W 1948 roku powstała Powszechna Deklaracja Praw Człowieka. Dwa lata później Zgromadzenie ONZ ustanowiło Międzynarodowy Dzień Praw Człowieka. Obchodzony jest on 10 grudnia.
Fot. Pixabay.com
Międzynarodowy Dzień Praw Człowieka poświęcony jest przede wszystkim uświadamianiu społeczeństwa w zakresie praw, jakie przysługują wszystkim ludziom na całym świecie. Jest to także okazja do tego, aby uhonorować osoby działające na rzecz ochrony praw człowieka. Obrońcy praw człowieka są bowiem często więzieni i prześladowani. Wspominanie o nich to szansa, aby upomnieć się o prawo do ich działalności. Ponadto dziś Powszechna Deklaracja Praw Człowieka jest coraz częściej punktem odniesienia przy powstawaniu przepisów w krajach, które na nowo tworzą lub uzupełniają swoje prawo.
W Polsce co roku organizowane są różnego rodzaju manifestacje, konferencje i akcje edukacyjne, mające na celu promocję i obronę praw człowieka. Jednym z najbardziej rozpoznawanych wydarzeń jest „Maraton Pisania Listów” prowadzony przez Amnesty International. Odbywa się on w okolicach 10 grudnia. Polega na tworzeniu i wysyłaniu listów w obronie tych, których prawa są łamane. Przesyłki trafiają szczególnie do władz różnych państw, których działania są śledzone przez opinię publiczną na całym świecie. Napiętnowanie praktyk pełnych przemocy i nagłaśnianie tych spraw wiele razy spotkało się z pozytywnym skutkiem i ocaleniem poszkodowanych osób.
Kolejnym wydarzeniem wartym uwagi jest Międzynarodowy Festiwal Filmowy WATCH DOCS - Prawa Człowieka w Filmie. To jeden z największych festiwali poświęconych prawom człowieka. Jego celem jest popularyzacja kina zaangażowanego społecznie. W tym roku trwa on od 9 do 15 grudnia. WATCH DOCS to wspólne przedsięwzięcie wiodącej polskiej organizacji obrony praw człowieka - Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Społecznego Instytutu Filmowego oraz Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie.
Ponadto, w szkołach na terenie całego kraju prowadzone są lekcje dotyczące praw człowieka, mające na celu uwrażliwienie młodych ludzi na poszanowanie godności każdej osoby. W szkołach ponadgimnazjalnych organizowane są różnego rodzaju konkursy, m.in. Olimpiada Wiedzy o Prawach Człowieka w Świecie Współczesnym. Te kilkuetapowe konkursy co roku gromadzą ponad dwa tysiące uczniów z całego kraju.
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka - wybrane fragmenty:
Art. 1 - Wszyscy ludzie rodzą się wolni i równi pod względem swej godności i swych praw.
Art. 2 - Każdy człowiek posiada wszystkie prawa i wolności zawarte w niniejszej Deklaracji bez względu na jakiekolwiek różnice rasy, koloru, płci, języka, wyznania, poglądów politycznych i innych, narodowości, pochodzenia społecznego, majątku, urodzenia lub jakiegokolwiek innego stanu.
Art. 3 - Każdy człowiek ma prawo do życia, wolności i bezpieczeństwa swej osoby.
Art. 6 - Każdy człowiek ma prawo do uznawania wszędzie jego osobowości prawnej.
Art. 18 - Każdy człowiek ma prawo wolności myśli, sumienia i wyznania; prawo to obejmuje swobodę zmiany wyznania lub wiary oraz swobodę głoszenia swego wyznania lub wiary bądź indywidualnie, bądź wespół z innymi ludźmi, publicznie i prywatnie, poprzez nauczanie, praktykowanie, uprawianie kultu i przestrzeganie obyczajów.
Art. 26. 1 - Każdy człowiek ma prawo do nauki.
Deklaracja swoją treścią obejmuje wszystkich ludzi na całym świecie, podkreślając prawo do niezbywalnej godności każdego człowieka, bez względu na to, skąd pochodzi, jaki ma kolor skóry czy płeć. Już w preambule podkreśla się, że łamanie praw człowieka stało się przyczyną wielu konfliktów i aktów barbarzyństwa w wielu regionach świata. Ten dokument ma pomóc przezwyciężać przemoc skierowaną w stronę bezbronnego człowieka.
Ważne adresy:
Pełny tekst Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka: http://www.unesco.pl/fileadmin/user_upload/pdf/Powszechna_Deklaracja_Praw_Czlowieka.pdf
Europejska Fundacja Praw Człowieka: www.efhr.eu
Helsińska Fundacja Praw Człowieka: www.hfhr.pl
