Długotrwała ekspozycja na arsen występujący w wodzie pitnej prowadzi do zaburzeń wydzielania insuliny w trzustce, co może zwiększać ryzyko cukrzycy - dowodzą naukowcy z University of Chicago.
Fot. pixabay.com
Artykuł z wynikami ich najnowszego badania ukazał się na łamach pisma American Journal of Physiology-Regulatory, Integrative and Comparative Physiology.
Arsen jest pierwiastkiem naturalnie występującym w bardzo niewielkich ilościach w glebie, roślinach i wodzie. Badania wykazały, że długotrwały kontakt z wyższymi stężeniami arsenu środowiskowego jest związany z podwyższonym ryzykiem rozwoju raka, chorób serca i innych problemów zdrowotnych, zaś spożywanie dużych dawek tego pierwiastka może być śmiertelne.
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) szacuje jednak, że miliony ludzi na całym świecie są stale narażone na niebezpieczne poziomy arsenu w wodzie pitnej. „Są to stężenia niezagrażające życiu, ale nadal niebezpieczne. A ryzyko zaburzeń metabolicznych związanych z arsenem jest niedoceniane” - mówią autorzy omawianej pracy.
Zespół badawczy z Chicago przebadał samce myszy narażone na kontakt z lekko przekraczającymi normy poziomami arsenu, co miało symulować chroniczne narażenie człowieka na wodę pitną zanieczyszczoną tym pierwiastkiem.
Okazało się, że w porównaniu do grupy kontrolnej zwierzęta eksponowane na arsen miały wyższe poziomy glukozy we krwi, co wynikało ze zmniejszonego wydzielania insuliny przez trzustkę.
„Insulina to główny hormon odpowiedzialny za transport glukozy z krwi i do tkanek ciała - tłumaczą badacze. - Upośledzenie wydzielania insuliny odgrywa więc kluczową rolę w rozwoju cukrzycy”.
Pomimo obniżonego poziomu insuliny uwalnianej po ekspozycji na arsen, naukowcy nie stwierdzili u myszy żadnych istotnych różnic w stanie zdrowia trzustki czy liczbie komórek produkujących insulinę (komórek beta), o których wiadomo, że sprzyjają rozwojowi cukrzycy.
„W przeciwieństwie do cukrzycy typu 1, w której produkcja insuliny jest ograniczona, ponieważ komórki beta ulegają zniszczeniu, w cukrzycy arsenozależnej nietolerancja glukozy jest indukowana przez zakłócenie funkcjonowania komórek beta, polegającym na zmianie w działaniu sprzężenia bodźce z zewnątrz - wydzielanie” - uważają autorzy badania.
„Co ważne, nasze odkrycia sugerują, że ryzyko cukrzycy wywołanej arsenem może być odwracalne, jeśli wprowadzi się odpowiednie środki zaradcze w postaci zmniejszenia zanieczyszczeń środowiskowych” - podsumowują.
W przyszłości naukowcy zamierzają dowiedzieć się, w jaki sposób arsen zmienia sygnalizację wydzielania insuliny, co być może przyczyni się do poprawy strategii zapobiegania cukrzycy.