszkodzi, zaniechanie zaś badania może uniemożliwić rozpoznanie i skuteczne, wczesne leczenie cukrzycy.
Aktualne zalecenia kliniczne PTD z 2014 roku nakazują wykonanie w ciąży testu trzypunktowego (trzykrotne pobranie krwi: na czczo oraz po 1 i 2 h) po spożyciu 75 g glukozy. OGTT wykonuje się zwykle między 24. a 28. tygodniem ciąży, a w przypadku występowania czynników ryzyka już na początku ciąży, zaraz po rozpoznaniu ciąży.
Badanie należy wykonać rano, po 8-12 godzinach snu, po 3 dniach stosowania zwykłej diety bez ograniczenia węglowodanów (zawierającej co najmniej 150g węglowodanów), przy zachowaniu zwykłej aktywności fizycznej (bez nadmiernej aktywności fizycznej). Glukozę należy rozpuścić w 250-300 ml wody i wypić w ciągu 5 minut. Podczas samego testu należy siedzieć, powstrzymać się od jakiegokolwiek wysiłku fizycznego.
Na pocieszenie mogę stwierdzić, że prezentowane wcześniej wyniki badań nie wskazują na rozwój tej choroby, a cukrzyca rozpoznana po raz pierwszy u kobiet w trakcie ciąży (cukrzyca ciążowa lub cukrzyca w ciąży - istnieją różnice w nazewnictwie i rokowaniu w zależności od uzyskanych wartości glikemii przy rozpoznaniu choroby) występuje dość rzadko (dotyczy 4-5% wszystkich ciąż). W 2014 roku zmieniono normę stężenia glukozy dla ciężarnych w 120. minucie OGTT. Aktualnie cukrzycę u kobiet w okresie ciąży na podstawie OGTT rozpoznaje się, gdy co najmniej 1 wynik oznaczenia glukozy wynosi: na czczo ≥92 mg/dl (5,1mmol/l), po 1h ≥180mg/dl (10,0mmol/l), a po 2h ≥153mg/dl (8,5mmol/l). Niższe od ww. wartości glikemii uznaje się za prawidłowe.