Pytanie nadesłane do redakcji
Witam i proszę uprzejmie o pomoc. W planowaniu poszczególnych posiłków w diecie kierujemy się rozdziałem kalorii w procentach na poszczególne posiłki. Na przykład śniadanie 25%, drugie śniadanie – 10%, obiad – 30%, podwieczorek – 15% i kolacja 20%. Czy w układaniu diety cukrzycowej należy rozliczać liczbowo udział WW i WBT w poszczególnych posiłkach, czy służą one tylko do wyliczenia dawek insuliny, czy jest jeszcze inny zamysł? Serdecznie pozdrawiam, Marta
Odpowiedziała
dr n. med. Elżbieta Orłowska-Kunikowska
Klinika Nadciśnienia Tętniczego i Diabetologii
Gdański Uniwersytet Medyczny
Droga Pani Marto,
przy ustalaniu diety należy koniecznie wziąć pod uwagę rodzaj leczenia: insulina czy tabletki, a w przypadku insuliny także model jej podawania (mieszanki insulinowe, czy intensywna insulinoterapia w schemacie baza/bolus lub osobista pompa insulinowa). Pacjenci z cukrzycą typu 1 na pompie insulinowej obliczają dawkę insuliny na podstawie wymienników węglowodanowych (WW) i wymienników białkowo-tłuszczowych (WBT) zawartych w posiłku. Dużym ułatwieniem przy ustalaniu dawki jest funkcja kalkulatora bolusa, w którą wyposażone są nowsze pompy. Pacjenci z cukrzycą typu 1 leczeni metodą wielokrotnych wstrzyknięć powinni korzystać z systemu wymienników węglowodanowych oraz wartości indeksu glikemicznego (IG), nie korzystają natomiast z WBT.
Pacjenci z cukrzycą typu 2 jeśli stosują schemat baza/bolus (dotyczy to niewielkiej grupy) to postępowanie jest identyczne jak w typie 1 cukrzycy. Pacjenci z cukrzycą typu 2 leczeni mieszankami insulinowymi dwa razy na dobę (przed śniadaniem i przed kolacją) powinny jeść posiłki o stałych porach i stałej zawartości węglowodanów.
Pacjenci z cukrzycą typu 2 leczeni tabletkami powinni ograniczyć spożycie węglowodanów, zwłaszcza prostych, ale nie jest konieczne liczenie WW. W cukrzycy typu 2, która jest często skojarzona z otyłością istotna jest także redukcja kalorii w diecie, a więc ograniczenie spożycia tłuszczu, gdyż dostarcza on najwięcej kalorii. Ponieważ nie wspomina Pani nic o typie cukrzycy, zatem omówiłam ogólne zasady dla rożnych grup chorych. Można również zalecić spożywanie stałej ilości WW na poszczególne posiłki na podstawie dobowego rozkładu kalorycznego wg schematu, który Pani zaproponowała.