Pytanie nadesłane do redakcji
Jak podawać choremu na cukrzycę typu 2 Gensulin R, w czasie posiłku czy przed? Gensulin N w czasie posiłku, czy po lub przed? Proszę o informację.
Odpowiedział
lek. med. Wojciech Głodzik
specjalista chorób wewnętrznych i diabetologii
Ośrodek Leczenia Schorzeń Cywilizacyjnych ZPS Kraków
Gensulin R (insulina ludzka krótko działająca) i Gensulin N (insulina ludzka o pośrednim czasie działania, izofanowa, NPH) to dwa odrębne typy insulin. Ww. preparaty podawane są zwykle w różne okolice ciała i mają inne zadania.
Gensulin R stosowana jest zwykle 30 minut przed głównymi posiłkami w celu pokrycia wzrostu glikemii związanego z jedzeniem. Jest to tzw. insulina prandialna (posiłkowa). Jej działanie zaczyna się 20-30 minut po iniekcji, szczyt aktywności następuje po 2-3 h, a całkowity czas działania wynosi (w zależności od dawki) 6-9 h. Po podaniu tej insuliny należy spożyć posiłek główny i zwykle po około 2,5 h przekąskę. Dobrze wyedukowany pacjent powinien modyfikować odstęp: iniekcja insuliny prandialnej - posiłek w zależności od wartości glikemii przedposiłkowej oraz indeksu glikemicznego pokarmu - może on wynosić od 15 minut do nawet 45-60 minut.
Inne zastosowanie Gensulin R to doraźne korygowanie wysokich wartości stężenia glukozy, wtedy jej podanie nie jest związane ze spożyciem pokarmu.
Gensulin N to tzw. insulina bazowa, której zadaniem jest utrzymanie prawidłowego poziomu glikemii w okresie międzyposiłkowym i w nocy. Jej stosowanie nie jest związane bezpośrednio ze spożywanym pożywieniem. Zwykle insulina bazowa izofanowa podawana jest około godziny 22:00, czasem również w drugim wstrzyknięciu rano około 8:00. Przy jej stosowaniu przed snem, w razie właściwego poziomu glikemii, nie należy spożywać posiłku. Niekiedy tylko przy małym stężeniu glukozy przed snem (celem prewencji nocnego niedocukrzenia) trzeba spożyć drobną przekąskę. Działanie tej insuliny po podaniu podskórnym zaczyna się po 0,5-1,5 h, szczyt występuje między 3. a 12. h, a całkowity czas działania wynosi około 18-22 h. W przypadku insuliny NPH duże znaczenie ma prawidłowa technika iniekcji, podanie jej domięśniowo (zamiast podskórnie) może spowodować hipoglikemię.