Ponad pół miliona mieszkańców Europy umiera przedwcześnie z powodu chorób przewlekłych – wynika z raportu OECD „Health at a Glance Europe 2016”. Gospodarka Unii Europejskiej traci w ten sposób ponad 115 mld euro rocznie, czyli prawie 1 proc. PKB. – Nie stać nas na to – mówią przedstawiciele UE i podkreślają, że rządy poszczególnych państw powinny więcej wydawać na ochronę zdrowia, zwłaszcza na zdrowie publiczne, w tym profilaktykę chorób cywilizacyjnych.
Fot. Robert Robaszewski / Agencja Gazeta
Z raportu opublikowanego kilka dni temu wynika, że w Europie z powodu zawałów serca, udarów mózgu, raka i cukrzycy przedwcześnie umiera 550 tysięcy osób w wieku produkcyjnym (25-64 lata). Europejskie gospodarki kosztuje to 115 miliardów euro rocznie. Vytenis Andriukaitis, unijny komisarz ds. zdrowia stwierdził, że gdyby założyć, iż ludzie pracują średnio do 65. roku życia, przedwczesne zgony przekładają się na utratę „3,4 miliona lat pracy”.
W Polsce wskaźnik przedwczesnych zgonów na 100 tysięcy mieszkańców wynosi 305 (średnia dla UE – 201). Dla porównania – w Czechach wynosi on 244, na Słowacji – 289. Wyższy niż w Polsce jest natomiast na Węgrzech (411) i Bułgarii (410), a także na Litwie i Łotwie (Estonia wypada korzystniej niż Polska). Wskaźnikiem poniżej 200 może się pochwalić zdecydowana większość krajów Europy Zachodniej, ale i tam różnice są bardzo duże: Niemcy, których system ochrony zdrowia uchodzi za jeden ze sprawniejszych w Europie niemal ocierają się o unijną średnią (195), pogrążona w kryzysie Grecja też notuje wysoki wskaźnik (188). Wśród krajów o najniższych statystykach są Szwecja (138), Irlandia (143), Włochy (147). Najlepsze statystyki ma Cypr (116).
Raport OECD nie pozostawia wątpliwości: choć wyniki krajów naszego regionu wyraźnie pogarszają statystyki, problem przedwczesnych zgonów spowodowanych chorobami cywilizacyjnymi nie jest problemem wyłącznie państw Europy Środkowej i Wschodniej. OECD zaleca zwiększenie wydatków na zdrowie publiczne i profilaktykę we wszystkich krajach. Pieniądze mają być wydawane na ograniczenie palenia tytoniu – chodzi zarówno o skuteczne kampanie społeczne, jak i wdrażanie nowych rozwiązań w podatkach i przepisach. Równie dużymi wyzwaniami jest walka z otyłością i nadmiernym spożyciem alkoholu.
Z informacji bardziej pozytywnych – w ciągu ćwierć wieku długość życia w krajach europejskich wzrosła średnio o siedem lat. Zwiększyły się również wskaźniki przeżywalności pacjentów z zawałami serca, udarami mózgu i niektórymi nowotworami. Eksperci oceniają, że głównym powodem poprawy tych wskaźników jest postęp medycyny (leki, sprzęt specjalistyczny), poprawa dostępności do lekarzy i wcześniejsze rozpoznania problemów zdrowotnych.
Raport OECD potwierdza, że po załamaniu związanym z kryzysem finansowym i gospodarczym równowagę odzyskują budżety zdrowotne w poszczególnych państwach. Państwa starej UE (Niemcy, Francja, Belgia) wydają na zdrowie – przy uwzględnieniu różnic w cenach – kilka razy więcej niż kraje takie jak Bułgaria czy Łotwa. Polska, o czym informowaliśmy wcześniej, jest jednym z krajów o najniższych wydatkach na zdrowie per capita spośród krajów członkowskich.
Zła wiadomość, z punktu widzenia finansów, jest taka, że koszty opieki zdrowotnej będą rosnąć znacznie szybciej niż nakłady na zdrowie. W 2060 roku niemal co trzeci mieszkaniec UE będzie mieć skończone 60 lat, co – uwzględniając ceny leków i technologii – musi poskutkować finansowymi perturbacjami. Podczas prezentacji raportu Angel Gurria, sekretarz generalny OECD stwierdził, że zdrowie jest jedynym obszarem, gdzie technologia nie przekłada się na obniżenie kosztów: – Kiedyś lekarz mówił do pacjenta: „Weź dwie aspiryny i wróć do mnie”. Dziś mówi: „Zrób dwa razy rezonans magnetyczny i przyjdź do mnie z wynikami”.
